پوتین «می تواند» یا «می خواهد» ایران را از سوریه عقب براند؟!
در سطوح مختلف رسانه ای و دیپلماتیک تحلیل های زیادی در مورد توانایی یا خواست روسیه برای بیرون راندن ایران از سوریه ارائه شده که در بیشتر آنها و به ویژه رسانه های داخلی، از محقق شدن خواست و اراده روس ها برای بیرون راندن ایران از سوریه صحبت شده است.
به گزارش تابناک؛ اما به نظر می رسد، مسأله بیرون راندن ایران، بسیار پیچیده تر از این گمانه زنی هاست و تحقق آن، بسته به وقوع تحولات و پیشران های تحول ساز مهمی است.
در همین راستا، دو پرسش عمده قابل طرح است؛ نخست اینکه روس ها «می خواهند» ایران را از سوریه بیرون برانند؟ و پرسش دیگر آنکه، آن ها «می توانند» ایران را وادار به عقب نشینی از سوریه کنند؟
می خواهند؟!
در پاسخ به اینکه آیا روس ها در اوضاع کنونی، قصد دارند ایران را از سوریه بیرون بیندازند، باید گفت، آن ها تا زمانی که اطمینان پیدا نکنند، پیروزی شان در سوریه تثبیت شده است، به ایران برای خارج شدن از سوریه فشار نخواهند آورد.
در واقع، روس ها حضور ایران در سوریه را کارت بازی خود می دانند که می توانند از آن برای حصول یک دستاورد و توافق بزرگ با غرب و به ویژه آمریکا استفاده کنند.
در همین زمینه، خبرگزاری بلومبرگ با اشاره به تمایل پوتین برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه نوشت: «پوتین برای خارج کردن ایرانی‌ها از سوریه بی‌میل است، با آنکه سران اسرائیل و عربستان که هر دو با روسیه در برخی حوزه‌ها همکاری می‌کنند از او خواسته‌اند که این کار را انجام دهد.»
رسانه آمریکایی در ادامه این تحلیل نوشته است: «بدون حمایت ایران، نظام بشار اسد احتمالاً سقوط می‌کند و پوتین نمی‌خواهد برای پشتیبانی از نظام سوریه، نیروی زمینی اعزام کند. ایرانی‌ها با کمک به بشار اسد، همچنان از وجود پایگاه‌های روسیه استقبال خواهند کرد. علاوه بر این، هیچ چیزی نیست که روسیه بتواند بابت خروج ایران به این کشور وعده بدهد.»
بلومبرگ بر همین اساس پیش‌بینی کرده، پوتین در دیدار با ترامپ به جای توافق، به دنبال دادن وعده‌هایی باشد که آنها را اجرا نخواهد کرد.
می توانند؟!
فارغ از اینکه روس ها میل به بیرون راندن ایران از سوریه دارند یا نه، اینکه آن ها قادر به انجام چنین کاری هستند یا خیر، خود جای بحث دارد.
برخی ناظران و تحلیلگران بر این باورند که مسکو ابزارها و اهرم های فشار چندانی برای فشار بر ایران جهت خارج کردن نیروهایش از سوریه ندارد.
نخست؛ به این دلیل که بخش عمده ای از نیروهای عملیاتی در صحنه میدانی سوریه تحت هدایت و فرمان ایران هستند و این خود توان بازیگری ایران برای مقاومت در برابر خواسته های روسیه یا هر بازیگر دیگری را بالا خواهد برد.
دوم؛ فشار به ایران جهت عقب نشینی از سوریه، می تواند چالش های زیادی برای مسکو به همراه داشته باشد که مقامات روسیه به خوبی از آن آگاهند!
در نهایت اینکه، به نظر می رسد همان طور که نتانیاهو تاکنون نتوانسته با سفرهای مداوم خود به مسکو باعث فشار بر ایران جهت خروج نیروهایش از سوریه شود، ترامپ نیز در دیدار فردای خود با پوتین احتمالا نتواند این هدف مشترک را محقق کند. مگر آنکه در این دیدار، روس ها امتیاز بزرگی در قبال قربانی کردن ایران از آمریکای ترامپ بگیرند!
