پرواز مسلح جنگنده نسل ۴ روسی در آسمان ایران

برای تقویت ساختار رزم نیروی هوایی ارتش، جنگنده‌های یاک ۱۳۰ وارد کشور شدند. این جنگنده‌ها که قابلیت‌های آموزشی و رزمی دارند، به‌ویژه برای آموزش خلبانان سوخو ۳۵ طراحی شده‌اند. سوخو ۳۵، جنگنده‌ای نسل ۴++ از روسیه است که به عنوان یکی از قدرت‌های هوایی مطرح جهانی شناخته می‌شود.

بازتاب_ارتقای توان رزم هوایی یکی از اولویت‌های اصلی هر نیروی نظامی به حساب می‌آید، زیرا به‌طور مستقیم با امنیت ملی و قدرت دفاعی کشور ارتباط دارد. جنگنده‌ها بخش اساسی هر نیروی هوایی را تشکیل می‌دهند و نگهداری و تأمین آنها همیشه از اولویت‌های نیروهای مسلح بوده است. تأمین این جنگنده‌ها یا از طریق ساخت داخلی و یا از طریق خرید خارجی انجام می‌شود. در ابتدا ممکن است تسلیحات به‌طور وارداتی خریداری شوند و سپس با ورود کیت‌ها و قطعات لازم، فرآیند مونتاژ و تولید داخلی آغاز گردد. این فرایند در گذشته با خرید جنگنده‌هایی همچون میگ ۲۱ توسط چین از شوروی سابق، که منجر به تولید جنگنده چینی اف ۷ شد، مشاهده شده است.

سیاست‌های خرید تسلیحاتی معمولاً سریع‌تر از روند تولید داخلی پیش می‌روند و به همین دلیل همزمان با توسعه جنگنده‌های بومی، خرید خارجی تسلیحات نیز از اهمیت برخوردار است. در ایران نیز با توجه به تهدیدات مختلف به ویژه در حوزه هوایی، نیروی هوایی به تقویت و ارتقای توان رزمی خود نیاز دارد. برای همین نیاز به استفاده از جنگنده‌های خارجی به‌ویژه در کنار محصولات بومی همچون آذرخش، صاعقه، سیمرغ و یاسین احساس می‌شود.

در همین راستا، جنگنده‌های یاک ۱۳۰ و سوخو ۳۵ سال گذشته توسط نیروی هوایی ارتش خریداری و وارد کشور شدند. جنگنده یاک ۱۳۰ که به‌طور ویژه برای آموزش خلبانان سوخو ۳۵ طراحی شده، هم‌اکنون در پایگاه هشتم شکاری ایران مستقر است و مراحل آزمایش عملیاتی خود را طی می‌کند. این جنگنده دارای دو موتور توربوفن Ivchenko Al-۲۲۲-۲۵ است که قدرتی معادل ۵۵۱۲ پوند تولید می‌کند.

اگرچه در ابتدا تصور می‌شد که یاک ۱۳۰ تنها برای آموزش استفاده خواهد شد، اما اخیراً تصاویر جدیدی از این جنگنده در حال پرواز با موشک‌های آر ۷۳ منتشر شد که نشان می‌دهد این جنگنده در حال آماده‌سازی برای انجام ماموریت‌های رزمی است. موشک آر ۷۳ که یکی از موشک‌های پیشرفته هوا به هوا است، به‌ویژه در جنگنده‌های روسی نصب می‌شود. این موشک قابلیت هدایت با استفاده از نگاه خلبان (سیستم هلمت هوشمند) را دارد و برد آن بسته به نسخه، بین ۳۰ تا ۵۰ کیلومتر است.

عملیاتی شدن یاک ۱۳۰ در کنار سایر جنگنده‌ها نشان‌دهنده ورود یک جنگنده چندمنظوره قدرتمند به ناوگان نیروی هوایی ایران است. این جنگنده توانایی حمل ۳ تن تسلیحات را دارد و می‌تواند انواع موشک‌ها و بمب‌ها را برای اهداف هوایی و زمینی شلیک کند. علاوه بر این، بدنه یاک ۱۳۰ از آلومینیوم و کامپوزیت ساخته شده و فاقد توپ داخلی است، به طوری که تسلیحات آن در قالب پادهای تسلیحاتی نصب می‌شود.

با توجه به ویژگی‌های آموزشی و رزمی یاک ۱۳۰، به‌نظر می‌رسد که این جنگنده به‌عنوان مکمل رزمی سوخو ۳۵ در نیروی هوایی ارتش ایران عمل خواهد کرد. در حال حاضر سوخو ۳۵‌های ایرانی در حال ورود به کشور و آماده‌سازی برای عملیاتی شدن هستند. هرچند هنوز مرجع رسمی تایید نکرده که سوخو ۳۵‌ها وارد ایران شده‌اند، اما طبق اخبار منتشره، این جنگنده‌ها به‌زودی وارد خدمت خواهند شد.

سوالی که باقی می‌ماند این است که مکمل رزمی یاک ۱۳۰ چه زمانی به‌طور کامل وارد ساختار رزم نیروی هوایی ارتش ایران خواهد شد؟