«کودکان معتاد» گرفتار در چرخه درمان ناقص
در حالی که معاون سازمان بهزیستی کشور پیش از این به انتشار نامه «درمان سرپایی کودکان معتاد» و بازگشت این کودکان بین خانواده‌های آسیب‌دیده پس از درمان اولیه واکنش نشان داده و از مخالفت ستاد مبارزه با مواد مخدر برای نگهداری طولانی مدت این دسته از معتادان در مراکز شبانه‌روزی به منظور دور بودن از محیط آسیب‌زا خبر داده بود؛ سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر وظیفه نگهداری این کودکان را برعهده سازمان بهزیستی دانست و گفت: ستاد مبارزه با مواد مخدر در خصوص نگهداری از این کودکان مسئولیتی ندارد.
دکتر فرید براتی سده، معاون توسعه، پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور پیش از این با اشاره به نامه اخیر دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر در خصوص « درمان سرپایی» کودکان معتاد گفته بود: درمان سرپایی به این معنی است که این کودکان بعد از سم‌زدایی، امکانات و خانواده‌ای دارند که می توانند به آن مراجعه کنند، این درحالیست که می دانیم اغلب این کودکان متعلق به خانواده‌های آسیب‌دیده‌ای هستند که بازگشت آنان به معنی به سرانجام نرسیدن تمام تلاش‌های پیشین است.
وی در واکنش به انتقادات وارد شده برای عدم نگهداری از کودکان سم زدایی شده توسط بهزیستی و بازگشت آنان به محیط‌های آسیب‌زا اظهار کرد: بخش زیادی از این کودکان از خانواده‌های غیر منسجم، آسیب دیده و گرفتار مشکل هستند. بهزیستی معتقد است برای درمان این کودکان نیازمند مراکز درمان شبانه روزی هستیم، اما ستاد مبارزه با مواد مخدر فعلا با این موضوع مخالف است. در درمان سرپایی این کودکان به مراکز علوم پزشکی مراجعه می کنند که در بیشتر مواقع پذیرش نمی شوند، این درحالیست که داستان با پذیرش این کودکان و انجام سم‌زدایی نیز به پایان نمی رسد، چراکه اگر کودک درمان هم شود، به همان خانواده آسیب‌دیده بر می گردد لذا درمان او بی‌سرانجام می‌شود.
دکتر پرویز افشار در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به این گفته، با اشاره به اینکه مراکز اقامتی درمان اعتیاد مانند TCها ( درمان اجتماع مدار) حداکثر 6 ماه تا یکسال می‌توانند از کودکان معتاد زیر 18 سال نگهداری کنند در این باره گفت: بعد از درمان اعتیاد، مشکل اصلی این افراد سرپرستی و حضانت آنهاست که قانون به شکل شفاف مشخص کرده که این حوزه مربوط به سازمان بهزیستی است.
وی با بیان اینکه نوجوانان زیر 18 سال که به اعتیاد مبتلا هستند احتمالا والدین معتادی نیز دارند، افزود: درد این کودکان بی سرپرستی و بد سرپرستی است. مراکز اقامتی بلند مدت برای درمان اعتیاد حداکثر در قالب TCها مشغول به فعالیت هستند که حداکثر مدت زمان نگهداری از آنها بین 6 ماه تا یک سال است. زمانیکه ستاد مبارزه با مواد مخدر مسئولیت درمان اعتیاد این کودکان را انجام داد و آنها را سم زدایی و پاک کرد، در واقع وظیفه حوزه خودش را انجام داده است.
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه گفت: هزینه نگهداری این کودکان، چه در قالب مراکز اقامتی و چه در قالب مراکزی مانند شبه خانواده‌ها، تحویل دادن آنها به سرپرست های موقت یا دائم جزو وظایف ذاتی سازمان بهزیستی است که ستاد مبارزه با مواد مخدر وارد آن نمی شود، چرا که این کار جزو وظایف آن هم نیست. ستاد مبارزه با مواد مخدر وظیفه‌ندارد تا مراکز بلند مدت برای نگهداری چند ساله کودکان معتاد تاسیس کند.
وی در ادامه اظهار کرد: اگر ستاد مبارزه با مواد مخدر بخواهد مراکز بلند مدتی را راه اندازی کند و این افراد به تدریج وارد آن شوند باید یک شهر بسازد که افراد کم کم به آن اضافه می شوند، حال آنکه این اقدام نه در چارچوب وظایف ستاد است و نه از لحاظ منطقی و نه تجارب بین المللی، معقول است.
افشار در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه تا کنون 1070 مرکز اقامتی و کمپ در قالب مراکز ماده 15 ترک اعتیاد و بین 18 تا 20 مرکز ماده 16 در سراسر کشور مشغول فعالیت هستند گفت: مراکز نگهداری از معتادان و مراکز ماده 16 به طور کامل به سازمان بهزیستی واگذار شده و بودجه آنها نیز پرداخت شده است. تخصیص سالانه آنها نیز نسبت به سال گذشته افزایش قابل توجهی یافته است. این مراکز تا کنون 50 درصد از بودجه مراکز موضوع ماده 16 قانون ستاد مبارزه با مواد مخدر را دریافت کرده اند.
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه تصریح کرد: ارتباط خوبی بین ستاد مبارزه با مواد مخدر و بهزیستی در زمینه مدیریت این مراکز وجود دارد. مراکز موضوع ماده 16، همه تجهیز شده اند و از امکانات خوبی برخوردارند. مراکز ماده 15 نیز وضعیت چندان نامناسبی ندارند ولی با این وجود مراکزی که با برخی محدودیت ها رو به رو هستند درقالب سیستم های بازرسی بر آنها نظارت شده و تذکرات لازم به آنها داده می شود. اگر مرکزی حداقل استاندارها را نداشته باشد، ملزم می‌شود تا استاندارهای لازم را فراهم کند.
