همه پشت پرده‌های انتخاب هیات رئیسه مجلس / نقش «اسحاق» در چرخش لاریجانی

انتخابات هیات رئیسه مجلس دهم که متشکل از ۱۲ نفر است، برای دومین سال قرار است چهارشنبه دهم خرداد ماه برگزار شود و اگر تفاهم و توافق بین ۳ فراکسیون اصلی مجلس صورت نگیرد، ممکن است ترکیب هیات رئیسه مجلس دهم در سال دوم نسبت به سال اول آن دستخوش تغییرات محسوسی شود؛ بنابراین اگر لابی های سیاسی و چانه زنی ها جواب ندهد شاید از روز چهارشنبه همین هفته تغییرات جدی را در سطح اعضای هیات رئیسه مجلس برای سال دوم شاهد باشیم.

به گزارش «تابناک»، مساله انتخاب هیات رئیسه مجلس دهم برای دومین سال استقرار این مجلس، بحث داغ و جدی روز گذشته برخی نمایندگان و چهره های برجسته عضو فراکسیون های مجلس بود تا جایی که اخبار ضد و نقیضی از رایزنی و طرح های این فراکسیون ها در جهت انتخاب هیات رئیسه جدید مجلس منتشر شد. موضوعاتی که با تائید و تکذیب های زیادی رو به رو شد و تصمیم گیری های فراکسیونی را به ویژه از سوی اصلاح طلبان (فراکسیون امید) به همراه داشت.

اختلاف 3 فراکسیون مجلس درباره هیات رئیسه

خبرهایی که دیروز از 3 فراکسیون اصلی خانه ملت درباره انتخاب اعضای هیات رئیسه جدید مجلس برای سال دوم به بیرون درز کرد، حاکی از اختلاف نظر شدید این فراکسیون ها درباره نوع چینش و نحوه انتخاب اعضای جدید بود. اعضای فراکسیون امید بر این اعتقاد بودند که فراکسیون اصولگرایان و فراکسیون مستقلین ولایی در تلاش هستند که نمایندگان این فراکسیون در هیات رئیسه مجلس را کنار بزنند.

اعضای فراکسیون امید با توئیت ها و مصاحبه های خود برعلاوه بر اشاره به تلاش دو فراکسیون دیگر مجلس برای حذف اعضای این فراکسیون از هیات رئیسه مجلس از برخی نمایندگان عضو فراکسیون مستقلین ولایی که بواسطه حضور در لیست امید در انتخابات 94 وارد مجلس شده اند، اما حال علاوه بر عدم عضویت در فراکسیون امید، با تصمیمات آن نیز مخالفت می کنند و تابع نظرات نزدیکان خود به لحاظ تفکر و گرایش هستند، انتقاد کرده است.

دخالت اعضای کابینه در چینش هیات رئیسه از ادعا تا تکذیب!

دخالت برخی اعضای کابینه دولت تدبیر و امید در انتخاب اعضای هیات رئیسه مجلس و اشاره به جلسه (محمود واعظی) با اعضای فراکسیون مستقل ولایی که البته از سوی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تکذیب شد و تلاش برا حذف «علی مطهری» از نایب رئیسی مجلس که این مساله را هم «کاظم جلالی» رئیس فراکسیون مستقلین ولایی رد کرد، از دیگر موضوعاتی بود که روز گذشته امیدی ها سعی کردند آن را به رسانه ها بکشانند و در مورد آن اطلاع رسانی کنند.

البته واکنش های زیادی به این سخنان اعضای فراکسیون امید نشان داده شد، از «کاظم جلالی» گرفته که تلاش برای حذف اعضای فراکسیون امید از ترکیب هیات رئیسه، حذف «علی مطهری» از جایگاه نائب رئیسی، ورود خود به ترکیب هیات رئیسه به عنوان نائب رئیس و… را تکذیب کرد تا «محمود واعظی» که تلاش خود و برخی اعضای دولت برای ورود به مساله انتخاب هیات رئیسه مجلس را خواست عده ای برای تلخ کردن شیرینی انتخابات و پیروزی مجدد دولت تدبیر و امید دانست.

دولت بنای ورود به انتخابات هیات رئیسه مجلس را ندارد

البته نزدیک ترین مقام دولتی به مجلسی ها یعنی معاون رئیس جمهور در امور پارلمانی نیز این موضوع را بی پاسخ نگذاشت و درباره ورود دولت برای تعیین هیأت رییسه مجلس گفت: موضوع انتخاب هیات رییسه مجلس موضوع داخلی است و دولت به هیچ وجه بنای ورود به مسائل اداره مجلس را ندارد.

«حسینعلی امیری» ادامه داد: این موضوع از اختیارات خود نمایندگان محترم است و هر چه خودشان صلاح بدانند انجام می‌دهند دولت هم تصمیم را بر عهده آنان گذاشته است.

فارغ از همه این موضوعات در پس این گونه اظهار نظرها و تلاش های رسانه ای برخی نمانیدگان مجلس در آستانه انتخابات هیات رئیسه سناریوها و نکاتی به ذهن متبادر می شود که در ادامه به آن اشاره می شود.

اصلاح‌طلبان سهم بیشتری می‌خواهند؟

اولین نکته ای که از این مساله می توان برداشت کرد، این است که اصلاح طلبان مجلس یا همان اعضای فراکسیون امید با توجه به پیروزی «حسن روحانی» در انتخابات ریاست جمهوری و در دست گرفتن دوباره قوه مجریه آن هم به صورت نیابتی و همچنین کسب بخش اعظمی از کرسی های شورای شهر در کشور، قاعده قبلی یعنی عضویت 4 نماینده از هر فراکسیون برای هیات رئیسه مجلس را قبول ندارند و خواستار افزایش سهم خود در هیات رئیسه مجلس دهم برای سال دوم دارند.

در همین زمینه یک عضو فراکسیون مستقلین ولایی گفته بود که پیشنهاد اعضای فراکسیون امید این است که یک عضو هیات رئیسه مجلس باید از بین زنان نماینده انتخاب شود و یک سهمیه هم به نمایندگان اهل سنت داده شود که هر دوی این افراد نیز طبیعتا باید عضو فراکسیون امید باشند، لذا اعضای این فراکسیون با برهم زدن قاعده قبلی می خواهند تعداد اعضای اصلاح طلب هیات رئیسه مجلس حداقل به 6 نفر افزایش یابد.

به مرگ گرفته‌اند که به تب راضی شوند!

مساله دیگری که از سخنان اعضای فراکسیون امید به ویژه «محمدرضا عارف» – که گفته بود ما (فراکسیون امید) برای همه جایگاه های هیات رئیسه مجلس گزینه داریم – می توان برداشت کرد این است که اعضای این فراکسیون نسبت به احتمال لابی دو فراکسیون اصولگرای مجلس و کاهش سهمیه خود در جمع اعضای هیات رئیسه نگرانی هایی دارند و حتی شاید اخباری در این خصوص به آنها رسیده است.

به نظر می رسد، اعضای فراکسیون امید که می دانند به طور قطع رأی اکثریت مجلس را در اختیار ندارد، با در پیش گرفتن چنین شیوه ای و طرح گزینه های مختلف خود برای عضویت در هیات رئیسه بنا دارند به نحوی عمل کنند که حداقل از کاهش سهم خود در جمع اعضای هیات رئیسه مجلس برای سال دوم مجلس دهم جلوگیری کنند؛ موضوعی که می توان از آن اینگونه برداشت کرد: « به مرگ گرفته اند که به تب راضی شود!».

طرح مساله تلاش برای حذف «علی مطهری» از جایگاه نایب رئیسی مجلس را که البته اعضای ارشد فراکسیون مستقلین ولایی آن را با قاطعیت رد کرده اند و گفته اند چطور می شود در جلسه ای با حضور شخص آقای مطهری برای حذف وی از ترکیب هیات رئیسه برنامه ریزی کرد را می توان در ادامه همین تاکتیک فراکسیون امیدی ها ارزیابی کرد. در حقیقت بنا به نظر برخی کارشناسان سیاسی اصلاح طلبان چشم به کرسی های بیشتر در هیات رئیسه دارند، اما کف خواسته های شان حفظ سهمیه فعلی در ترکیب هیات رئیسه مجلس است.

سناریو مهم ارتباطات حسنه دو رئیس‌قوه

یک سناریوی مهم دیگر هم وجود دارد که از ان می توان به عنوان یکی از عوامل حاشیه های اخیر انتخابات هیات رئیسه مجلس یاد کرد. «علی لاریجانی» رئیس مجلس یکی از سیاسیون برجسته اصولگرا و البته میانه رو است که از ابتدای روی کار آمدن دولت تدبیر و امید به رئیس جمهور نزدیک بوده و روابط حسنه ای فی مابین این دو قابل کتمان نیست. تا جایی که بسیاری از مشکلات پیش روی دولت یازدهم در مجلس چه در مجلس نهم و چه در مجلس فعلی با تدبیر لاریجانی حل و فصل شده است که مهمترین آن را می توان تصویب برجام در خانه ملت دانست.

برخی تحلیلگران سیاسی بر این عقیده اند که با توجه به نزدیکی لاریجانی و روحانی چه به لحاظ سیاسی و چه به لحاظ فکری؛ رئیس قوه مقننه می توانست در انتخابات 1400 ریاست جمهوری با حمایت میانه روهای اصولگرا، اعتدالگرایان، دولت و شخص «حسن روحانی» محتمل ترین گزینه برای ریاست جمهوری پس از روحانی و ادامه مسیر تدبیر و امید باشد، اما گویا انتخابات اخیر در این مساله تشکیک ایجاد کرده است.

«اسحاق» بازی را به هم زد؟!

حضور غافلگیرانه «اسحاق جهانگیری» در انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم، اگرچه ابتدا قرار بود صرفا در قامت کاندیدای پوششی روحانی باشد، اما ادامه کار را به گونه ای دیگر رقم زد. تا جایی که کارشناسان و بسیاری از چهره های اصلاح طلب معاون اول رئیس جمهور در دولت یازدهم را گزینه مطلوبی برای انتخابات ریاست جمهوری 1400 یافتند.

برخی معتقدند که شاید این تغییر رویه، تغییر گزینه و اینکه شاید روحانی به جهانگیری به عنوان گزینه مطلوب پس از ریاست جمهوری خود بیاندیشد؛ لاریجانی و اطرافیانش را به واکنش وا داشته است و اتفاقات اخیر و حاشیه های ایجاد شده حول محور انتخابات هیات رئیسه مجلس شاید بنا به این دلایل باشد.

زمین بازی چطور تغییر می‌کند؟

بر اساس اظهار نظر تحلیلگران شاید بتوان این موضوع را نوعی پالس از بدنه حاکم مجلس به دولت ارزیابی کرد که در صورت داشتن چنین قصدی و در پیش گرفتن چنین رویه ای، می توان زمین بازی را طی 4 سال آینده به گونه ای دیگر تعریف و ترسیم کرد. موضوعی که شاید به ادعای ارتباط و رفت و آمد برخی اعضای کابینه به هیات رئیسه مجلس و جلسات آنان با برخی اعضای ارشد فراکسیون نزدیک به «علی لاریجانی» بی ارتباط نباشد.

به هر حال اتفاقاتی که چهارشنبه در جریان انتخاب اعضای هیات رئیسه مجلس دهم برای سال دوم رقم خواهد خورد و نوع چینش و ترکیب جدید اعضای هیات رئیسه خود گویای بسیاری از مطالب خواهد بود و پاسخ تحلیل های گوناگون و سئوالات مختلف حول محور حاشیه های ایجاد شده را خواهد داد.