بیماری بعد از ۱۵ سال زندگی نباتی، به درمان پاسخ داد
با بهکارگیری نوعی روش درمانی تازه یک بیمار فرانسوی بعد از ۱۵ سال زندگی نباتی به درمان پاسخ و درجهای از هوشیاری را از خود نشان داد.
پزشکان برای اولین بار با استفاده از نوعی تحریککنندهی عصبی، موفق به بازگرداندن سطحی از هوشیاری در بیماری شدند که ۱۵ سال در زندگی نباتی به سر میبرد. بیمار مردی فرانسوی است که بر اثر تصادف دچار آسیبهای مغزی شده است. تنها پس از یک ماه از شروع درمان، بیمار پیشرفت قابل ملاحظهای در میزان حرکات و سطح هوشیاری نشان داده است. روش درمانی آزمایش شده میتواند نقطهی شروعی برای درمان بیمارانی باشد که در زندگی نباتی به سر میبرند.
بیمارانی که در زندگی نباتی یا vegetative state به دلیل مختل شدن کارکرد لایهی کورتکس مغز قابلیت ارتباط برقرار کردن با محیط اطراف خود را ندارند ولی ساقهی مغز سالمی دارند. بنابراین این بیماران چرخهی نرمال خواب دارند، به محرکهای محیطی در سطحی اولیه پاسخ میدهند ولی از سطح پایین هوشیاری و آگاهی رنج میبرند. در مقابل، بیماران در کما دارای سطحی بسیار پایین از هوشیاری هستند که به دردناکترین محرکهای محیطی هم واکنشی نشان نمیدهند.
در بعضی از مواقع بیماران از حالت نباتی به سمت حالت هوشیاری کم (Minimally Conscious State) حرکت میکنند؛ در این حالت بیماران حداقل آگاهی را نسبت به محیط خود دارند. اما در مواقعی هم بیماران در حالت نباتی به مدتی طولانی و بیشتر از ۱۲ ماه قرار میگیرند که بازگشت از آن حالت برای این دسته از بیماران تقریبا غیرممکن میشود.
در این روش درمانی پزشکان از ایمپلنتی کمک گرفتند تا به تحریک عصب واگ بپردازند؛ واگ مهمترین و البته طولانیترین عصب مغزی است. ایمپلنتی دایرهای شکل و تخت که مثل یک باتری عمل میکند که به آن پیسمیکر مغز میگویند و در درمان صرع نیز کاربرد دارد. دلیل استفاده از ایمپلنت برگرفته از مطالعات قبلی بوده که نشان میدهند با تحریک قسمت تالاموس مغز میتوان وضعیت بیماران در حالت هوشیاری کم (MCS) را بهبود داد.
در طی درمان پزشکان رفتار بیماران را در مقابل تحریکهای وارد شده اندازهگیری کردند؛ این اندازهگیری توسط نوار مغزی و دستگاههای پت اسکن در قبل و بعد از ایجاد محرک صورت گرفت. در هر مرحله بر شدت این محرکها افزوده میشد تا بعد از یک ماه میزان جریان الکتریکی ایمپلنت به یک میلیآمپر رسید. با افزایش شدت محرک بیمار برای اولین بار در ۱۵ سال گذشته نشانههایی از هوشیاری مداوم و قابل اندازهگیری از خود نشان داد. به عقیدهی پزشکان این بیمار از حالت نباتی یا VS به حالت هوشیاری کم یا MCS رسیده است. در بیانیهی مطبوعاتی تیم درمان میخوانیم:
بیمار رفتارهایی از خود نشان میدهد که تا به امروز برای وی محال بوده است. به عنوان مثال بیمار میتواند حرکت یک شی به چشمان خود دنبال کند یا سر خود را برای پاسخ به محرک تکان دهد. مادر بیمار گزارش داده است که بیمار در زمان خواندن کتاب توسط درمانگر خود هوشیار بوده و به خواب نرفته است.
بهبودها تنها در رفتار بیمار خلاصه نمیشود، آزمایشهای گرفته شده توسط نوار مغزی و پت اسکن نیز فعالیتهای متناوب در بخشهایی از مغز که مربوط به هوشیاری است را به ثبت رساندهاند.
نتایج گروه تحقیقاتی با فرض قبلی که هوشیاری بیمارانی که ۱۲ ماه یا بیشتر در زندگی نباتی به سر میبرند قابل بازگشت نیست، کاملا در تضاد است. به نظر میرسد ترمیم آسیبهای مغزی چندان دور از دسترس نباشد. با این حال با پاسخ یک بیمار به نوعی از درمان نمی توان گفت که درمانی برای بیماران زندگی نباتی پیدا شده است و برای اظهار نظر قطعیتر باید منتظر آزمایشات بیشتر در آینده بود.
نتایح این آزمایش علمی در نشریهی Current Biology به چاپ رسیده است.