تداوم تأخیرها در پارس جنوبی با ضررهای میلیاردی

با وجود آنکه وزارت نفت یکی از دستاوردهای مهم خود در چهار سال اخیر را توسعه پارس جنوبی می‌داند ولی بررسی‌ها نشان می‌دهد.

با وجود آنکه وزارت نفت یکی از دستاوردهای مهم خود در چهار سال اخیر را توسعه پارس جنوبی می‌داند ولی بررسی‌ها نشان می‌دهد علاوه بر عقب‌ماندگی پروژه‌های در حال توسعه، پروژه‌های افتتاح شده هم به‌صورت ناقص به بهره‌برداری رسیده‌اند.

دولت دهم هشت پروژه بزرگ را با پیشرفت‌های فیزیکی متفاوت به دولت یازدهم رساند که این دولت، در ابتدا فاز 12 و در مرحله بعد فاز 15 و 16 را به بهره‌برداری رساند. فازهایی که هر کدام بالای 95 درصد پیشرفت فیزیکی داشتند تا وزارت نفت به راحتی بتواند آنها را افتتاح کند ولو با دو سال تأخیر. بعد از این فازها سه فاز دیگر اواخر سال گذشته به بهره‌برداری رسیدند که این فازها هم میزان پیشرفتشان در شهریور 92 بیش از 60 درصد بود. اما سه پروژه دیگر هم از اولویت توسعه خارج شد زیرا وزارت نفت به دلیل نبود توان مدیریت همه این پروژه‌ها شرایط پیش بردن همه پروژه‌ها را نداشت.

اما سه پروژه‌ای که در روزهای نزدیک انتخابات به بهره‌برداری رسید به‌صورت ناقص افتتاح شد و انتقادهایی را در برداشت ولی وزیر نفت مدام می‌گفت ما مثل دولت قبل نیستیم، تا پروژه‌ای کامل نشود آن را افتتاح نمی‌کنیم. جدیدترین گزارش شرکت نفت و گاز پارس نشان می‌دهد وضعیت در این فازها چندان هم مرتب نیست و این سه پروژه به‌طور ناقص افتتاح شدند.

به عنوان نمونه در فاز ۱۷ و ۱۸ در بخش خشکی قرار بود که ۱۵ مردادماه سال 96 واحدهای ال. پی. جی ۱۴۷ و ۱۴۸ راه‌اندازی شوند. این در حالی است که زمان این کامیابی برای تاریخ‌های ۳۱ خرداد ۹۶ و ۲۹ اسفند ۹۵، ۳۰دی ماه ۹۵ و ۳۰ مهر ماه سال گذشته تعهد شده بود که متأسفانه با وجود تعیین تاریخ جدید اما هنوز این پروژه‌ها راه‌اندازی نشده است. به عبارتی دیگر راه‌اندازی این بخش ۱۰ ماه به طول انجامیده است.

این قبیل تأخیرها در فاز ۱۹ و فاز 20 و 21 هم وجود دارد و میزان نواقص کار بیشتر از آن چیزی است که پیش‌بینی می‌شد. این افتتاح‌های نمایشی به کنار، پیشرفت کند و لاک‌پشتی پروژه‌های دیگر عذاب‌دهنده شده است در حالی که برخی بر این باورند میزان پیشرفت این پروژه‌ها با روی کار آمدن دولت یازدهم شتاب گرفته است. این آدرس غلط اما به‌حدی غیرقابل باور است که شرکت نفت و گاز پارس در گزارش جدید خود به عقب‌ماندگی سالانه اذعان می‌کند. این تأخیرها در شرایطی رخ داده است که وزیر نفت برای جا انداختن قرارداد گرانقیمت فاز ۱۱ پارس جنوبی با توتال می‌گفت هر سال تأخیر در بهره‌برداری از یکی از پروژه‌های پارس جنوبی ۵ میلیارد دلار ضربه به اقتصاد کشور وارد می‌کند. یکی از فازهایی که به مشکل بزرگی خورده است فاز 14 است. در فاز ۱۴ نبود لوله‌های CRA مشکل‌ساز شده است. علاوه بر نبود این لوله‌ها، شاهد تأخیر هفت ماهه در اتمام حفاری در این موقعیت نیز بودیم به‌طوری که قرار بود کار حفاری در این موقعیت بهمن سال گذشته به اتمام برسد ولی به دلیل کندی پیشرفت، این زمان از دست رفت. به همین دلیل است که آغاز تولید یک میلیارد فوت مکعب از این فاز، به‌جای اسفند سال گذشته به آذر سال جاری موکول شده است. یعنی بیش از ۹ ماه تأخیر و ضرری معادل حدود ۴ میلیارد دلار. میزان پیشرفت این پروژه در سال ۹۲ حدود ۵۰ درصد بود که امروز مشخص نیست چه رقمی را به نام خود ثبت کرده است.

اما در فاز 22 تا 24 قرار بود کار سکو و چاه‌های فازهای ۲۲ تا ۲۴ در اسفند ۹۵ به پایان برسد ولی به دلیل نبود لوله‌های CRA این بخش از پروژه بلاتکلیف باقی مانده است. چاه‌های موقعیت سکوی ۲۳ که قرار بود بهمن ۹۵ به اتمام برسد به پایان شهریور ماه امسال موکول شده است. همچنین در حالی که طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته تجهیزات مهم این پروژه باید دی ماه ۹۵ تحویل و تعبیه می‌شد، تا به امروز هیچ اقدامی برای آن صورت نگرفته است. فاز ۲۲ تا ۲۴ پارس جنوبی با پیشرفت ۶۲ درصدی در شهریور ۹۲ تحویل دولت یازدهم شد ولی وزارت نفت طی چهار سال اخیر با روند کندی که بر این پروژه حاکم کرده است، نتوانست این پروژه را تا موعد سال ۹۶ به بهره‌برداری برساند.

وضعیت فاز ۱۳ هم به همین شکل است و تأخیرها کسل‌کننده شده است. در این شرایط مشخص نیست که چرا ادعا می‌شود وزارت نفت در دولت یازدهم پارس جنوبی را به شکوفایی رسانده است. اگر تولید گاز از پارس جنوبی در دولت یازدهم با قطر برابر شده است به‌خاطر پروژه‌هایی است که در دولت‌های گذشته کلید خورد و دولت یازدهم آن را افتتاح کرد. از یاد نبریم وزیر نفت در سال 92 وعده داده بود همه فازهای پارس جنوبی در سال 96 به پایان برسند ولی سه پروژه تکمیل نشدند و به سال‌های آتی موکول شدند.