رقابت آمریکا و روسیه بر سر سوریه پس از داعش آغاز شد

رقابت آمریکا و روسیه بر سر میراث داعش در مرزهای سوریه، عراق و ترکیه همچنان ادامه دارد اما با تفاهم‌هایی همراه است که دو طرف برای هم‌پیمانانشان ترسیم می‌کنند. نیروهای سوریه دموکراتیک که از سوی واشنگتن حمایت می‌شوند کنترل کانتون جزیره سوریه در شرق رود فرات را در دست گرفته و در مقابل نظام سوریه و حزب الله که از سوی مسکو حمایت می‌شوند، بر شهر دیرالزور و فرودگاه آن سیطره دارند.

به گزارش بازتاب، به نقل از روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق الاوسط، تصویر هنوز تمام نشده است. این یک تفاهم در شرایطی است که همچنان حملات ادامه دارد. همچنان هر طرفی برای عبور از کرانه دیگر رود فرات تلاش می‌کند. مساله جدید تلاش ریاض حجاب، رئیس هیئت مخالفان سوریه در مذاکرات صلح برای دستیابی به حمایت آمریکا و منطقه جهت کمک به ارتش آزاد است تا جای پای مخالفان در شهرهای المیادین و البوکمال در مرزهای سوریه و عراق مستحکم شود با این اعتبار که فرماندهان نظامی می‌دانند که جنگ بزرگ هنوز اتفاق نیفتاده است و این جنگ، جنگ وادی الفرات در مرزهای سوریه و عراق است.

سرعت پیشروی نیروهای نظام و حزب الله با پشتیبانی هوایی روسیه فرماندهان وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) و نیروهای “سوریه دموکراتیک” را غافلگیر کرده است.

یک مسؤول عالی‌رتبه غربی اعلام کرد که مساله اول مربوط به گردهم آمدن نیروهای نظام سوریه از غوطه شرقی و مرکز، جنوب و شمال سوریه بعد از تثبیت توافقنامه‌های کاهش تنش و نفوذ به دیرالزور از چهار محور است. دوم توافق داعش با حزب الله لبنان در قلمون غربی در مرز با لبنان بود و شامل انتقال صدها داعشی به البوکمال بود طوری که داعشی که نیروهایش را در بمباران هوایی از دست داده بود از جنگ در دیرالزور دست کشید. این نشان دهنده حمله ائتلاف به کاروان داعشی‌ها در قلمون و کشته شدن سرکرده‌های داعش در حملات جنگنده‌های روسیه است.

پیشروی سریع نیروهای نیروهای نظام سوریه و هم‌پیمانانش و رسیدنشان به فرودگاه دیرالزور بعد از شکسته شدن محاصره شهر، نشست‌های فوری را از نیروهای ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا و نیروهای “سوریه دموکراتیک” طلبید. یکی از مسؤولان شرکت کننده در این نشست گفت: طرف آمریکایی برای آغاز جنگ حومه دیرالزور مایل نبود هر چند که دولت دونالد ترامپ مانعی نمی‌بیند که هر طرفی از جمله نیروهای نظام با داعش بجنگند. اولویت برای واشنگتن آزادی شهر رقه است که احتمالا اواخر ماه میلادی جاری این اتفاق بیفتد.

از نظر فرماندهان یگان‌های مدافع خلق کرد تفاهم این است که نیروهای نظام در شام یعنی غرب رود فرات باشند و نیروهای “سوریه دموکراتیک” در کانتون “جزیره” سوریه یعنی شرق رود فرات بمانند. زمانی که یگان‌های مدافع خلق کرد اشاره کردند که اجازه دادن به نیروهای نظام سوریه برای عبور از رود فرات بر جنگ رقه و برخورد با این نیروها تأثیر خواهد گذاشت آمریکا نیز تصمیم گرفت تا از جنگ “توفان الجزیره” (منطقه کردستان سوریه تحت سیستم سیاسی خودمدیریتی دموکراتیک درآمده و به سه واحد سیاسی با نام‌های کانتون جزیره، کانتون کوبانی و کانتون عفرین تقسیم شده‌است.) برای آزادی کرانه شرقی رود فرات و رسیدن به مرزهای دیرالزور حمایت کند. یک مسؤول آمریکایی تأکید کرده که نباید به نیروهای نظام اجازه عبور از رود فرات داده شود.

در الشدادی در حومه حسکه نیز نشست‌های متعددی بین رهبران ائتلاف و نیروهای “سوریه دموکراتیک” برگزار شد که به ایجاد طرح نظامی با فراهم آوردن ۱۰ هزار نیرو برای گشودن دو جبهه از الشدادی و ابوالخشب منجر شد. این طرح شامل آزادی کرانه شرقی ظرف یک هفته بود اما به شرط عدم عبور از رود فرات.

بین پیشروی نیروهای نظام و هم‌پیمانانشان از یکسو نیروهای “سوریه دموکراتیک” از سوی دیگر ریاض حجاب پیشنهاد داد که آمریکا از ارتش آزاد سوریه حمایت به عمل آورد. این پیشنهاد شامل فراهم آوردن ۲۰۰۰ نیرو با احتمال افزایش این تعداد به ۵۰۰۰ تن برای سیطره بر المیادین و البوکمال است.

به گفته یک مسؤول غربی، پیچیدگی این موضوع در انتقال نیروهاست طوری که نیروهای “سوریه دموکراتیک” با هرگونه نقش ارتش آزاد مخالفند و در نتیجه باید در چارچوب این نیروها قرار بگیرند اما ارتش آزاد و ترکیه با این مساله مخالفند. گزینه دیگر این است که نیروهای ارتش آزاد از پایگاه التنف آمریکا در نزدیکی مرزهای عراق به البوکمال بروند اما این مساله نیز نیروی نظامی زیاد و آمادگی برای به مقابله با نیروهای نظام در مسیر البوکمال و دیرالزور را می‌طلبد.

فرماندهان نظامی میدانی می‌گویند، هدف جنگ با داعش است اما مسؤولان سیاسی می‌گویند هدف از این جنگ مقابله با نفوذ ایران در شرق سوریه و قطع مسیر تهران-بغداد-دمشق-بیروت است.