آنها شما را «شاخ اینستاگرام» می‌کنند
کسب و کاری جدید به نام برگزاری دوره «ستارگان اینستاگرام» به راه افتاده است.
«آیا می‌خواهید با کمک اینستاگرام محصولات خود را به فروش برسانید؟ آیا خدماتی عرضه می‌کنید که مخاطبان زیادی در اینستاگرام دارد؟ آیا مدت‌هاست در اینستاگرام پروفایل دارید ولی فالوئرهای شما افزایش پیدا نمی‌کند؟ آیا برنامه‌ای برای تبدیل فالوئرها به مشتری‌های پولساز ندارید؟ آیا به فتوشاپ مسلط نیستید و می‌خواهید عکس‌های خلاقانه برای اینستاگرام خود بسازید؟»
این، متن یک آگهی است که در یکی از پربازدیدترین سایت‌های تبلیغاتی با عنوان «دوره ستارگان اینستاگرام» درج شده. از عنوان آگهی معلوم است مخاطبانش چه کسانی هستند؛ کسانی که دوست دارند ستاره اینستاگرام یا به اصطلاح همان «شاخ اینستاگرام» باشند.
در ادامه متن آگهی، این جملات به چشم می‌خورد: «با توجه به این که هر روز آمار استفاده‌کنندگان ایرانی از اینستاگرام افزوده می‌شود و واقعاً خود اینستاگرام هم بشدت قوی و مرتب به‌روزرسانی می‌کند، خیلی بازار خوبی برای تجارت الکترونیک و کسب درآمد از اینستاگرام راه افتاده است و ما براحتی می‌توانیم خدمات و محصولات خود را از طریق اینستاگرام بفروشیم، فقط باید مثل همه کارها اصول کار در این رسانه را به طور حرفه‌ای یاد بگیرید و پیاده‌سازی کنید.»
انتهای آگهی هم عنوان شده که برای شرکت در این دوره ۳ ساعته می‌توانید با ما تماس بگیرید، شماره‌ای هم اعلام شده است. با شماره تماس می‌گیرم و به واحد دوره‌های آموزشی شرکت وصل می‌شوم. کسی که آن سوی خط است، خودش را مدرس کارگاه آموزشی معرفی می‌کند و به معرفی سرفصل‌های کارگاه می‌پردازد: «در این کارگاه سه ساعته، ما به شما آموزش می‌دهیم که چطور فالوئرهای هدفمند پیدا کنید؛ فالوئرهایی که برای شما تبدیل به مشتری می‌شوند. یادتان می‌دهیم که چطور پست‌های اینستاگرام‌تان را تهیه کنید و مطالب و عکس‌هایتان به چه صورت باشد تا لایک اضافه کنید. تعداد لایک‌ها خیلی مهم است. برای همین است که می‌گویم باید فالوئر هدفمند پیدا کنید. در این کارگاه مطالب ارزشمندی مطرح می‌شود. به شما قول می‌دهم که بعد از شرکت در کارگاه، نخستین محصولی را که در پیج‌تان معرفی کنید، حتماً به فروش برسد. مطمئن باشید مشتری‌هایتان دوبرابر می‌شود و می‌توانید مشتری‌های رقیب را مشتری خودتان بکنید.»
هزینه شرکت در کارگاه آموزشی سه ساعته برای ۵ نفر اول ثبت‌نام کننده، ۳۲ هزار تومان است و برای ۱۰ نفر دوم، ۳۹ هزار تومان و برای نفرات بعدی، به همین نسبت تصاعدی بالا می‌رود و تا ۵۸ هزار تومان می‌رسد.
البته کارگاه، مقدمه‌ای است برای برگزاری دوره اصلی؛ همان که نامش «ستارگان اینستاگرام» است و طبق گفته مدرس، با شرکت در آن دیگر خیال‌تان از بابت ستاره شدن تخت تخت می‌شود. این دوره بلافاصله بعد از کارگاه و به صورت آنلاین برگزار می‌شود و هزینه شرکت در آن ۹۷۰ هزار تومان است.
به نظر می‌رسد بیشتر کسانی که در این دوره‌ها شرکت می‌کنند، دنبال کسب درآمد از راه تبلیغات در اینستاگرام هستند. این البته کاملاً طبیعی است چرا که درآمد بسیاری مشاغل در ایران به‌صورت مستقیم وابسته به اینستاگرام است؛ شبکه‌ای که در ایران حدود ۳۵میلیون کاربر دارد. به همین دلیل هم بود که فیلترینگ چند روزه اینستاگرام، آه از نهاد خیلی‌ها درآورد؛ همان‌ها که به قول خودشان برای رونق گرفتن کسب و کارشان در فضای مجازی تلاش زیادی کرده‌اند. نمونه‌اش خانم میم که از شاخ‌های اینستاگرام است و برای شاخ شدن حسابی تلاش کرده: «آن موقع که من اینستاگرام آمدم، اصلاً خیلی‌ها نمی‌دانستند اینستاگرام چی هست. حتی اسمش هم به گوش‌شان نخورده بود. عکس‌هایی که می‌گذاشتم، بیشتر مربوط به سبک زندگی خودم بود. عکس‌های زیادی از خودم و دوستانم می‌گذاشتم که اتفاقاً خیلی هم ساده بودند اما دیدم بقیه آنها را دوست دارند و تعداد فالوئرهایم بالا می‌رود. خودم هم باورم نمی‌شد عکسی که مثلاً از فنجان قهوه یا صبحانه‌ام یا از اتاقم می‌گذارم، این همه مورد توجه بقیه قرار بگیرد. من یک دختر ساده بودم که در فضای مجازی آدم معروفی شده بودم و این حس خوبی به من می‌داد. کم کم به فکر افتادم کسب و کار خودم را راه بیندازم. پیشنهاد تبلیغات زیاد داشتم اما این که ایده خودم را اجرا کنم، رؤیایم بود. شروع کردم به‌طراحی و تولید کیف‌های پارچه‌ای ساده و کارهایم خیلی زود مورد توجه قرار گرفت. البته طول کشید تا بتوانم درآمدی از این کار به‌دست بیاورم. اینکه خیلی‌ها می‌آیند و لایک می‌زنند و تعریف می‌کنند، یک چیز است و اینکه از شما خرید کنند، یک چیز دیگر. در فضای مجازی همین‌طور است؛ خیلی‌ها طرفدار آدم هستند اما لزوماً مشتری نیستند. آن موقع بود که متوجه شدم باید سراغ کسانی بروم که جامعه هدف من هستند. رفتم و پیج‌های مرتبط با زمینه فعالیتم را پیدا کردم و شروع کردم به فالو کردن فالوئرهای آنها. این یک راه خوب است. آنها این‌طوری با صفحه شما آشنا می‌شوند و سراغتان می‌آیند. از بین این افراد مشتری پیدا می‌شود. مشتری یعنی درآمد. وقتی زحمت می‌کشید و معروف می‌شوید، چه اشکالی دارد که درآمد کسب کنید؟! من حتی به آنهایی که در صفحه‌شان تبلیغات می‌گیرند هم خرده‌ای نمی‌گیرم، گرچه خودم این کار را دوست ندارم. به هرحال وقتی وقت و انرژی صرف می‌کنید، باید برایتان یک سودی هم داشته باشد.»
خانم میم در هیچ دوره آموزشی برای شاخ شدن یا به قول آنها ستاره شدن شرکت نکرده، گر چه اسم چنین دوره‌هایی به گوشش خورده و قبلاً چند تا از دوستان خودش که آنها هم از معروف‌های اینستاگرام هستند چنین دوره‌ای برای تعدادی علاقه‌مندان در یک کافی‌شاپ برگزار کرده‌اند تا طی آن تجربیات خود را در اختیار آنها بگذارند.
شیوا یکی از شرکت‌کنندگان در این کلاس چند ساعته است. خیال ندارد از اینستاگرام کاسبی کند اما دلش می‌خواهد معروف شود. خودش معتقد است تا حالا تلاش زیادی کرده اما بازخوردی را که باید، ندیده و تعداد فالوئرهایش از ۲هزار نفر بالاتر نرفته است: «برای من خیلی عجیب است که بعضی‌ها با وجود این که خیلی صفحه جالبی ندارند، تعداد فالوئرهای‌شان همین‌طور بالا می‌رود. حتی نگاه می‌کنید و می‌بینید بیشتر از ۳۰۰ تا پست هم نگذاشته‌اند اما من خودم حداقل روزی سه چهارتا عکس می‌گذارم و توی این سه سال فعالیتم در مجموع ۲ هزار و ۴۰۶ تا پست گذاشته‌ام. البته در کلاس که شرکت کردم، متوجه شدم که برای معروف شدن و بالا رفتن فالوئرها، فقط گذاشتن پست کافی نیست. یکی از راه‌هایی که در این کلاس به من آموزش دادند این بود که بروم پای پست سلبریتی‌ها کامنت بگذارم. اگر در کامنت‌ها افراد مشهور دیگری را هم منشن کنم که دیگر عالی است. راستش این کار برایم اوایل زیاد راحت نبود. وقتی پای پست سلبریتی‌ها کامنت می‌گذارید، کسانی هم هستند که می‌آیند و به شما جواب می‌دهند و جواب‌ها همیشه مؤدبانه نیست. در واقع بعضی‌ها اصلاً فقط برای فحش دادن به این صفحات سر می‌زنند. راه‌های دیگری هم هست؛ مثلاً این که اگر فرد مشهوری در خیابان دیدید، حتماً و به هر قیمتی شده با او یک عکس سلفی بگیرید و در صفحه‌تان بگذارید و آن شخص را منشن کنید. تا می‌توانید هم هشتگ بزنید. اصلاً یکی از راه‌ها که به شما آموزش می‌دهند، همین هشتگ زدن است، نه هر هشتگی، باید هشتگ پرتعداد باشد. بروید و ببینید معروف‌ها از چه هشتگ‌هایی استفاده می‌کنند و شما هم همان را بزنید. اصلاً اصول آموزش تقریباً همین است. ببینید معروف‌ها چه کار می‌کنند، همان کار را بکنید.»
شاخ شدن در اینستاگرام می‌تواند برای بعضی‌ها رؤیایی باشد دست یافتنی. چه برای رونق کسب و کارشان از آن کمک بگیرند و چه انگیزه‌های شخصی غیرمالی داشته باشند، به هرحال برایشان توجیه پذیر است این که وقت و انرژی صرف کنند تا به خواسته‌شان برسند. این وسط کسب و کارهایی جدید هم شکل می‌گیرند؛ مثل همین دوره ستارگان اینستاگرام. خدا را چه دیدید، شاید شما هم روزی یکی از ستاره‌های اینستاگرام شوید.»
