“شفافیت آری، اما افشاگری هرگز”/اقتصاد تهران کلنگی است
کاندیدای شهرداری تهران با اشاره به نتایج یک نظرسنجی که 86 درصد مردم اظهار کرده‌اند که تبعیض بین اقشار و گروه‌ها و مناطق مختلف تهران از مشکلات اصلی این شهر است، گفت: یکی از معضلات شهر تهران تاب‌آوری پایین این شهر است که در مقابل حوادثی چون زلزله و آتش موجب به خطر افتادن شهروندان آن می‌شود. تهران جزو پنج شهر خطرخیز از نظر سیلاب قرار دارد و 300 ساختمان شبیه به ساختمان پلاسکو در این شهر وجود دارد.
به گزارش ایسنا، حجت الله میرزایی یکی از کاندیدای شهرداری تهران در شصتمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران که به ارائه برنامه کاندیداهای تصدی پست شهرداری تهران اختصاص پیدا کرده است، گفت: تهران پهنه عظیمی است که تمدن 8000 سالهای از کناره چشمه علی تا پهنه‌های قیطریه را در بر دارد. تهرانی که از ساختمان‌ها و سازه‌های ارزشمند تا باغات ارزشمند را در خود جای داده، تهرانی که پایتخت خلاقیت و نوآوری است. تهرانی که نزدیک به 25 درصد از تولید ناخالص کشور و 35 درصد از صنعت را در خود جای داده است.
وی افزود: تهران شهری است که 72 درصد از خدمات سرزمین و 50 درصد از شرکت‌های دانش بنیان و 80 درصد از اختراعات و نوآوری را در خود جای داده است. به این ترتیب تهران نه فقط پایتخت اقتصادی و سیاسی بلکه پایتخت فرهنگی و هنری در این سرزمین محسوب می‌شود. بی تردید تهران تاریخ فشرده سرزمین ماست و یادآور تحولات بزرگی به ویژه در 200 سال گذشته است. تهران آلبوم و گلستانی نمایان از قومیت‌هاست که آن را نه به عنوان یک تهدید بلکه به عنوان فرصتی برای انسجام ملی می‌توان قلمداد کرد. می‌توان مسئله گرجستان و سیستان و بلوچستان و … را با انسجام ملی در تهران حل و فصل کرد.
وی ادامه داد: امروز هشت ماه از ورودم به شهرداری تهران می‌گذرد و آنچه که امروز می‌گویم نه برنامه‌ای به موازات برنامه آقای نجفی، بلکه رویکرد و بازشناسی از هشت ماه گذشته است که در آن از نظرات همه جوانان، نخبگان و کارشناسان بهره گرفته‌ام. جوانانی که امیدوارم بتوانند سخنگو و نماینده‌ای شایسته برای آنها در این تریبون باشم.
میرزایی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با مرور آنچه که در دو دهه گذشته در شهر تهران روی داده است، افزود: در سال 1368 مقرر شد شهرداری‌های کلانشهرها موظف به تامین منابع مالی مورد نیاز خود شوند و این کار را تحت عنوان خودگردانی انجام دهند. لذا در سال 1368 و 69 تهران فروش تراکم را برای تامین مالی پیشنهاد داد. شاید در ابتدا این روش به عنوان روشی کوتاه مدت شناخته می‌شد؛ اما همین روش تا به امروز و پس از گذشت سه دهه ادامه پیدا کرده و به مکانیزمی جدی و تاثیرگذار در شهر تهران بدل شده است.
وی ادامه داد: تهران با ویژگی‌های کالبدی و فیزیکی منحصر به فرد این شهر را با خطرات مهمی مواجه کرده است. تهرانی که مرکز ارتباطات است و 30 درصد دانشگاه‌ها در آن قرار گرفته‌اند و به عنوان مرکز فرصت‌های بزرگ شناخته می‌شود به شکلی که اگر نوآوری در تهران قابل اجرا نباشد در هیچ کجای این سرزمین قابل اجرا نیست. تهران امروز بر اساس نظرات شهروندان و نخبگان با چند مشکل جدی مواجه است.
این کاندیدای تصدی پست شهرداری تهران در تشریح مشکلاتی که شهر تهران با آن مواجه است، گفت: نا پایداری اجتماعی با عدم تعلق و عدم انسجام مردم تعریف شده‌اند که از مشکلات جدی این شهر محسوب می‌شوند به شکلی که مردم نسبت به یکدیگر بی تفاوت هستند و انسجام اجتماعی به گسیختگی و بی تفاوتی تبدیل شده است.
وی ادامه داد: نزدیک به 53 درصد بافت مسکونی شهر تهران یعنی حدود 150 هکتار آن بافت ناپایدار شهری شناخته شده و یک سوم جمعیت این شهر در این بافت‌ها ساکن شده‌اند که با زلزله بخش بزرگی از این جمعیت در معرض خطر هستند. امروز آلودگی‌های شدید زیست محیطی به نظر 93 درصد شهروندان این شهر به عنوان مسئله دوم و سوم شهر تهران قرار دارند که می‌توانند معضلات بسیاری را برای این شهر به همراه داشته باشند. امروز شهر تهران یکی از بزرگترین مراکز تولید آلایندگی است به شکلی که از سال 90 تا 96، 200 روز ناسالم داشته‌ایم. بر مبنای گزارش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در سال 96 ، تهران هشت روز هوای ناسالم، 100 روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و 243 روز هوای سالم را تجربه کرده است.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به موضوع مالیه شهر تهران و مشکلات و معضلات آن اشاره کرد و افزود: مالیه شهری تهران مالیه‌ای به شدت ناپایدار، سنتی و مبتنی بر ساخت و ساز و تخلفات ساخت و ساز است و تنها 3 درصد از منابع مالی تهران از طریق مشارکت شهروندان تامین می‌شود. به این ترتیب تهران سهمی از روش‌های مدرن مالی ندارد. سهم دولت در تامین مالیه شهر تهران صفر است. این در حالیست که در سایر کلانشهرها این سهم حدود 30 درصد است.
اقتصاد تهران اقتصادی کلنگی است
معاون برنامه ریزی شهرداری تهران با تاکید بر اینکه اقتصاد فعلی شهر تهران اقتصادی کلنگی است، افزود: مالیه شهر تهران در حال حاضر به شدت پرریسک و کوچک و پر مخاطره است.
میرزایی موضوع بدهی‌های مالی را یکی دیگر از مشکلات مهم شهرداری تهران خواند و افزود: تهران 52 هزار میلیارد تومان بدهی دارد و 87 هزار میلیارد تومان نیز تعهدات دارد. به این ترتیب شهرداری تهران به پیمانکاران، بانک‌ها و بخش خصوصی بدهی کلانی دارد که در افق پنج ساله به 130 هزار میلیارد تومان خواهد رسید. فقط بازپرداخت بدهی‌ها تا سال 1402 نیازمند 130 هزار میلیارد تومان منابع مالی است.
وی گفت: برای تکمیل خطوط 6 و 7 مترو تهران و همچنین اجرای خطوط 8 نیازمند 130 هزار میلیارد تومان منابع مالی هستیم. همچنین برای بازسازی خطوط اتوبوسرانی تندرو و خطوط حمل و نقل مکمل به 40 هزار میلیارد تومان به قیمت امروز منابع مالی نیازمندیم. یعنی برای پنج سال آینده جدا از پروژه‌های سالانه شهرداری تهران به 200 هزار میلیارد تومان منابع مالی نیازمندیم تا بتوانیم مسائلی که به عنوان مسائل مهم شهر تهران مطرح است رسیدگی کنیم و در جهت بهبود آنها گام برداریم.
میرزایی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در خصوص ساز و کار فائق آمدن بر مشکلات موجود در شهر تهران به موضوع تغییر در سازمان مالیه و سازمان اجتماعی شهر تهران اشاره کرد و افزود: ما برای حل مشکلات موجود در شهر باید ساز و کار دقیقی را پیش بینی کنیم که در آن به تحقق دو اتفاق مهم یعنی تغییر در سازمان مالیه و سازمان اجتماعی شهر تهران نیازمندیم و بدون تحقق این مهم اداره شهر تهران در آینده برای هیچ کس امکانپذیر نخواهد بود. باید برای حل این مشکلات و تحقق این دو موضوع از کمک نخبگان، جوانان و کارشناسان شهر بهره بگیریم.
تهران شهر زندگی نیست، کارگاه بزرگ ساخت و ساز است
میرزایی با تاکید بر اینکه در حال حاضر شهر تهران با معضلات اقتصادی بسیاری مواجه است افزود: نظام مالیه کج کارکرد که از سه دهه گذشته ادامه پیدا کرده است، موجب شده که شهر تهران به سمت شهرفروشی گسترده‌ای گام بردارد و به این ترتیب بسیاری از بنیان‌های شهری ویران شود و تهران را به شهری بی هویت، بی خاطره و بی آرمان تبدیل کند که آینده آن فروخته شده است و در این شهر رقابتی دیوانه وار برای تضمین آینده فردی شکل گرفته است. این نظام مالیه باعث شد باغ و بوستان‌ها و خیابان‌ها به همراه آینده شهر فروخته شوند و متاسفانه یک سازه نمایشی از تجدد سازه‌ای خریداری شود. امروز در شهر تهران عمر بناها به کمتر از 20 سال رسیده و در سه دهه گذشته بالاترین مصرف سنگ را این شهر به خود اختصاص داده، این یعنی در قرن 21 تهرانی‌ها به بزرگترین جمعیت کوچ نشین تبدیل شده‌اند و در حقیقت تهران به کارگاهی بزرگ تبدیل شده، امروز شهر تهران شهر زندگی نیست، بلکه یک کارگاه بزرگ ساخت و ساز است.
این کاندیدای تصدی پست شهرداری تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود به بهای تمام شده خدمات شهری در شهر تهران اشاره کرد و افزود: بهای تمام شده خدمات شهرداری تهران در فاصله سالهای 1385 تا 1395 بیش از هفت برابر شده است. سطح بالای بهای تمام شده خدمات و پروژه‌های شهری یکی از نقاط ضعف کلیدی در نظام مالیه شهری تهران محسوب می‌شود. شهرفروشی برای تامین مالی در شهر تهران موجب شده است که نظام مشارکت مالی و اجتماعی از بین برود و رشد سوداگری زمین و مستقلات انجام شود. این شهرفروشی اقتصاد سیاسی فاسد و افزایش نابرابری، تقویت اقتصاد سنتی وابسته به ساخت و ساز، اهمیت یافتن مفاهیم کمی همچون زیربنا، مالیه و جمعیت را به همراه داشته و شهر را به مثابه مسافرخانه تبدیل کرده به شکلی که همه در حال جابجا شدن هستند و شهروندان تهرانی به بزرگترین جمعیت کوچ نشین تبدیل شده‌اند.
هفت مشکل اساسی شهر تهران
لزوم بازسازی اعتماد عمومی در میان شهروندان تهرانی
میرزایی با تاکید بر لزوم بازسازی اعتماد عمومی در میان شهروندان تهرانی و مجموعه شهرداری تهران به عنوان اصلی‌ترین نیاز در جهت حل مشکلات این شهر، گفت: هفت مشکل اساسی شهر تهران در سه حوزه تمرکز مالیه شهری، سازمان اجتماعی و اقتصاد رقابت پذیر و دانش بنیان قابل حل است. در حقیقت باید بازسازی را از همان نقطه‌ای را آغاز کنیم که ویرانی شروع شده است و در اقتصاد شهری باید سه راهبرد کلیدی هوشمندسازی، انباشت سرمایه اجتماعی سازمانی و حکمرانی هوشمند را به طور جد مدنظر قرار دهیم. باید در حوزه مالیه شهر تهران با هدفگذاری سخت اما ممتنع با مشکلات مواجه شویم. در حال حاضر حوزه مالیه شهر تهران به شدت سنتی و مبتنی بر دلالی است. هولوگرام‌ها آینه یک دلالی پنهان و مخرب در شهر تهران بوده‌اند. باید در شهر تهران دارایی‌های ارزشمند به اوراق بهادار تبدیل شود و در این مجموعه هر چه که مقرر است خرید و فروش شود باید از طریق بورس انجام شود. ساختار مالیه ما با این موارد بیگانه است، لذا باید به این سازمان فاینانس و سرمایه گذاری را بیاموزیم.
وی تاکید کرد: امروز نیازمند یک رژیم مالی با تفکرات بلندمدت هستیم. باید بازسازی نظام مالیات رسانی در شهر تهران را محقق کنیم. چرا که نظام فعلی به شدت ناعادلانه است. به شکلی که مالیه تهران امروز بر مبنای گران شدن تهران اصلاح می‌شود و این در شرایطی است که پیش از ما تهران را به حد کافی گران کرده‌اند. عادلانه نیست شهروندی که در شهرری ساکن است همان عوارضی را پرداخت کند که یک بنگاه بزرگ اقتصادی و یا یک باغ ویلای با ارزش چند ده میلیاردی پرداخت می‌کند. لذا باید این ساختار اصلاح شود و این کار در سایر کلانشهرها تجربه شده است. امروز شهرداری تهران می‌تواند با یک نظام نوآوری شهری فضای رونق کسب و کارهای نوین را فراهم کند به شرطی که بپذیرد مهمترین شرکای آن برای تامین منابع مالی شهر همین کسب و کارها هستند. امروز جوانان ما انتظار دارند که در حل مسائل و مشکلات آنها را سهیم بدانیم. بی تردید این جوانان باید در آینده به شرکای اصلی ما تبدیل شوند.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به معضل آلودگی ترافیک در شهر تهران گفت: این معضلات قابل حل هستند به شرطی که شیوه‌های حل آنها را تغییر دهیم. هیچ کجای دنیا برای جمع‌آوری زباله پول پرداخت نمی‌کنند بلکه زباله را می‌فروشند. لذا برای معضلات باید راه حل‌های نوینی پیدا کنیم. امروز در شهر تهران 35 فرهنگسرا و 354 سرای محله وجود دارد اما شهروندان در آنها پا نمی‌گذارند و به همین دلیل شاهد مصرف پایین فرهنگی در شهر تهران هستیم. امروز 180 تئاتر به صورت روزانه در شهر تهران به روی صحنه می‌رود اما هنر اداره فرهنگسراها را نداریم. چرا که مدل کسب و کار برای آنها تعریف نکرده‌ایم.
شعار من “شفافیت آری، اما افشاگری هرگز” خواهد بود
وی تاکید کرد: برند و اتیکت شهرداری تهران فساد نیست. اگر در این سازمان کسانی حرمت شغل و همکاران خود را نگه نداشته‌اند نباید این موضوع را به همه تسری دهیم. بخش بزرگی از این سازمان زیست مومنانه دارد. قطعا کار ما افشاگری نیست و شعار من “شفافیت آری، اما افشاگری هرگز” خواهد بود. شهرداری تهران جای منازعه و دعوا نیست. امروز تهران به ائتلاف بزرگ ملی نیاز دارد. برای اینکه آینده تهران در مخاطره است، لذا باید شعار ما که گفت‌وگوی تمدن‌ها بوده امروز به گفت‌وگوی فراگیر درون ملی تبدیل شود. گفت‌وگو با شهروندانی که ذینفعان اصلی شهر هستند.
این کاندیدای تصدی پست شهرداری تهران با تاکید بر اینکه باید در روش‌های حل مسائل نسبت به گذشته تجدید نظر کنیم، افزود: ما مسائل مهمی همچون زیست شبانه تهران را به عنوان یک فرصت بی نظیر ندیده‌ایم. فرصتی که می‌تواند در ایجاد تعلقات اجتماعی نقش بسزایی داشته باشد. ما تنها سطح شهر تهران را دیده‌ایم در حالیکه می‌توانیم از زیرسطح بهره بسیاری بگیریم. می‌توانیم فضاهای زنده شهری را به سطح تهران بازگردانیم. همیشه محدوده شهری را دیده‌ایم در حالیکه می‌توان در حوزه حمل و نقل و حل مشکلات این حوزه، پیرامون این کلانشهر را مشاهده کنیم. در تهران بخش رسمی را دیده‌ایم اما بخش غیررسمی را ندیده‌ایم. در همین موضوع می‌توان مسئله دستفروشان را با رونق زندگی شبانه حل کرد. ما بیش از اینکه به تغییر راننده نیاز داشته باشیم به تغییر جاده و رویکرد و بینش در شهر تهران نیازمندیم. باید دامنه روش‌های حل مسئله را نسبت به گذشته گسترده‌تر کنیم و نگاه خود به اطراف را دقیق‌تر کنیم.
وی تاکید کرد: ضروری‌ترین و عاجل‌ترین قدم تغییر پارادایم مدیریت شهری و تغییر راهبردها است.
