پشت پرده حملات موشکی به سوریه

افشار سلیمانی دیپلمات بازنشسته و کارشناس مسائل بین المللی در گفت و گو با نامه نیوز، به بررسی تبعات حمله موشکی امریکا به سوریه پرداخته است.
ترامپ بالاخره تهدید خود را عملی کرد. واشنگتن صبح شنبه (به وقت تهران) 100 تا 120 موشک به مواضع نظامی سوریه شلیک کرده است. این حمله می تواند به پیچیده تر شدن هر چه بیشتر صحنه سوریه بیانجامد. روسیه گفته است مسئولیت تمامی تبعات ناشی از این اقدام به عهده واشنگتن، لندن و پاریس خواهد بود. بدترین نگرانی‌ها محقق شده‌اند و هشدارهای ما شنیده نشده‌اند. هشدار داده بودیم که این اقدامات بدون تبعات نخواهند بود.

در حالی که پیش از شروع این اقدام روسیه هشدارهای بسیاری داده بود اما این حملات از سوی سه کشور هم پیمان عملی شد. این موضوع می تواند تنش و جنگ سرد شروع شده بین روسیه با غرب را بیش از گذشته عمیق تر کند.

هر چند به نظر می رسد اختلافات و تنشها بین تیم ترامپ و همچنین دوستان اروپایی او باعث شد تغییراتی در نحوه عمل شکل گیرد اما این حمله سوالات بسیاری را ایجاد خواهد کرد. آیا ترامپ استراتژی جدیدی را در سوریه شکل خواهد داد یا همچنان معتقد به خروج از سوریه است؟
در مورد تبعات و ابعاد این حمله با افشار سلیمانی دیپلمات سابق و کارشناس مسائل بین المللی گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.

ارزیابی شما از تبعات این حمله چگونه است؟ ترامپ چه اهدافی در این زمینه دارد ؟

تهاجم آمریکا با همراهی دوقلوهای انگلیسی و فرانسوی بدون کسب کسب مجوز از کنگره آمریکا و شورای امنیت سازمان ملل و عدم موافقت اکثر مشاوران رئیس جمهور آمریکا و وزيردفاع این کشور به مواضعی در سوریه تهاجمی تمام عیار و همه جانبه نبود .هرچند که دونالد ترامپ سعی کرد با جنگ روانی کشورهای منطقه ،حتی روسیه را نگران کند .همچنین این حمله برغم تاکید ترامپ مبنی بر خروج نظامی از سوریه صورت گرفت این درحالی بود که پرونده همکاری تیم ترامپ با روسیه در انتخابات ریاست جمهوری وارد مرحله حساسی شده و محبوبیت ترامپ برغم برخی توفیقات اقتصادی درافکارعمومي به زیر پنجاه درصد رسیده است. لذا این اقدام نظامی علیه روسیه میتواند با هدف انحراف افکارعمومی از مسائل مبتلا به داخلی معطوف به رئیس جمهور آمریکا نیز صورت گرفته باشد . هرچند هدف دیگر این حمله می تواند نشان دادن ضرب شصتي به روسیه و ایران و بشار اسد و مانوری برای هماهنگی با برخی کشورهای اروپایی باشد تا موجب تاثیرگذاری بر رفتار آتی حامیان اسد گردد.

روند صلح و گفت و گوها می تواند دچار خلل و آسیب شود؟

از نکات مهم حواشي این حمله حمایت ترکیه از این اقدام است که می تواند بر ادامه روند صلح آستانه وسوچي تاثیر منفی بگذارد ،بویژه آنکه امریکا با ادامه این روند موافق نیست و همواره سعی نموده ،شکافي در آن ایجاد نماید ، با این مواضع ترکیه شاهد هستیم که چراغ سبز آمریکا به ترکیه برای اجرای عملیات زیتون ورود به عفرين مابازاهایي دارد که یکی از آنها همین حمایت ترکیه از تهاجم آمریکا به سوریه بوده است .
ازسوی دیگر عدم واکنش عملی روسیه به این حمله که البته قابل پیش بینی بود و تماسهای احتمالی روسیه و امریکا قبل ازحمله موید این نکته مهم آست که دو کشور قصد رویارویی با یکديگر را درسوريه وهیچ جای دیگر ندارند و ترجیح مي دهند پرونده های موجود میان دو کشور را ازطریق مذاکره حل وفصل نمایند ،از این رو دراین تهاجم آمریکایی عمدتا فشار برايران و بشار اسد و همراهي روسیه با این پروژه بوده است تا پس ازاین مسکو بتواند ایران را برای دورشدن از سوریه اقناع نماید .چرا که روسیه با مصالحه ومعامله اي که با آمریکا درسوريه انجام خواهد دادتجهيزات و نیروهای خود را به مرور ازسوريه خارج خواهد نمود و درصورت وقوع چنین شرایطی عرصه برايران درسوريه سخت تر خواهد شد به ویژه آنکه اسراييل نیز اقداماتی را درسوريه انجام داده و خواهد داد و عربستان ومتخدين عربی این کشور نیز در کنار آمریکا و اسرائیل قراردارند .

این روند می تواند حضور ایران را در سوریه با چالش همراه کند؟

یکی ازتبعات تهاجم نظامی آمریکا و متحدینش به سوریه ادامه فشار برايران و حزب الله لبنان ازطریق معامله با روسیه و ایجاد شکاف میان ایران و ترکیه و روسیه است .اگر توجه به این مهم داشته باشیم که در22 اردیبهشت ماه نیز احتمالا ترامپ برجام را ترک خواهد کرد ، امتیازاتی ازطریق اروپا به زیان ایران کسب خواهد نمود به اجرای قطعات پازل فشارهای امریکا برايران در ابعاد منطقه ای و بین المللی بیشتر پی خواهیم بود،در چنین شرایطی ایران باید قبل از آنکه کارتهای بازی خود را بسوزاند با همه بازیگران اصلی و فرعی صحنه سوریه باهدف تامین بیشتر منافع وامنيت ملی وارد مذاکرات شود مخصوصا که ترامپ هم چراغ سبز برای همکاری با روسیه و ایران در موضوع سوریه را نشان داده آست.