ویتکاف در مذاکرات با پوتین بدون مترجم رسمی آمریکایی حاضر شد
بازتاب– در حرکتی کم‌سابقه و مغایر با پروتکل‌های دیرینه دیپلماتیک، استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ برای پایان دادن به جنگ اوکراین، در سه دیدار سطح بالا با ولادیمیر پوتین از مترجمان رسمی کرملین استفاده کرده و فاقد مترجم مستقل آمریکایی بوده است. این موضوع در امریکا، نگرانی‌های جدی درباره دقت مذاکرات و آسیب‌پذیری امنیتی وی ایجاد کرده است.
به گزارش شبکه NBC، ویتکاف که پیش‌تر در حوزه املاک و رمزارز فعالیت می‌کرد و آشنایی‌ای با زبان روسی ندارد، در دیدارهای فشرده خود با رئیس‌جمهور روسیه در ۱۱ فوریه، ۱۳ مارس در مسکو و ۱۱ آوریل در سن‌پترزبورگ، به مترجمان روس تکیه کرده است. یکی از مقامات غربی حاضر در جریان مذاکرات تصریح کرده: «اگر آنها به زبان روسی با یکدیگر صحبت کنند، ویتکاف متوجه نخواهد شد چه گفته می‌شود.»
این اقدام از سوی برخی دیپلمات‌های پیشین به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است. مایکل مک‌فال، سفیر پیشین آمریکا در مسکو، آن را «اشتباهی فاحش» خوانده که نماینده ترامپ را در موضعی کاملاً ضعیف قرار داده است. وی تصریح می‌کند: «تجربه من نشان می‌دهد که ترجمه‌های کرملین و مترجمان آمریکایی هرگز یکسان نیستند. حضور مترجم مستقل، هم برای دقت مذاکرات و هم برای ثبت رسمی گزارش جلسه (memcon) حیاتی است.»
فیلم کوتاهی که از دیدار اخیر ویتکاف و پوتین در ۲۵ آوریل منتشر شده، نشان می‌دهد ویتکاف بدون همراهی هیچ مشاور یا دیپلمات خبره آمریکایی وارد اتاق می‌شود و مستقیماً با پوتین دست می‌دهد. تنها زنی که در ادامه به او می‌پیوندد، به نظر می‌رسد مترجم است و ویتکاف هنگام اشاره به او می‌پرسد: «مترجم؟ از سفارت؟ خیلی خب.»
با این حال، کاخ سفید، وزارت خارجه آمریکا و سفارت این کشور در مسکو هنوز هویت این فرد را تأیید نکرده‌اند. آنّا کلی، معاون سخنگوی کاخ سفید، تنها گفته که ویتکاف “تمامی پروتکل‌های امنیتی را با هماهنگی وزارت خارجه رعایت کرده است”.
نگرانی‌ها صرفاً به مسئله ترجمه محدود نمی‌شود. دو مقام غربی به NBC گفته‌اند که هواپیمای شخصی ویتکاف که برای سفر به روسیه از آن استفاده می‌کند، به سامانه ارتباطی امن دولتی مجهز نیست، گرچه وی پیش از پرواز تماس‌های حساسی را از سفارت آمریکا برقرار کرده و یک تلفن همراه امن در اختیار دارد.
از نظر تحلیلگران، عدم حضور مترجم مستقل و نبود گزارش رسمی از محتوای جلسات می‌تواند بر روند کلی سیاست خارجی دولت ترامپ تأثیر منفی بگذارد. مک‌فال می‌پرسد: «کیت کلاگ، نماینده دیگر ترامپ در امور اوکراین، از کجا باید بداند که ویتکاف دقیقاً با پوتین بر سر چه چیزی توافق کرده؟ تنها راه، دسترسی به گزارش دقیق جلسه است — که در این شرایط وجود ندارد.»
هم‌زمان با این انتقادات، مقامات غربی می‌گویند که تلاش‌های ویتکاف تاکنون دستاورد ملموسی در متقاعد کردن مسکو برای پایان جنگ نداشته است. یک طرح پیشنهادی برای دیدار رودرروی ترامپ و پوتین در جریان سفر آینده رئیس‌جمهور سابق به عربستان سعودی نیز به دلیل عدم پیشرفت در مسیر آتش‌بس، لغو شده است.
به گفته یک مقام ارشد اروپایی، اطلاعات موجود حاکی از آن است که پوتین همچنان بر اهداف حداکثری در جنگ اوکراین پافشاری می‌کند و تمایلی به سازش ندارد. وی خواهان عقب‌نشینی کامل اوکراین از چهار منطقه دونتسک، لوهانسک، زاپوریژیا و خرسون، تضمین عدم عضویت اوکراین در ناتو، کاهش توان نظامی این کشور و حفاظت از زبان و فرهنگ روسی در اوکراین است.
با وجود مواضع سخت‌گیرانه روسیه، آمریکا، اروپا و اوکراین یک «term sheet» شامل ۲۲ بند تهیه کرده‌اند که به گفته یکی از منابع، برخی خواسته‌های روسیه از جمله مخالفت آمریکا با پیوستن اوکراین به ناتو را در نظر گرفته است. این طرح شامل آتش‌بس ۳۰ روزه و تضمین‌های زمینی، دریایی و هوایی است و قرار است از سوی ویتکاف به پوتین ارائه شود.
در همین حال، کاخ سفید یک توافق «شراکت اقتصادی» با کی‌یف امضا کرده که به واشینگتن امکان دسترسی به منابع معدنی و ثروت‌های طبیعی اوکراین را می‌دهد — نشانه‌ای از تقویت روابط دو طرف.
ویلیام تیلور، سفیر سابق آمریکا در اوکراین، گفت: «موضع اوکراینی‌ها کاملاً شفاف، منعطف و سازنده بوده، اما طرف روسی هیچ نشانه‌ای از پیشروی در مسیر توافق نشان نداده است.» او همچنین بر لزوم همراهی مترجم مستقل در مذاکرات دیپلماتیک تأکید کرد: «این اصل بدیهی و اولیه در روابط بین‌الملل است.»
پوتین، که اخیراً در یک مستند تلویزیونی با عنوان «روسیه، کرملین، پوتین: ۲۵ سال» صحبت می‌کرد، بار دیگر به توان هسته‌ای کشورش اشاره کرد اما گفت امیدوار است نیازی به استفاده از این سلاح‌ها نباشد. او افزود: «تاکنون نیازی به استفاده از این تسلیحات نبوده و امیدوارم هیچ‌گاه هم نباشد.»
