به‌بهانه‌ی برپایی سه جشنواره‌ی فیلم

این کارشناس بین‌المللی سینمای ایران در نوشتاری که در اختیار ایسنا به بهانه سه جشنواره فیلم‌های ایرانی در کلن، زوریخ و پاریس گذاشت،آورده است:«جشنواره فیلم‌های ایرانی با هفته فیلم ایران تفاوت بسیار دارد که اولی رویدادی مستمر در زمان و مکانی ثابت است و هدفمند بوده و دومی به طور معمول تنها یک بار و بدون برنامه‌ریزی خاصی برگزار می‌شود.

این رویدادهای سینمایی بخشی مهم از راهبرد صنعت سینمای هر کشور در معرفی، ارتقاء و بازاریابی تولیدات آن در دیگر نقاط جهان بوده و نقشی اساسی در دیپلماسی فرهنگی کشورها را هم بازی می‌کنند که کم‌ترین‌شان آشنایی جامعه مهاجر و نسل‌های بعدی آن با فرهنگ و هنر کشور خود است.

متاسفانه نه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نه وزارت امور خارجه در برگزاری و حمایت از این رویدادها نقشی نداشته و تنها هفته‌های فیلم ایران با بودجه‌ای بالا و با کم‌ترین تاثیرگذاری از کانال رایزنی‌های فرهنگی و سفارتخانه ایران برپا می‌شوند و این هفته‌های فیلم هم به هیچ وجه ظرفیت‌های بالای سینمای ایران را با توجه به نوع فیلم‌های انتخابی و شیوه‌های اجرایی، نمایندگی نکرده و بیشتر برای به کارنامه‌سازی برای مقام‌های بالا دستی به کار می‌آیند!

روزی روزگاری سینماتک پاریس دوره سینمای ایران را با کمک محمد حقیقت با نمایش 11 فیلم داریوش مهرجویی، پرویز کیمیاوی و بهرام بیضایی در سال 1359 راه انداخت و همین انگیزه‌ای شد تا محمد حقیقت اولین جشنواره فیلم‌های ایرانی را در سال 1362 دزاریس راه‌اندازی کند.

دومین دوره این جشنواره در سال 1364، سومین دوره در سال 1365، چهارمین دوره در مهر ماه سال 1368 تا دوازدهمین و آخرین دوره که در سال 1379 برگزار شد.

در آبان ماه 1368 هم آلیسا سایمون با کمک مهرناز سعید وفا اولین دوره جشنواره فیلم‌های ایرانی را در مرکز فیلم شیکاگو راه‌اندازی کرد که نقش بسیار مهمی در معرفی سینمای نوین ایران در آمریکای شمالی داشت و خانم سایمون در برگزاری جشنواره فیلم‌های ایرانی در مرکز هنر وکسنر در کلمبوس اوهایو، خانه بین المللی در فیلادلفیا، آرشیو فیلم پاسیفیک برکلی، آرشیو فیلم دانشگاه هاروارد، موزه هنرهای زیبای بوستون، موزه هنرهای زیبای هیوستون هم نقش پررنگی داشت و نیز حمید نفیسی در برگزاری رویدادی مشابه در دانشگاه یو سی ال ای لس آنجلس.

جشنواره‌های فیلم‌های ایرانی همچنان به شکل ثابت و حرفه‌ای در شیکاگو، بوستون، هیوستون، لس آنجلس و واشنگتن سالانه برگزار می‌شوند و در این میان نسل جدیدی از مهاجران ایرانی به نمایش و برپایی جشنواره‌های فیلم ایرانی در سراسر جهان همت کرده‌اند.

اکنون بر اساس تقویم سالانه، دانشگاه یو سی ال ای در اردیبهشت ماه، امین فرزان‌فر و سیامک پورشریف در کلن، یدالله داج در زوریخ و نادر تکمیل همایون در پاریس در خرداد ماه، سیلویابائر در تیر ماه در مونیخ، جشنواره‌ای با عنوان صلح و دوستی ایران و هیروشیما با همت حبیب احمدزاده در مرداد ماه و در مهر ماه جشنواره یاری در اوپسالا و استکهلم، جشنواره فیلم‌های ایرانی در شش شهر استرالیا با همت آرمین میلادی و ان دمی-گروئه، جشنواره فیلم‌های ایرانی در سن فرانسیسکو، جشنواره جهانی فیلم پارسی در چهار شهر استرالیا با همت امین پلنگی و جشنواره فیلم‌های ایرانی تورنتو با همت امیر گنجوی، جشنواره فیلم‌های ایرانی در لندن با مدیریت پژمان دانایی در آبان ماه، جشنواره فیلم‌های ایرانی در پراگ و بوستون در دی ماه، جشنواره فیلم ایرانی در واشنگتن، هیوستون، شیکاگو و ادینبورگ در بهمن ماه برگزار می‌شوند.

نکته جالب توجه که هیچ یک از این هجده جشنواره فیلم‌های ایرانی که به طور ثابت و سالانه برگزار می‌شوند، کمک و حمایتی را از طرف سازمان سینمایی و نهادهای سینمایی رسمی دریافت نمی‌کنند و تنها به همت خود به معرفی و ارتقای سینمای ایران می‌پردازند. طبیعی است که این رویدادها در یک سطح کیفی برگزار نشده و شماری مانند جشنواره پاریس، استرالیا، لندن و تورنتو به صورت جدی‌تر و با تاثیر گذاری بر مخاطب منطقه اجرا شده و شماری دیگر هنوز راه درازی برای رسیدن به این مهم دارند.

اما در خرداد ماه، چهارمین جشنواره فیلم‌های ایرانی در کلن از 3 تا 7 خرداد برگزار شد و سینماگرانی مانند نرگس آبیار، محمد احمدی، محسن عبدالوهاب، فرهاد توحیدی، کاوه صباغ زاده و محمد کارت در آن حضور داشتند و فیلم‌های “تمارض” (عبد ابست)، “نفس” (نرگس آبیار)، “دختر” (رضا میرکریمی)، “آبجی” (مرجان اشرفی زاده)، “به دنیا آمدن” (محسن عبدالوهاب)، “خانه‌ای در خیابان چهل و یکم” (حمید رضا قربانی)، “زمانی دیگر” (ناهید حسن زاده)، “ابد و یک روز” (سعید روستایی)، “ایتایا ایتالیا” (کاوه صباغ زاده)، “تهران انار ندارد” و “یک خانواده محترم” (هر دو از مسعود بخشی)، “اوسیا” (علیرضا دهقان)، “دریاچه تنها” (محمد احسانی)، “کشند” (کتایون پارمار)، “آیینه های رنگ پریده” (سالم صلواتی)، “هستی” (کمال پارناک)، “کلوزآپ” (عباس کیارستمی)، “در نزدیکی کیارستمی” (محمود بهرازنیا)، “لایت سایت” (سید مسلم طباطبایی)، “خونمردگی” و “بختک” (هر دو از محمد کارت) و “صحنه هایی از یک طلاق” (شیرین برق نورد)به صورت غیر رقابتی به نمایش درآمدند، هر چند خبری عجیب در رسانه‌ها در یکی دو روز گذشته مبنی بر اختصاص جایزه تماشاگران این جشنواره به فیلم “ایتالیا ایتالیا” منتشر و موجب تعجب همگان شد، چرا که این جشنواره در مقررات خود جایزه‌ای نداشته و در نمایش‌های خود هم ساز و کار رای گیری مردمی را فراهم نکرده بود!

سومین جشنواره فیلم‌های ایرانی زوریخ از 11 تا 17 خرداد ماه به صورت رقابتی در سوییس در حال برگزاری است که در برنامه افتتاحیه خود بزرگداشت عباس کیارستمی را با نمایش “76 دقیقه و 15 ثانیه با عباس کیارستمی” ساخته سیف الله صمدیان و “منو خونه ببر” ساخته عباس کیارستمی را به نمایش گذاشته و با نمایش نسخه بازسازی شده “لیلا” و “گاو” جایزه یک عمر دستاورد هنری را به داریوش مهرجویی اعطا می‌کند.

فیلم‌های “وارونگی” (بهنام بهزادی)، “رفتن” (نوید محمودی)، “لاک قرمز” (سید جمال طباطبایی)، “پولاریس” (سودابه مرادیان)، “به دنیا آمدن” (محسن عبدالوهاب)، “نفس” (نرگس آبیار)، “فرزندان” (یاسز طالبی)، “باغ های زرد آلو” (پوریا حیدری اوره)، “ابد و یک روز” (سعید روستایی)، “یک روز طولانی” (بابک بهرام بیگی)، “من” سهیل بیرقی” و “نقطه کور” (مهدی گلستانه) به نمایش درآمده و فیلم‌های “غیر مستند” (امین بخشیان و لیلا سیمونه‌بروس) به عنوان محصول ایران و انگلستان، “ازدواج با عشق در کابل” (امین پلنگی) محصول استرالیا و “آنجا بودن” (خشایار مصطفوی) محصول آلمان هم به روی پرده می‌روند.

در جشنواره میزگرد “سینمای ایران، گذشته و حال” با حضور داریوش مهرجویی، رضا درمیشیان، تلخون حوزوی، افسر سونیاشفیعی و رابرت ریش‌تر برگزار خواهد شد. یک هیات داوری پنج نفره متشکل از سینماگران سوییسی نیز به انتخاب بهترین فیلم جشنواره دست زده و جایزه بهترین فیلم تماشاگران نیز اعطا می‌شود. از دیگر مهمانان جشنواره، بهنام بهزادی، بابک بهرام بیگی و پوریا حیدری اوره در زوریخ حضور دارند.

پنجمین جشنواره فیلم های ایرانی پاریس نیز از 24 تا 30 خرداد به صورت غیر رقابتی با همت نادر تکمیل همایون و نهال خاک‌نگار برپا خواهد شد و تم امسال جشنواره عشق در سینمای ایران است که فیلم‌های “دختر لر” (اردشیر ایرانی و عبدالحسین سپنتا)، “آقای هالو” (داریوش مهرجویی)، “داش‌آکل” (مسعود کیمیایی)، “روسری آبی” (رخشان بنی اعتماد)، “باران” (مجید مجیدی)، “نفس عمیق” (پرویز شهبازی)، ابد و روز” (سعید روستایی)، “رفتن” (نوید محمودی)، “والدراما” (عباس امینی) و “زمانی دیگر” (ناهید حسن زاده) را در این بخش به نمایش می گذارد.

در بخش چشم انداز سینمای معاصر ایران فیلم‌های “لانتوری” (رضا درمیشیان) و “تمارض” (عبد ابست) به نمایش در می‌آیند و بخش بزرگداشت عباس کیارستمی با نمایش دو فیلم “76 دقیقه و 15 ثانیه با عباس کیارستمی” (سیف الله صمدیان) و “منو خونه ببر” برپا می‌شود.

فیلم‌های مستند و کوتاه امسال جشنواره عبارتند از “پیش از پایان تابستان” ساخته مریم گورماغ تیغ و محصول فرانسه، “مانکن‌های قلعه حسن خان” (سام کلانتری)، “نسبت خونی” (پدرام پور امیری و حسین امیری)، “چلیپا” (کریم امینی)، “قمار باز” (کریم لک زاده)، “الان” (مصطفی گندم کار)، “سایه‌ای که نور شد” (نازنین سبحان سربندی)، “مراسم پرده برداری” (مهدی بوستانی)، “آندو” (ماجد نیسی) و “سکوت” (علی عسگری و فرنوش صمدی). نوید محمدزاده مهمان ویژه امسال جشنواره فیلم‌های ایرانی پاریس با دو فیلم “لانتوری” و “ابد و یک روز” است و سیف الله صمدیان، رضا درمیشیان، عبد ابست، عباس امینی، سام کلانتری و نوید و جمشید محمودی نیز در جشنواره حضور خواهند داشت.