نگرانی سناتورهای آمریکایی از ادعای ترامپ درباره رابطه ایران و القاعده
تلاش‌ها در کنگره آمریکا برای به روز رسانه اختیارات رئیس‌جمهور این کشور برای جنگ با گروه‌های تروریستی به دلیل نگرانی دموکرات‌ها و گروه‌های ضدجنگ در خصوص احتمال سوء استفاده جنگ‌طلبان دولت ترامپ از این اختیارات با مانع مواجه شده است.
به گزارش تابناک؛ برایان هریس خبرنگار ال‌مانیتور در کنگره آمریکا در این باره نوشته است، قانون‌گذاران هر دو حزب آمریکا از مدتها پیش به دنبال به روز رسانی این قوانین هستند که از آنها به عنوان مبنای حقوقی عملیات‌های نظامی ضدترور توسط دولت آمریکا استفاده می‌شود. اکنون این نگرانی به وجود آمده که به روز کردن این قوانین، به جای این که اختیارات ترامپ برای توسل به عملیات نظامی در دیگر کشورها را محدود کند، ناخواسته اختیارات بیشتری به وی دهد. از نظر عده‌ای حتی این نگرانی وجود دارد، طرحی که از سوی باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنا و تیم کین سناتور دموکرات ایالت دلاور پیشنهاد شده، برای توجیه حملات احتمالی علیه ایران مورد استفاده قرار گیرد.
در جلسه‌ای که در هفته جاری میلادی برگزار شد، سناتور رابرت منندز، عضو ارشد این کمیته اظهار داشت که دادن اختیارات جدید به ترامپ ممکن است برای شروع جنگ با ایران مورد استفاده قرار گیرد.
منندز در این خصوص، سخنان ترامپ در هنگام اعلام خروج آمریکا از برجام در هشتم ماه می را مورد توجه قرار داده که در آن طالبان و القاعده نیروهایی معرفی شدند که به نیابت از ایران اقدام می‌کنند. به گفته منندز، اگر ترامپ، القاعده و طالبان را نیروی وابسته به ایران معرفی کند و بعدا قصد تحت تعقیب قرار دادن آنها در کشورهای دیگر را داشته باشد، هیچ مانع حقوقی برای کشاندن ماجرا به کشورهای دیگر وجود ندارد.
اولین قانونی که در این باره تصویب شد، مربوط به سال 2001 و بعد از حملات یازده سپتامبر است که در آن به رئیس‌جمهور آمریکا اختیار داده شد، به کشورها و گروه‌هایی حمله کند که حملات یازده سپتامبر را «طراحی کرده‌اند، دستور اجرای آن را صادر و یا آن را اجرا کرده‌اند». منتقدان طرح پیشنهادی سناتور کورکر معتقدند که با صدور مجوز حملات به دیگر کشورها و گروه‌ها از جمله داعش، امکان گسترش اقدامات نظامی دولت ترامپ وجود خواهد داشت.
ریتا سیمیون، استاد حقوق دانشگاه جرج تاون و از فعالان ضدجنگ، در این باره به ال‌مانیتور گفته است، تهدیدی واقعی وجود دارد که وکلای همکار دولت با بازی‌های حقوقی از این طرح برای توجیه و قانونی جلوه دادن حمله به دیگر کشورها استفاده کنند. وی نیز نگرانی منندز در خصوص احتمال سوء استفاده دولت ترامپ از طرح پیشنهادی کورکر را واقعی می‌داند.
دونالد ترامپ در جریان سخنرانی خود برای اعلام خروج آمریکا از برجام اظهار داشت که «رژیم ایران، دولت پیشرو در حمیات از تروریسم است. ایران موشک‌هایی خطرناک صادر می‌کند، بر آتش درگیری در سراسر خاورمیانه می‌دمد و از گروه‌های شبه‌نظامی و تروریستی مانند حزب‌الله، حماس، طالبان و القاعده حمایت می‌کند.»
مقامات آمریکایی مدعی هستند که ایران پیش از این میزبان برخی اعضای القاعده و خانواده اسامه بن‌لادن بوده و در مواردی با این گروه مذاکره کرده است. سال گذشته، مایک پمپئو وزیر خارجه فعلی آمریکا که در آن زمان ریاست سازمان سی‌آی‌اِی را بر عهده داشت، تلاش کرد، اسنادی در این خصوص ارائه کند تا زمینه خروج آمریکا از برجام فراهم شود.
در حالی که نیروهای ناتو نیز مدعی هستند در مواردی سلاح‌های ارسالی از سوی ایران برای طالبان را ضبط کرده‌اند، برخی مقامات دولت افغانستان نیز مدعی شده‌اند که ایران در جهت تلاش برای متوقف کردن یک سد بر رودی که به ایران جریان دارد، از نیروهای طالبان حمایت کرده است.
طرح کورکر ـ کین به رئیس‌جمهور آمریکا این اختیار را می‌دهد که از نیروی نظامی علیه طالبان، القاعده، داعش و پنج گروه مربوطه در افغانستان، عراق، سوریه، سومالی، یمن و لیبی از نیروی نظامی استفاده کند. همچنین رئیس‌جمهور این اختیار را خواهد داشت که گروه‌ها و یا دیگر کشورها را بدون مجوز صریح کنگره به فهرست اهداف احتمالی اضافه کند.
کنگره بعدا امکان این را خواهد داشت که با تصویب قانونی نیروهای آمریکایی را از درگیری در چنین مواردی منع کند، ولی برای مقابله با اصرار رئیس‌جمهور بر ادامه کار، به اکثریت غیرقابل وتو در کنگره نیاز خواهد بود.
سناتور جف مرکلی، عضو دموکرات سنای آمریکا از ایالت اورگون که از سوء استفاده احتمالی دولت ترامپ از طرح پیشنهادی نگران است، پیشنهاد کرده که گسترش عملیات نظامی به خارج از موارد تعیین شده، نیازمند مجوز کنگره باشد و پس از سه سال از تصویب این قانون، استفاده از نیروی زمینی بر اساس این قانون با محدودیت مواجه شود. ضمن این که از نظر وی لازم است در اجرای قانون، رعایت حقوق بین‌الملل، تناسب در استفاده از زور و تمایز قائل شدن بین اهداف نظامی و غیرنظامی مورد تاکید قرار گیرد.
در طرح پیشنهادی کورکر- کین هیچ یک از این ملاحظات گنجانده نشده و تنها نکته مورد بحث این است که کنگره از سال 2022 به بعد، هر چهار سال یک بار این اختیار را داشته باشد که قانون را اصلاح کند.
ماه پیش، پنجاه عضو مجلس نمایندگان به رهبری باربارا لی، عضو دموکرات مجلس نمایندگان از کالیفرنیا و والتر جونز، عضو جمهوری‌خواه از ایالت کارولینای شمالی در نامه‌ای به کورکر و منندز مخالفت خود را با اعطای اختیار استفاده از زور اعلام کردند. آنها نیز خواستار محدودیت‌های محکم در طرح پیشنهادی هستند.
