«ضیافت اشباح» بازخوانی اولگا توکارچوک از «کوه جادو»ی توماس مان

اولگا توکارچوک، نویسنده نوبلیست لهستانی، رمان تازه خود با عنوان «ضیافت اشباح» را نوعی بازخوانی از شاهکار توماس مان، «کوه جادو»، می‌داند؛ اثری که حالا پس از انتشار به چندین زبان، با ترجمه قاسم مومنی توسط نشر خوب در ایران نیز در دسترس قرار گرفته است.

این رمان نخستین کتاب توکارچوک پس از دریافت جایزه نوبل ادبیات است و تاکنون موفق به دریافت جایزه اروپایی ادبیات (۲۰۲۴) شده و در فهرست جوایز معتبر دیگری همچون جایزه یانوش آ. زایدل و جایزه ادبیات بانک توسعه اروپا نیز قرار گرفته است.

«ضیافت اشباح» در فضایی مشابه «کوه جادو» روایت می‌شود؛ ماجرای مهندسی جوان به نام میچیسوئاف وُینیچ که با ابتلا به سل به آسایشگاه کوهستانی گوربرزدورف می‌رود؛ جایی که هم یادآور رمان مان است و هم بستری تازه برای بازآفرینی آن. با اینکه رمان شباهت‌های زیادی به «کوه جادو» دارد – از روایت بازیگوش گرفته تا حضور دو شخصیت درگیر مباحث فکری بی‌پایان – اما به‌تدریج شکل و هویتی مستقل می‌یابد.

توکارچوک در این اثر عناصر وحشت، اسطوره و نقد فرهنگی را درهم می‌آمیزد؛ از حضور اشباح جنگلی و عروسک‌های هولناک ساخته‌شده از خزه و قارچ گرفته تا کنایه‌هایی به نگاه زن‌ستیزانه ریشه‌دار در اندیشه اروپایی. همین ترکیب، رمان را از بازخوانی صرف فراتر می‌برد و به سفری متفاوت و چندلایه تبدیل می‌کند.

به گزارش ایسنا، با وجود پراکندگی‌های آگاهانه در روایت، توکارچوک جهان «ضیافت اشباح» را به‌گونه‌ای طراحی کرده که مرز واقعیت و خیال، عقل و هذیان در آن دائماً جابه‌جا می‌شود؛ جهانی پر از «سایه‌های ظریف» که به‌جای پاسخ‌های قطعی، خواننده را به تجربه‌ای ذهنی و تفسیری فرامی‌خواند.