استفاده از توالی یابی ژنومیک برای بررسی تغییرات ژنتیکی بیماری زا

مدیر پروژه ایرانوم گفت: از داده های توالی یابی ژنومیک ایرانیان برای بررسی تغییرات ژنتیکی بیماری زا، بروز بیماری ها و معلولیت های مختلف استفاده می شود.

دکتر حسین نجم آبادی در مراسم افتتاح پروژه ایرانوم در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی افزود: مرکز توالی یابی ژنوم ایرانیان «ایرانوم» با مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت بهداشت در سال ۹۴ ایجاد شد.

رئیس مرکز تحقیقات ژنومیک دانشگاه علوم بهزیستی افزود: ما انسان ها کمابیش شبیه هم هستیم و یک دهم درصد ژنوم انسان ها باهم فرق دارد و همین در درمان پزشکی مبتنی بر شخص، خصوصیات فردی، استعداد ابتلا به بیماری ها موثر است.

وی یادآور شد: اولین بار در سال ۲۰۰۳ با ۳ میلیون دلار توانستند ۵۳ ژن را شناسایی کنند اما با توسعه دانش ژنتیک و توسعه دستگاه های شناسایی کننده ژنوم، اکنون با یک تا دو هزار دلار می توان نزدیک ۴ هزار ژن شناسایی می شود.

نجم آبادی اظهار داشت: اکنون تقریبا بیشتر کشورها سعی کرده اند پایگاه ژنوم خود را تاسیس کنند و به عنوان نمونه عربستان ۸۱ میلیون دلار برای پایگاه خود هزینه کرده است. با وجود تشکیل کنسرسیوم های بین المللی و جمع آوری ۱۵ هزار دیتا اما در تمام این پایگاه ها خلاء بررسی ژنوم منطقه ما وجود دارد.

وی افزود: ما در مرکز توالی یابی ژنوم ایرانیان «ایرانوم» توانستیم داده های مرتبط با جمعیت سالم ایرانی و تشخیص های دی ان ای را ایجاد کنیم. برای این مرکز سرورهای لازم با توانمندی بالا خریداری شده که این حجم از اطلاعات را بتوان آنالیز کرد.

مدیر پروژه ایرانوم اضافه کرد: ما با استفاده از داده های توالی یابی ژنومیک «ایرانوم» یک پایگاه داده جامع از گروه های نژادی مختلف در ایران ایجاد کردیم. ۸۰۰ نمونه از افراد سالم بدون هرگونه فنوتیپ مرتبط با بیماری از ۸ گروه نژادی در ایران را بررسی کردیم. این نمونه ها از ۱۰۰ فرد سالم عمدتا بالای ۴۰ سال اخذ شد. این گروه های نژادی شامل فارس ایرانی، آذری (ترک) ایرانی، کرد ایرانی، عرب ایرانی، لر ایرانی، بلوچ ایرانی، ساکنین خلیج فارس و ترکمن ایرانی هستند.

دکتر محمد کمالی رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی نیز در این مراسم گفت: مدیریت دانشگاه ها باید رویکرد جدیدی پیدا کند و دانشگاه های پیشرو خود را با نیازهای جامعه پیوند می زنند. اما خوشبختانه دانشگاه علوم بهزیستی ربع قرن پیش با چنین رویکردی کار خود را آغاز کرد.

رئیس دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی افزود: دانشگاه علوم بهزیستی وارد جرگه تحول و نوآوری گسترش علوم توانبخشی شده است. همچنین در حوزه تحقیقات و فناور ی نیز در رده خوبی قرار دارد. این دانشگاه در حوزه سلامت اجتماعی هم توانسته است رشته های مرتبط را راه اندازی کند.

به گزارش مهر، کمالی گفت: مرکز تحقیقات ژنتیک این دانشگاه در پاسخ به تحقیقات در حوزه تشخیص معلولیت های ژنتیکی ایجاد شد و پس از دو دهه توانسته جایگاه خود را پیدا کند و اکنون در حوزه تغییرات ژنی در بیماری های کم توانی ذهنی، بیماری های عضلانی، کم شنوایی فعال شده است و پروژه ایرانوم نیز در این راستا است.