انواع سطوح مدیریت در سازمان کدام اند و چه ویژگی هایی دارند؟
سطوح مدیریت در سازمان، مباحث پر اهمیتی به حساب می آیند که آینده و وضعیت پیشرفت یک مجموعه خاص را به صورت مستقیم تحت تاثیر خود قرار می دهند. مدیران در یک سازمان وظیفه دارند تا منابع را مدیریت نمایند و از آنها برای رسیدن به هدف به صورت بهینه استفاده کنند. در دنیای امروزی ما که حجم کاری مدیران چند برابر شده است، خیلی از سازمان ها چندین دسته بندی و رده بندی مختلف را برای مدیران در نظر گرفته و آنها را مورد استفاده قرار می دهند.
مسلما یک نفر نمی تواند همه سطوح مدیریت استراتژیک را زیر ذره بین قرار دهد و وظایف همه مدیران را بررسی کند. اینجاست که سطوح مدیریت در یک شرکت یا سازمان مطرح می شود. سطوح مدیریتی به کارشناسان اجازه می دهد تا وظایف خود را تقسیم نمایند و به هر سطح، یک وظیفه خاص بدهند. امروز ما قصد داریم تا سطوح مدیریت در یک سازمان را زیر ذره بین قرار دهیم. پس با ما همراه شوید.
سطوح سازمانی چیست؟
قبل از هر چیز بیایید به یک سوال مهم و کلیدی پاسخ دهیم: سطوح سازمان چیست؟ مهم ترین تفاوت سطوح سازمان با سطوح مدیریت چیست؟ ما می توانیم یک سازمان را به بدن انسان تشبیه کنیم. قسمت مدیریت، همچون مغز انسان می ماند. مدیریت همه اجزای سازمان را بررسی کرده و دستور های لازم برای انجام فعالیت های مختلف را به آنها ارسال می کند. سطوح مدیریت هم مثل سیستم عصبی بدن عمل می کند. سطوح مدیریت به گونه ای طراحی شده تا به مغز برای هدایت و کنترل بدن کمک نماید.
در واقع هیچ تفاوتی میان سطوح سازمانی و سطوح مدیریتی وجود ندارد. زمانی که حرف از سطوح مدیریتی زده می شود، ما به سراغ سلسله مراتبی می رویم که به مدیران اصلی و افراد مهم شرکت کمک می کنند تا اجزای مختلف این اکوسیستم را کنترل کنند. توجه به سطوح سازمانی در یک مجموعه اهمیت زیادی دارد. چرا که بدون توجه به این مسئله، مدیران وظایف مشخصی نداشته و احتمال سوء استفاده از منابع افزایش پیدا می کند.
فرقی ندارد که سازمان شما در چه زمینه ای فعالیت بوده و نسبت به انجام چه کار هایی اقدام می نماید؛ همه سازمان ها به مدیریت درست و استفاده بهینه از منابع نیاز دارند. چه سازمان هایی که در زمینه تولید کالا فعالیت می نمایند و چه سازمان هایی که در زمینه فروش فعال هستند، همگی به سطوح مدیریتی و توجه به آن نیاز دارند.
سطوح مدیریت چیست؟
سطوح مدیریت در سازمان از بالا به پایین تقسیم می شوند. یک سازمان می تواند از چندین مرحله مدیریت مختلف تشکیل شده باشد. هر کدام از این مراحل و قسمت ها، یک سری حوزه های فعالیتی خاص را نیز در خود جای داده اند. کارشناسان بر این باور هستند که در حال حاضر، تکنیک های متنوعی برای تقسیم مدیران و مشخص کردن وظایف آنها وجود دارد. سطوح مدیریت تکمیل کننده یکدیگر بوده و به پیشرفت سازمان کمک می کنند. پس رده پایین بودن یک مدیر به معنای ارزش یا اعتبار کم آن نمی باشد!
سطوح مدیریت استراتژیک کدام اند؟
برای آشنایی با سطوح مدیریت استراتژیک در یک سازمان، شما باید با فرآیند مدیریت در مجموعه های مختلف یک شرکت یا سازمان آشنایی داشته باشید. به صورت کلی، همه سازمان ها باید به درستی وظایف مدیران را تقسیم نمایند تا پیشرفت و دستیابی به هدف صورت گیرد. مسلما دنبال کردن این پروسه، کار راحتی نبوده و به متغیر های زیادی بستگی دارد! سطوح مدیریت استراتژیک، سه دسته بندی اصلی دارند: سطوح مربوط به کل سازمان، سطوح بخشی و سطح وظیفه ای. آخرین دسته بندی یعنی سطوح وظیفه ای با نام های خاصی همچون سطوح مدیریت به صورت استراتژیک هم شناسایی می شوند. مدیرانی که در این دسته بندی قرار می گیرند همواره در حال بررسی استراتژی ها محصول و انتخاب بهترین روش افزایش فروش هستند! جالب است بدانید که سطوح مدیریتی استراتژیک در سازمان های مختلف، نقش پر رنگی در پیشرفت مجموعه دارند.
معرفی سطح مدیریت عملیاتی
حال که مباحث مقدماتی را پشت سر گذاشتیم، بیایید به سراغ محبوب ترین روش ایجاد سطوح مدیریت در سازمان برویم. به صورت کلی، تقسیم مدیران در سه دسته بندی اصلی یعنی مدیران عملیاتی، مدیران میانی و مدیران ارشد به عنوان بهترین روش دنبال کردن انی پروسه شناخته شده است. مدیران عملیاتی روی روند اجرای یک پروژه یا تولید کالا نظارت دارند. آنها با نام هایی همچون مدیریت سطح پایین هم شناخته می شوند. این افراد باید روی کارمندان، محصولات و برنامه های تدوین شده نظارت داشته باشند و مطمئن شوند که سازمان با مشکلی مواجه نمی شود.
معرفی سطح مدیریت میانی
دومین دسته بندی محبوب از انواع سطوح مدیریت در سازمان، به مدیران میانی اشاره دارد. مدیرانی که میان افراد بالا رده و پایین رده قرار می گیرند، مدیران میانی نامیده می شوند. آنها به مدیران ارشد کمک می کنند تا شرایط شرکت را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهند و بهترین تصمیم های مدیریتی را نیز اتخاذ نمایند. اطمینان از انجام صحیح فعالیت های روزانه یک سازمان و آموزش کارکنان جدید به عنوان مهم ترین وظایف این افراد شناخته شده است. جالب است بدانید که این مدیران روی عملکرد تیم مدیریتی عملیاتی نظارت کرده و در صورت ایجاد مشکل، آنها را توبیخ می کند.
معرفی سطح مدیریت ارشد
آخرین مورد از مهم ترین سطوح مدیریت در سازمان به سطح مدیریت ارشد اشاره دارد. مدیریت ارشد به کارشناسانی گفته می شود که چشم انداز ها و استراتژِ های یک سازمان را تحت تاثیر خود قرار می دهند. آنها باید نسبت به هدف گذاری اقدام نمایند و تلاش خود را به کار گیرند تا یک محیط کاری سالم را ایجاد کنند. میزان بهره وری و سود دهی سازمان، به صورت مستقیم تحت تاثیر این تیم مدیریتی قرار می گیرد. پس باید به آن توجه ویژه ای شود تا روند پیشرفت در سازمان به درستی طی شود.
نکات مهم برای برقراری ارتباط میان سطوح مدیریت استراتژیک
سطوح مدیریت در سازمان نباید جلوی برقراری ارتباط و تعامل مدیران با یکدیگر را بگیرد. این روش دسته بندی معرفی شده، متداول ترین روش تقسیم مدیران به حساب می آید که مزایای گسترده ای را نیز به همراه دارد. در این ساختار هر مدیری یک مسئول مربوطه داشته و همواره باید روی کار خود تمرکز داشته باشد تا آن را به بهترین شکل ممکن تحویل دهد. شاید سازمان شما به همه این مدیران نیاز نداشته باشد. در چنین شرایطی شما می توانید نسبت به حذف برخی از آنها اقدام نمایید.
مدیران برای فعالیت در سازمان، به چه مهارت هایی نیاز دارند؟
در نهایت بیایید به ویژگی مدیران نگاهی بیندازیم. برای تقسیم کارشناسان بر اساس سطوح مدیریت در سازمان، شما باید به مهارت ها و ویژگی های شخصیتی مدیران خود نگاهی بیندازید. مسلما همه مدیران ویژگی های ثابت و مهارت های یکسانی ندارند! اگر مدیران بر اساس سلیقه خودشان و مهارت هایشان در یک دسته بندی مناسب قرار نگیرند، احتمال اینکه سرعت پیشرفت سازمان کم شود یا اینکه روند پیشرفت با اختلال های گسترده ای مواجه شود، افزایش پیدا می کند.
مهم ترین مهارت هایی که در سطوح مدیریت در سازمان مورد بررسی قرار می گیرند، به مهارت های انسانی، فنی و ادراکی اشاره دارد. مهم ترین موردی که شما باید به آن توجه کنید، مهارت های ذهنی و ادراکی است. گاهی اوقات مدیرانی که مهارت ذهنی کافی ندارند، در یک موقعیت مهم قرار داده شده و به سازمان شما از نظر مالی آسیب های گسترده ای وارد می نمایند. از همین رو برای جلوگیری از ایجاد مشکل، بهتر است مدیران را به درستی و بر اساس مهارت هایشان تقسیم کنید.
کلام آخر
همانطور که در این صفحه مشاهده نمودید، سطوح مدیریت در سازمان می توانند دسته بندی ها و طبقه بندی های زیادی داشته باشند. مسلما هر کدام از این دسته بندی ها، یک سری وظایف ویژه را دنبال می نمایند. اگر شما هم به دنبال ایجاد تحول در زمینه مدیریت یک سازمان هستید، لزوما باید این دسته بندی ها را مد نظر خود قرار دهید و بر همان اساس هم مدیران خود را انتخاب نمایید. جالب است بدانید که ویژگی مدیران ارشد با سطوحی همچون مدیران میانی و عملیاتی یکسان نیست!
مد نظر قرار دادن این مسئله به شما اجازه می دهد تا پروسه تقسیم سطوح را در بهترین حالت ممکن طی کنید. البته، برای تقسیم وظایف در یک سازمان، بهتر است خدمات مشاورین حرفه ای و کارشناسان خوش سابقه فعال در این زمینه را مورد استفاده قرار دهید. با استفاده از مشاوره، شما می توانید وضعیت شرکت خود را به صورت واقع بینانه بررسی کنید و بهترین راه حل را مورد استفاده قرار دهید.
برای مشاهده اصل مقاله اینجا کلیک کنید.