همه چیز درباره عوارض 220 هزار تومانی سفر
32 سال از تصویب عوارض خروج از کشور از سوی مجلس می‌گذرد و حالا بعد از این همه سال یک‌بار دیگر افزایش رقم این عوارض در لایحه بودجه پیشنهادی دولت برای سال 1397 اعتراضات زیادی به‌دنبال داشته است.
در سال 1364 وقتی کشور دچار جنگ بود و به‌دلیل تحریم‌ها درآمد دولت کم شده بود، دولت وقت لایحه‌ای را تحت عنوان لایحه دریافت عوارض هنگام خروج از کشور به مجلس ارائه کرد، این لایحه که شامل ماده واحده و 6 تبصره بود در تاریخ ٣٠ تیرماه ١٣۶۴ به تصویب مجلس رسید و مرداد همان سال شورای نگهبان هم آن را تایید کرد.
سفر یکی از حقوقی است که در حقوق بشر نیز آمده است و سفر کردن برای خیلی‌ها غیر از تفریح و سرگرمی، یک شیوه زندگی است که بسیار لازم و ضروری است، بنا‌براین نمی‌توان به‌طور رسمی و قانونی افراد را از سفر کردن منع کرد. در همان سال 1364 شورای نگهبان در نظر تاییدی خود به این نکته نیز اشاره کرد که: «حق مسافرت و آزادی سفر از اعمال عادی و حقوق مسلم فردی و اجتماعی هر شخص است که طبق اصل ٢٠ قانون اساسی همگان از آن برخوردارند و برحسب بند ٧ اصل سوم قانون اساسی بر حسب قانون باید تامین شود.
سلب این حق در شرایط عادی با موازین شرعی و قانون اساسی مغایرت دارد، ولی نظر به وضع فوق‌العاده فعلی و جنگ تحمیلی با اکثریت آرا تایید شد.» حالا از آن سال بیش از سه دهه می‌گذرد، وضع اقتصادی مردم بهتر شده و سفرهای خارجی با توجه به قیمت‌های مناسبی که برخی از کشورها دارند، به صرفه‌تر از سفرهای داخلی است، اما اتفاقی عجیب از طرف دولت رخ داده است که برخی آن را تامین کسری بودجه دولت می‌نامند. «در لایحه بودجه سال 1397، عوارض خروج از کشور برای هر نفر ۲۲۰ هزار تومان در نظر گرفته شده که این مبلغ برای سفر دوم حدود ۵۰درصد افزایش می‌یابد (۳۳۰ هزار تومان) و برای سفرهای سوم و بیشتر با صددرصد افزایش، به ۴۴۰ هزار تومان می‌رسد.»
افزایشی که با درآمدهای قشر متوسط همخوانی ندارد و حتی برای مشاغلی چون راهنمایان گردشگری و همین طور آژانس‌هایی که روی تورهای خروجی کار می‌کنند، ضررده است و درآمد آن‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.علی اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور همان روزی که لایحه بودجه 97 به مجلس تقدیم شد، در واکنش به افزایش سه برابری عوارض خروج از کشور در نشست خبری گفت: «آن‌چه رئیس‌جمهوری تاکید داشتند، به موضوع رونق گردشگری و ارتقای این صنعت و افزایش تورهای ورودی مربوط است. به همین خاطر در زمان تدوین لایحه بودجه، دولت برای عوارض خروج از کشور تصمیمی گرفت که بر این اساس بخشی از اعتبار به این سازمان تعلق می‌گیرد و سازمان برنامه و بودجه این اعتبار را در بودجه سازمان برای سال ۹۷ در نظر گرفته است. این اصلا اتفاق خوبی نیست که تعداد گردشگران خروجی ما بیشتر از ورودی است.
در تدوین بودجه دستگاه‌ها نظر می‌دهند و همه بخش‌ها موظف به همکاری هستند و برای ما مهم، افزایش منطقی است و اگر قرار است درآمدی به دست آید، باید صرف حمایت از تورهای ورودی شود.» اما او درست یک روز پس از این نشست خبری پس از رویارویی با واکنش مردم در شبکه‌های اجتماعی موضع و حرف‌های خود را تغییر داد و در حساب شخصی توئیتر خود در دو پست جداگانه این‌گونه نوشت: «با این رویکرد که سفر ارزان باید در سبد زندگی همه ایرانیان فراهم شود، معتقدم اجرای هر تصمیمی باید متناسب با وضعیت اقتصادی مردم باشد. ای‌کاش تصمیم‌گیران افزایش عوارض خروجی از کشور نظرات کارشناسی سازمان میراث فرهنگی، فعالان و متولیان گردشگری را جویا می‌شدند.»
و در پست بعدی بازهم سخنان دیروز خود را تکذیب کرد و نوشت: «برای تعدیل موضوع هنوز هم دیر نشده و نهایت تلاش خود را برای اصلاح ارقام به کار خواهیم بست.» مونسان که پیش از این نسبت خانوادگی خود با حسن روحانی را تکذیب و کاشی ماندگاری بر سردر خانه پدری روحانی در سرخه سمنان نصب کرده بود حالا برخلاف سخنان خود در نشست خبری معتقد است از عوارض 220هزار تومانی خروج از کشور بی خبر بوده است. آیا واقعا چنین است و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور از آن چه در حوزه وظایف و اختیارات او می‌گذرد، بی خبر است؟
به‌نظر می‌رسد با هجمه اعتراضاتی که علیه این بخش از لایحه بودجه صورت گرفته افزایش قیمت عوارض خروج از کشور تعدیل خواهد شد، ولی به‌هرحال این افزایش وجود دارد و شاید تنها کمی کاهش یابد.
منبع:روزنامه آسمان آبی
