شناسایی ژنتیک اهلی‌سازی خرگوش‌ها گامی در جهت درمان فوبیا
محقق ایرانی دانشگاه اوپسالای سوئد و همکارانش موفق به شناسایی تفاوت ژنتیک خرگوش‌های اهلی شده با خرگوش‌های وحشی شده‌اند و این امید می‌رود که از ژن‌های شناسایی شده در این تحقیق، ضمن بررسی سیستم عصبی انسان بتوان در درمان فوبیا نیز بهره برد.
به گزارش ایسنا، دکتر نیما رفعتی، پژوهشگر ایرانی دانشگاه‌های سوئد و پرتغال که درباره این تحقیق در محل سالن پژوهش پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی سخن می‌گفت، با اشاره به تحقیقات انجام شده بر روی خرگوش‌ها، اظهار کرد: در این پژوهش با عنوان «بررسی ژنتیک اهلی‌سازی خرگوش اروپایی با استفاده از تکنیک جدید sequence»، تغییرات ژنتیک در روند اهلی‌سازی خرگوش اروپایی با استفاده از تکنیک Re-sequencing (توالی/ خوانش) بررسی شده است.
وی توضیح داد: در واقع در انجام این پژوهش خرگوش اهلی و وحشی را با یکدیگر قیاس کردیم تا مشاهده کنیم در چه منطقه‌ای از ژنوم، تفاوت ژنتیکی نشان می‌دهند.
رفعتی با بیان اینکه برای انجام این تحقیق، از 14 جمعیت خرگوش وحشی و 6 جمعیت خرگوش اهلی استفاده کردیم، گفت: برای خرگوش‌های اهلی که در شبه جزیره ایبریا (اسپانیا و پرتغال) قرار دارند و از تفاوت‌های ظاهری متنوعی برخوردارند، از روش‌های متفاوتی استفاده کردیم و موفق شدیم مناطقی از ژن‌های خاص را پیدا کنیم که در دستگاه عصبی مرکزی (مغز) بیان می‌شوند.
وی افزود: اگر این ژن‌ها تخریب شوند و بیان نشوند، موجب تغییرات ظاهری مغز می‌شود. با توجه به اینکه مغز، مرکز اصلی سیستم عصبی است و عملکردهای گسترده‌ای به ویژه در رفتار موجودات دارد، این تفاوت رفتاری بین خرگوش اهلی و وحشی نیز مشاهده می‌شود.
این محقق جوان دانشگاه پورتو پرتغال، با اشاره به اینکه یکی از سوالات تحقیق این بوده است که «چه ژن‌هایی به طور خاص در رفتار خرگوش‌های اهلی و وحشی تاثیرگذار هستند؟» تصریح کرد: برای پاسخ به این سوال، نواحی مختلف مغز را بررسی کردیم و هنوز در حال بررسی این موضوع هستیم تا بتوانیم بین ژن‌ها و تفاوت‌های رفتاری میان خرگوش‌های اهلی و وحشی ارتباط پیدا کنیم.
وی درباره انجام تحقیقات مشابه بر روی خرگوش‌های اهلی و وحشی در ایران نیز خاطرنشان کرد: اطلاعات دقیقی در این زمینه ندارم، اما یادم هست چند سال پیش پروژه‌ای در کشور شروع شده بود. البته نکته قابل توجه این است که بسیاری از خرگوش‌هایی که ما در طبیعت می‌بینیم، خرگوش واقعی نیست و مشابه خرگوش و نزدیک به این حیوان هستند.
رفعتی درباره این موضوع که چرا از بین حیوانات مختلف، خرگوش برای انجام این پروژه انتخاب شده است، گفت: انتخاب خرگوش به دو دلیل بوده است: اول اینکه زمان یا شروع اهلی شدن یا اهلی کردن خرگوش را می‌دانستیم و این اتفاق در 1400 سال پیش در صومعه‌ها و کلیساها اتفاق افتاده است. دوم اینکه خرگوش‌های وحشی امروز شباهت ژنتیکی نزدیکی با خرگوش‌هایی دارند که برای اهلی کردن استفاده شده‌اند. ما از طریق اطلاعات تاریخی و پیشینه موضوع می‌دانیم نواحی‌ای که خرگوش اهلی سکونت داشته، کجا بوده و این خرگوش‌ها همچنان در همان ناحیه زندگی می‌کنند.
بر اساس اعلام روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، پژوهشگر دانشگاه اوپسالای سوئد درخصوص تاثیرات کاربردی این پژوهش در آینده نیز اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین تاثیرات این تحقیق، استفاده از اطلاعات و نتایج حاصل از آن بر روی انسان است؛ چراکه فوبیا یا ترس‌های انسان به سیستم عصبی مرکزی یا مغز وی برمی‌گردد، بنابراین اطلاعاتی که بر اثر این تحقیق حاصل خواهد شد، به ما کمک می‌کند در حیوانات این ژن‌ها را پیدا کنیم و در آینده با تعمیم آن، از نتایج کسب شده برای بررسی آن بر روی سیستم عصبی انسان استفاده کنیم.
