دشمني ريشه دار ترامپ با کورکر به حفظ برجام کمک مي کند؟
يک روزنامه آمريکايي نوشت: دشمني ريشه دار ترامپ با کورکر خبر بدي براي برنامه هاي وي درباره توافق ايران است.
به گزارش بازتاب، آدام تيلور، در گزارشي در روزنامه واشنگتن پست (آمريکا)، نوشت:
اگر رئيس جمهور ترامپ اميدوار است بر فشار بر ايران بيافزايد، در روزهاي پاياني اين هفته با موضع گيري ستيزه جويانه در برابر سناتور باب کورکر، نماينده جمهوري خواه ايالت تنسي، کار چندان مطلوبي در راستاي اهداف خود انجام نداد.
خشم ترامپ را اظهارات هفته پيش کورکر برانگيخت؛ وي گفت رکس تيلرسون، وزير امور خارجه، جيم ماتيس، وزير دفاع و جان اف کلي، رئيس ستاد کارکنان کاخ سفيد، «کساني هستند که به دور کردن کشور ما از هياهو و هرج و مرج کمک مي کنند». دريافتن اين که منظور او از «هياهو و هرج و مرج» چه چيزي يا چه کسي است، چندان نيازيه به حدس زدن ندارد.
ترامپ در صبح يکشنبه با سه مطلب در صفحه توئيتر خود پاسخ داد و مدعي شد کورکر به او «التماس مي کرد» در تبليغات انتخاباتي سال ٢٠١٨ براي انتخاب دوباره اش وي را تأييد کند و کورکر فقط به اين دليل تصميم گرفت در انتخابات شرکت نکند (وي اين تصميم را در اواخر ماه گذشته اعلام کرد) که «جرأت اين کار را نداشت».
کورکر به سرعت با پيام پر از کنايه خود اين طور پاسخ داد:
مايه شرمساري است که کاخ سفيد به مرکز مراقبت سالمندان تبديل شده است. برخي افراد به طور يقين امروز صبح راه خود را گم کرده اند.
– سناتور باب کورکر ((@SenBobCorker) ٨ اکتبر ٢٠١٧
چند ساعت بعد ترامپ پاسخ داد
باب کورکر توافق ايران را به ما داد و همين کافي است. ما به مراقبت سلامت نياز داريم؛ ما به کاهش / اصلاح ماليات نياز داريم؛ ما به افرادي نياز داريم که بتوانند کار انجام دهند.
دونالد ترامپ ((@realDonaldTrump) ٨ اکتبر ٢٠١٧
در دوره ترامپ، خصومت هاي توئيتري بسيار فراوان و رايج است؛ اما اين مورد از همه موارد ديگر تبعات بيشتري دارد. وقتي پاي سياست خارجي در ميان باشد، کورکر، رئيس کميته روابط خارجي سنا، از قدرت و نفوذ زيادي برخوردار است. با اين که وي زماني متحد ترامپ بود (در انتخابات سال گذشته اش به ترامپ مشاوره مي داد و بسياري او را نامزد احتمالي وزارت خارجه مي داسنتند)، اما رفتار ترامپ زماني که روي کار آمد و بازنشستگي قريب الوقوع کورکر همه چيز را تغيير داده است. اکنون کورکر چيزي براي از دست دادن ندارد؛ و شايد کارهاي فراواني از دست او برآيد.
زماني که پاي ايران در ميان باشد، اين اهميت خواهد يافت. ترامپ بارها از توافق ٢٠١٥ که فعاليت هاي هسته اي تهران را محدود کرده، انتقاد کرده و يک بار اين توافق را «بدترين توافق [تاريخ] تا کنون» خوانده است. اين هفته، قرار است وي برنامه اي را براي «عدم تأييد» توافق اعلام کند و مدعي شود اين توافق در راستاي منافع آمريکا قرار ندارد. سپس اين کنگره خواهد بود که بايد درباره تصويب دوباره تحريم ها بر ضد ايران تصميم بگيرد؛ حرکتي که موجب نابودي کل توافق مي شود.
با وجود اين، همان طور که آماندا اريکسون، همکار من در «ورلدويو»، توضيح داده است، برنامه رئيس جمهور پيش از اين سازشي بزرگ بود. ترامپ مي توانست با مخالفت با صدور معافيت هايي که مانع از ادامه اعمال تحريم هاي قديمي مي شد، توافق را به طور يک جانبه بر هم بزند. اما وي اين تصميم را به کنگره واگذار کرد. «واشنگتن پست» همچنين گزارش مي دهد که وي ممکن است اين پيشنهاد را که تحريم ها به حالت سابق برگردند، به تعويق بياندازد.
به نظر مي رسد کاخ سفيد اميدوار است تهديد تحريم ها کنگره را به موافقت با مذاکره دوباره بر سر توافق ايران وا دارد. در بحث و جدل هاي حاصله ميان دو حزب بر سر چگونگي برخورد با ايران، کورکر که از احترام زيادي برخوردار است، نقشي مهم ايفا مي کند. کارون دميرجيان، از «واشنگتن پست»، روز يکشنبه گفت: «اگر جمهوري خواهي در کنگره باشد که از امکان موفقيت در متقاعد کردن دمکرات ها براي همراهي برخوردار باشد، آن فرد کورکر است.»
با توجه به کوچک بودن اکثريت جمهوري خواهان در سنا، ترامپ به حمايت کورکر براي تصويب ديگر لوايح پيشنهادي خود به سنا، از جمله اصلاح مالياتي و طرح سلامت، نياز دارد. کورکر همچنين تأييديه هاي ديپلماتيک را زير نظر دارد؛ به اين معنا که مي تواند در صورت کنار رفتن رکس تيلرسون (مرد ديگري که جايگاهش در ارتباط با ترامپ نامعلوم است)، مانع از انتصاب وزير امور خارجه جديد شود.
اين که رئيس جمهور وارد مشاجره اي غير ضروري با مردي شود که به شدت به کمک وي نياز دارد، برخي از منتقدان را متحير کرده است. «ايلان گلدنبرگ، از مقامات پيشين دولت اوباما و مدير «برنامه امنيت خاورميانه» در «مرکز امنيت آمريکاي جديد» در توئيتر نوشت: «کل برنامه ترامپ درباره ايران به همکاري سنجيده با کنگره بستگي دارد. شايد کورکر مهم ترين همراه وي در اين همکاري باشد. اين بسيار احمقانه است.»
شايد راه هاي پيچيده اي براي ديوانگي ترامپ وجود دارد. او به خوبي مي داند که بيشتر آمريکايي ها، برخي از متحدان اين کشور و حتي شماري از اعضاي عالي رتبه دفتر خود او از حفظ توافق حمايت مي کنند. وي همچنين مي داند طرفدارانش به شدت به توافق بدبين اند و خود او به شدت علاقمند است که اگر بتواند به توافق دوره اوباما ضربه بزند.
ترامپ با واگذار کردن تصميم واقعي به کنگره، مي تواند از زير بار گرفتن اين تصميم دشوار شانه خالي کند و با اتخاذ موضعي ستيزه جويانه در برابر کورکر، اگر حاميانش از عدم صورت گرفتن اقدامي در کنگره برآشفته شوند، سپر بلايي براي خود داشته باشد. اين که متحدان ترامپ براي شکست ديگري در کنگره آماده شوند، معقول به نظر مي رسد.
ترامپ آشکارا در توئيت روز يکشنبه خود کورکر را به اين متهم کرد که «بخش زيادي از مسؤوليت توافق وحشتناک ايران متوجه او است» (انتقادي از کورکر که با استقبال دور از انتظار جنگ طلبان ضد ايران در رسانه هاي اجتماعي مواجه شد). در واقع، کورکر منتقد توافق ايران بود و به تلاش براي تحريم هاي بيشتر بر ضد شرکت ها و مؤسسات ايراني ادامه داده است. هدف از قانوني که با کمک وي و سناتور بنيامين ال کاردين، سناتور دمکرات مريلند، در سال ٢٠١٥ به تصويب رسيد، اعطاي حق اعلام نظر به کنگره در مذاکرات بود.
شايد اين تنها سوء تفاهم در توئيت هاي ترامپ نباشد: کارمندان کورکر با اين ادعاها مخالفت کردند که وي به دنبال تأييد ترامپ است، بلکه گفتند که رئيس جمهور هفته گذشته از سناتور خواست از وي درخواست کند در تصميم خود درباره بازنشستگي تجديد نظر کند.
به نظر نمي رسد سر و صداي ترامپ به تنهايي تغييرات مهمي در سياست ايران به شکلي که مي گويد خواستار آن است، در واقعيت به وجود بياورد. سناتور جان مک کين (سناتور جمهوري خواه آريزونا) به تازگي با کمک به لغو «اوباما کر» در تابستان، محدوديت هاي رويکرد پر هياهوي ترامپ را در قبال کنگره نشان داد. در واقع با توجه به روابط زماني دوستانه ميان ترامپ و کورکر، دشمني رئيس جمهور با سناتور ممکن است بيش از آن که راهي براي همراه تر کردن ديگر دوستان بالقوه باشد، علامت خطري براي آن ها به شمار رود.