بازگشت امید به تالار شیشه‌ای/ بانکی‌ها و فلزی‌ها موتور صعود بورس شدند/ آیا این روند پایدار خواهد بود؟
بازتاب– بازار سرمایه ایران در روز یکشنبه ۲۶ مرداد ۱۴۰۴ شاهد یکی از پررونق‌ترین شروع‌های خود در هفته‌های اخیر بود. شاخص کل بورس تهران با جهشی بیش از ۳۶ هزار واحدی در ساعات ابتدایی معاملات، از مرز ۲ میلیون و ۴۹۰ هزار واحد گذشت و در پایان معاملات در سطح ۲ میلیون و ۴۸۲ هزار واحد ایستاد. شاخص کل هم‌وزن نیز که نمایی واقعی‌تر از عملکرد عمومی بازار را به تصویر می‌کشد، رشد بیش از ۴ هزار واحدی را ثبت کرد و به سطح ۷۶۳ هزار و ۸۳۸ واحد رسید. این همزمانی رشد شاخص‌های اصلی نشان می‌دهد که صعود بازار نه‌تنها ناشی از حرکت نمادهای شاخص‌ساز، بلکه حاصل اقبال سرمایه‌گذاران به طیف گسترده‌ای از سهم‌ها بوده است.
ورود نقدینگی تازه؛ عامل کلیدی تغییر فضا
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های معاملات امروز، ورود ۴۹۱ میلیارد تومان پول حقیقی به بازار بود. این در شرایطی اتفاق افتاد که صندوق‌های درآمد ثابت با خروج ۵۰۳ میلیارد تومان نقدینگی مواجه شدند. این تغییر مسیر سرمایه به معنای آن است که بخشی از سرمایه‌گذاران محتاط، با درک فرصت‌های تازه، ترجیح داده‌اند منابع خود را از دارایی‌های کم‌ریسک به بازار سهام منتقل کنند.
این جابه‌جایی، اگر تداوم یابد، می‌تواند به بازسازی اعتماد عمومی به بورس کمک کند؛ اعتمادی که در ماه‌های اخیر تحت تأثیر رکود و نوسانات شدید، به‌شدت آسیب دیده بود.
رشد شاخص‌ها در پرتو تقاضای بالا
بر اساس آمار رسمی، در ساعات ابتدایی معاملات:
حجم معاملات به ۵.۲ میلیارد سهم رسید.
ارزش معاملات در همین بازه ۱,۷۲۸ میلیارد تومان ثبت شد.
سرانه خرید حقیقی‌ها ۵۰.۸ میلیون تومان و سرانه فروش ۲۸.۲ میلیون تومان بود.
نسبت قدرت خریدار به فروشنده ۱.۸ محاسبه شد که برتری تقاضا بر عرضه را نشان می‌دهد.
چنین داده‌هایی تأیید می‌کند که بازار امروز نه بر پایه هیجان کوتاه‌مدت، بلکه بر اساس افزایش تقاضای واقعی شکل گرفته است.
صف‌های خرید در برابر فشار فروش
یکی از شاخص‌ترین نشانه‌های امروز، افزایش چشمگیر صف‌های خرید بود. تا ساعت ۱۰:۲۰ تعداد صف‌های خرید به ۲۸۹ رسید؛ در حالی که صف‌های فروش ۱۲۶ مورد گزارش شد. این نسبت بیش از دو به یک، گویای برتری مطلق تقاضاست.
همچنین تعداد نمادهای مثبت ۵۸۲ و نمادهای منفی تنها ۱۵۴ بود. این اختلاف نشان می‌دهد فضای عمومی بازار به سمت صعود متمایل است. البته بررسی ارزش سفارش‌ها نشان داد که همچنان فشار عرضه قابل توجهی وجود دارد؛ ارزش سفارش‌های فروش (۳,۲۰۴ میلیارد تومان) از ارزش سفارش‌های خرید (۲,۰۸۸ میلیارد تومان) پیشی گرفته است. به بیان دیگر، هرچند بازار امروز رنگ و بوی صعودی داشت، اما نمی‌توان فشار فروش در برخی نمادها را نادیده گرفت.
صنایع پیشتاز و محرک‌های بیرونی
کارشناسان بازار سرمایه معتقدند که بیشترین رشد امروز ناشی از افزایش تقاضا در گروه‌های بانکی، فلزی و شیمیایی بوده است. این گروه‌ها به‌طور سنتی موتور محرک شاخص کل محسوب می‌شوند و هرگونه تغییر در سیاست‌های پولی و نرخ ارز می‌تواند به سرعت بر عملکرد آنها اثرگذار باشد.
در کنار این موضوع، خبرهای غیرمستقیم از بازار ارز و همچنین گمانه‌زنی‌ها درباره تعدیل نرخ‌های بهره، محرک‌های جانبی مهمی برای افزایش تقاضا در بورس بوده‌اند.
ارزش بازار و معاملات خرد
تا پایان معاملات روز یکشنبه، ارزش کل بازار به بیش از ۷۵ میلیون میلیارد ریال رسید. همچنین ارزش معاملات خرد حدود ۲۵ هزار و ۴۹۷ میلیارد ریال و حجم دادوستد سهام بیش از ۴.۱۶ میلیارد سهم ثبت شد. تعداد کل معاملات نیز از ۶۴ هزار نوبت عبور کرد. این ارقام نشان می‌دهد که بورس در حال بازگشت به سطوحی از رونق معاملاتی است که در هفته‌های اخیر کمتر مشاهده می‌شد.
چشم‌انداز و هشدارها
هرچند بازار امروز تصویری امیدوارکننده ارائه کرد، اما تحلیلگران تأکید دارند که نرخ‌های بالای بهره بانکی همچنان تهدیدی جدی برای تداوم روند صعودی بازار محسوب می‌شود. تا زمانی که بازده بدون ریسک در سطح بالایی قرار دارد، بخشی از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در دارایی‌های کم‌ریسک باقی بمانند.
از سوی دیگر، احتمال بروز نوسانات مقطعی همچنان بالاست؛ چراکه بخشی از معامله‌گران ممکن است پس از رشد چند روزه شاخص‌ها، به شناسایی سود بپردازند. در نتیجه، کارشناسان توصیه می‌کنند سرمایه‌گذاران به جای تصمیم‌گیری‌های هیجانی، با نگاه میان‌مدت به بازار ورود کنند.
معاملات ۲۶ مرداد ۱۴۰۴ نشان داد که بورس تهران توانسته است از رکود و فضای احتیاطی هفته‌های گذشته فاصله بگیرد و بار دیگر توجه سرمایه‌گذاران حقیقی را به خود جلب کند. ورود نقدینگی تازه، رشد همزمان شاخص کل و شاخص هم‌وزن، و غلبه محسوس نمادهای مثبت بر منفی‌ها همگی نشانه‌هایی از بازگشت امید به تالار شیشه‌ای است.
با این حال، مسیر آینده بورس همچنان به متغیرهای کلان اقتصادی از جمله سیاست‌های پولی، نرخ ارز و نرخ بهره گره خورده است. اگر جریان نقدینگی به سمت سهام ادامه پیدا کند، می‌توان انتظار داشت بازار در سطوح کنونی تثبیت شود و به تدریج وارد فاز رشد پایدارتر شود. در غیر این صورت، خطر بازگشت به نوسانات منفی همچنان وجود خواهد داشت.
