ولیعهد جنجالی عربستان به دنبال فراهم کردن شرایط پادشاهی‌اش

یک کارشناس مسائل خاورمیانه تاکید دارد: بن سلمان با امتیاز دادن سعی می کند قشر جوان را با خود همراه کند.تا پایه های مشروعیت نظام سعودی مستحکم شوند اما در این مرحله گذار از مشروعیت دینی به مشروعیت سیاسی از طریق جوانان چقدر موفق خواهد بود را باید در آینده دید.
پوریا فیروزنژاد: در هفته ی جاری محمد بن سلمان در ایستگاه دوم سفر های خارجی خود به انگلیس رسید.بسیاری از کارشناسان سفرهای خارجی ولیعهد جوان و جاه طلب سعودی را گام نهایی او برای مشروعیت بخشیدن به موضوع جانشینی خود و همچنین جلب حمایت غرب و منطقه از ائتلاف ضد ایرانی می دانند.

حسین رویوران،کارشناس مسائل خاورمیانه معتقد است که عربستان اکنون در باتلاق جنگ فرسایشی در یمن به دام افتاده است و سفر محمد بن سلمان نیز در راستای حل این مشکل انجام شد.

به گفته او عربستان به دنبال ایجاد یک ائتلاف منطقه ای با محوریت اسراییل و عربستان بر علیه ایران است و او در این سفر سعی کرد تا نظر مساعد اروپایی ها را در این مورد جلب کند.

مشروح گفتگوی نامه نیوز با این کارشناس مسائل خاورمیانه را در ادامه بخوانید؛

***

پس از اعتراضاتی که از سوی مردم انگلیس به حضور محمد بن سلمان در این کشور مطرح شد وزارت خارجه این انگلیس با حمایت از این سفر،آن را سرآغاز فصل جدید روابط میان دو کشور اعلام کرد.این موضوع تا چه حد بر اساس واقعیت بود؟
این موضوع قطعا هیچگونه اصول واقعی ندارد.دولت انگلیس مدعی است که در مورد کاهش بحران و فجایع در یمن با محمد بن سلمان گفت و گو کرده است.تصورم آن است که این یک نمایش مضحک است چرا که انگلیس در حال حمایت تسلیحاتی از عربستان سعودی است و با تسلیحات انگلیسی مردم یمن کشته می شوند.انگلیس عضو دائمی شورای امنیت است در شورای امنیت از جنگ عربستان با یمن حمایت می کند.

اخیرا نیز قطعنامه ای را برای تصویب در شورای امنیت تنظیم کرد که درآن ایران بنابر احتمال ارسال موشک به یمن ایران نیز محکوم شده بود.در حالی که این موضوع کاملا بدیهی است که آمریکا و انگلیس اصلی ترین تامین کنندگان تسلیحات عربستان در جنگ با یمن هستند. بنابراین این اظهارات مقامات انگلیس پس از دیدار با محمد بن سلمان یک نوع کلاهبرداری سیاسی به شمار می آید.

اهداف ولیعهد جوان سعودی از انجام این سفر چه بود؟با توجه به اینکه او قرار است طی روز های آینده به امریکا نیز سفر کند،آیا محور اصلی این دیدار ها می تواند افزایش حمایت غرب برای مقابله با ایران باشد؟
اولویت نخست محمد بن سلمان ایجاد ارتباطات بیشتر با کشورهای غربی برای تسهیل امر جانشینی خود با توجه به کسالت ملک سلمان است. او سعی می کند با ایجاد این ارتباطات نظر مساعد غرب در اینباره را جلب کند. اما هدف دوم محمد بن سلمان مقابله با ایران است. وی به دنبال ائتلاف منطقه ای با محوریت اسراییل و عربستان علیه ایران است. او در انگلیس هم از ایران،ترکیه و تروریسم به عنوان سه ضلع مثلث شوم نام برد.اما هدف اصلی او ایران است که همان هدف اسراییل نیز هست و سعی می کند نظر اروپایی ها را نیز به موضع خود نزدیکتر کند.

اکنون عربستان در یمن با بحران روبه رو شده است و عربستان در باتلاق جنگ فرسایشی در یمن به دام افتاده است.وی در نظر دارد تا هر چه سریعتر جنگ یمن را پایان دهد اما نه بر اساس بر آیند میدان چراکه تاکنون عربستان طرف شکست خورده در یمن محسوب می شود بلکه به دلیل در خواست انگلیس و غرب چنین قصدی دارد و اینگونه انگلیس نیز به عنوان مدافع حقوق بشر و صلح مطرح می شود.

با توجه به دیدار محمد بن سلمان با برخی تجار سرشناس انگلیسی و نیز اصلاحات انجام شده به بهانه مبارزه با فساد در این کشور، فکر می کنید او قصد دارد تا عربستان را محیطی امن برای سرمایه گذاری شرکت های خارجی و اروپایی نشان دهد؟
بله عربستان سعودی با مشکلات اقتصادی جدیدی از جمله کسری بودجه مواجه است در حالی که در گذشته چنین اتفاقی هرگز رخ نداده بود.این کشور ناچار به اعمال مالیات شده است در حالی که در گذشته مقامات سعودی مالیات را نوعی بدعت در اسلام عنوان کرده بودند.

این کسری بودجه به دلیل فرسایشی شدن جنگ در یمن است؟
ادامه جنگ در یمن و کاهش بهای نفت از دلایل عمده ی این موضوع است.بن سلمان اکنون به دنبال سرمایه داران خارجی است و در همین راستا به دنبال آن است تا برخی از سهام آرامکو را به بورس واگذار کند. ترزا می ،نخست وزیر انگلیس و بسیاری از سرمایه داران انگلیسی تلاش می کنند تا نظر ولیعهد سعودی را برای اینکه سهام آرامکو نه در بورس آمریکا بلکه در بازار بورس لندن در معرض فروش قرار گیرد، جلب کنند. البته محمد بن سلمان تاکنون پاسخ مثبتی به این درخواست نداده است.

به نظر می رسد عمده تغییراتی که با روی کار آمدن محمد بن سلمان در عربستان ایجاد شده است در راستای الزامات سیاست خارجی این کشور بوده است؛ مواضع و اقدامات اخیر محمد بن سلمان تا چه میزان با ناکار آمدی منطقه ای و به خصوص شکست در جنگ یمن بوده است؟
عربستان سعودی در مدیریت داخلی و در مدیریت منطقه ای و جنگ شکست خورده است.در داخل بیکاری به شدت بالا است. تغییر فرماندهان ارشد نظامی نیز به دلیل شکست در سوریه و یمن بوده است.اکنون دولت سعودی تلاش می کند پایگاه حمایتی نظام را تغییر دهد. در گذشته براساس تفکر وهابی سعی داشت یک مشروعیت دینی را برای نظام خود به دست بیاورد در دو ماه گذشته با توجه به تغییرات اجتماعی مشخص شد که دین ابزاری برای توجیه این نظام بود. مشروعیت دینی اکنون دیگر در عربستان وجود ندارد و بسیاری از علما در اعتراض به این تغییرات بازداشت شدند.

بن سلمان با امتیاز دادن سعی می کند قشر جوان را با خود همراه کند.تا پایه های مشروعیت نظام سعودی مستحکم شوند.اما در این مرحله گذار از مشروعیت دینی به مشروعیت سیاسی از طریق جوانان چقدر موفق خواهد بود را باید در آینده دید.

فکر می کنید عربستان به دنبال پررنگ تر کردن نقش منطقه ای خود از طریق جلب حمایت قدرت های جهانی مثل انگلیس است؟
انگلیس در واقع تعلیم دهنده آل سعود است و این نظام را پایه گذاری کرده است و این نظام از حمایت کامل غرب برخوردار است و انچه در سیاست خارجی این نظام تغییر پیدا کرده است نمایان سازی ارتباط با اسراییل است. این ارتباط از گذشته وجود داشته است اما همیشه علنی شدن این ارتباط خط قرمزی برای پادشاهان ال سعود بوده است.اکنون برخی افراد مثل انور عشقی و ترکی الفیصل به طور مرتب به اسراییل سفر می کنند.بنابر این ارتباط علنی عربستان و اسراییل یک پدیده جدید است.