۴ گزینه ریاست بزرگترین بانک مرکزی جهان
دوره چهار ساله ریاست جنت یلن در فوریه (بهمن) آتی پایان خواهد یافت. مشاوران ترامپ چهار گزینه را برای تصدی ریاست فدرال‌رزرو به او معرفی کرده‌اند؛ کوین وارش جمهوریخواه که «باز»ی ترین چهره لیست است و به کنترل تورم و سیاست انقباضی معتقد است. یلن که به «کبوتر»ها قرابت دارد، تکیه‌اش بر اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی است. گری کوهن به ظاهر دموکرات که مشاور ارشد اقتصادی ترامپ است بیشتر به توسعه سرمایه‌داری معتقد است. در آخر لیست جروم پاول قرار دارد که هم‌اکنون بر یکی از کرسی‌های هیات هفت نفره فدرال‌رزرو نشسته است. دیدگاه کلی پاول بین بازها و کبوترها سیر می‌کند.
هیات فدرال‌رزرو آمریکا از هفت عضو ارشد تشکیل می‌شود. اعضای هیات هفت نفره با نظر رئیس‌جمهوری به سنا معرفی و در صورت تایید سنا در دوره ۱۴ ساله به هیات وارد می‌شوند. ریاست فدرال‌رزرو نیز از سوی رئیس‌جمهوری وقت به سنا معرفی می‌شود و در صورت رد شدن از فیلتر‌های سنا به مدت چهار سال بر کرسی ریاست می‌نشیند.
در حال حاضر تنها چهار عضو در این هیات حاضرند. اعضای دیگر در سال‌های گذشته به علت اعتراض‌هایی که به سیاست‌های پولی داشته‌‌اند استعفا داده‌اند. دوره چهار ساله «جنت یلن» در ماه فوریه (بهمن‌ماه آتی) سال ۲۰۱۸ به پایان می‌رسد.
اگر یلن جایگاه خود را در فدرال‌رزرو از دست بدهد، او به اولین رئیس بانک مرکزی تبدیل می‌شود که پس از سال ۱۹۵۱میلادی تنها یک دوره چهار ساله در این سمت بوده است (ویلیام میلر دوره یک ساله ریاست فدرال‌رزرو را از سال ۱۹۷۸ تا ۱۹۷۹ تجربه کرد که البته با انتصاب وی به‌عنوان رئیس خزانه پایان گرفته بود). در صورت معرفی کاندیداهای جدید برای کرسی‌های خالی هیات هفت نفره و ریاست جدید، دونالد ترامپ بیشترین نفوذ را در میان روسای جمهور سابق آمریکا بر سیستم فدرال‌رزرو خواهد داشت. ترامپ در ما‌ه‌های گذشته اظهارات متفاوتی درخصوص نامزدی که برای ریاست فدرال‌رزرو به سنا معرفی خواهد کرد، داشته است. طی آخرین اخباری که در این زمینه منتشر شده است، مشاوران ارشد ترامپ چهار گزینه نهایی خود را برای تصدی ریاست فدرال‌رزرو به وی معرفی کردند؛ جنت یلن، کوین وارش، گری کوهن و جروم پاول.
جنت یلن، دموکرات، نزدیک به کبوترها
رئیس فعلی: یلن اقتصاددان و استاد بازنشسته دانشگاه برکلی است. وی سابقه تدریس اقتصاد و مدیریت بازرگانی در دانشگاه هاروارد را نیز در کارنامه علمی خود دارد. سابقه او در فدرال رزرو به سال‌های عضویتش در هیات‌مدیره این نهاد (۱۹۹۴ تا ۱۹۹۷) بازمی‌گردد. یلن از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ رئیس بانک مرکزی سانفرانسیسکو بود. در دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما او به‌عنوان نایب رئیس فدرال‌رزرو از سال ۲۰۱۰ آغاز به فعالیت در بالاترین سطح این سیستم کرد و به‌دنبال آن در سال ۲۰۱۴ با تایید سنا به سمت ریاست فدرال‌رزرو منصوب شد. یلن اولین زن در تاریخ آمریکاست که بر این کرسی تکیه زده است.
کبوتر علیه کنترل تورم: یلن نزدیک به دسته «کبوتر»هاست و تمرکزش بیشتر بر اشتغال معطوف است تا کنترل تورم. برخی کارشناسان معتقدند، از آنجا که ترامپ می‌خواهد از افزایش نرخ بهره جلوگیری کند، ممکن است ریاست یلن را تجدید کند.
تمایل ترامپ به استمرار: ترامپ در مصاحبه ماه جولای (تیر ماه) خود با مجله وال‌استریت اظهار کرده بود: «من فکر می‌کنم او کار خود را به‌خوبی انجام داده است، من مایلم نرخ بهره پایین بماند و سابقه یلن ثابت می‌کند که او از موافقان نرخ بهره پایین است.» هرچند فدرال‌رزرو طی دوره ریاست یلن افزایش نرخ بهره را چند بار در دستور کار خود قرار داده، اما نیاز ترامپ به ایجاد اشتغال ممکن است جایگاه یلن را چهار سال دیگر نیز تجدید کند.
وارش، «باز» مورد علاقه جمهوری‌خواهان
گزینه حقوقدان: وارش حقوقدان و کارشناس حوزه مالی است. او در مقاطع مختلف دانش‌آموخته دانشگاه‌های استنفورد و هاروارد است. جورج بوش در سال ۲۰۰۶ وارش ۳۵ ساله را به‌عنوان نامزد تصدی یکی از کرسی‌های خالی هیات هفت نفره به سنا معرفی کرد. او جوان‌ترین نامزد تاریخ آمریکا است که برای ورود به این هیات به سنا معرفی شده است.
سنا از تایید او به علت جوانی و کم‌تجربگی سر باز زد. او بین سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۱۱ در بانک فدرال نیویورک مشغول به فعالیت شد. «باز»ترین گزینه: وارش که عضو حزب جمهوری‌خواهان است از لحاظ سیاست پولی و بانکی در دسته «باز»ها قرار می‌گیرد. وارش باعث می‌شود بانک مرکزی آمریکا سختگیری بیشتری بر کنترل تورم اعمال کند و از طرفی رشد نرخ بهره نیز از پیش‌بینی‌های اجتناب‌ناپذیر است.
شانس بیشتر وارش: ترامپ هفته گذشته با وارش دیدار کرد تا احتمال معرفی وی به‌عنوان رئیس فدرال‌رزرو بیش از سایر گزینه‌ها مورد توجه رسانه‌ها قرار گیرد. او جزو مشاوران اقتصادی ترامپ نیز هست. پس از بالارفتن احتمال معرفی وی برای جانشینی یلن، نام وارش در فضای مجازی با رشد چند ده برابری در حال جست‌وجو شدن است.
کارشناسان سیاسی-اقتصادی آمریکا، اشتراک ترامپ و وارش را در تاکید بر مقررات‌زدایی، از جمله دلایلی می‌دانند که شانس وارش را برای تصدی ریاست فدرال‌رزرو بیش از سایر رقبا می‌کند.
گری کوهن، سرمایه دار بانکی
سرمایه‌گذار شبه‌دموکرات: کوهن، بانکدار و فعال حوزه سرمایه‌گذاری پولی است. او تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه آمریکایی واشنگتن انجام داده و در حال حاضر رئیس شورای اقتصاد ملی آمریکا است. کوهن که رسما عضو حزب دموکرات است در انتخابات اخیر به حمایت مالی از جمهوری‌خواهان پرداخت. او هم‌اکنون مدیر مشاوران اقتصادی ترامپ است. از سوابق اقتصادی او می‌توان به ریاست شرکت چند ملیتی «گلدمن ساکس» اشاره کرد. این شرکت در حوزه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کند و تخمین مجموع دارایی‌هایش به بیش از هزار میلیارد دلار می‌رسد.
باز غیر قابل پیش‌بینی: کوهن رویکرد قابل پیش‌بینی و ثابت‌شده‌ای ندارد، اما آنچه درباره او واضح است علاقه‌اش به تقویت سرمایه‌داری است. اخبار مبنی بر احتمال معرفی شدن کوهن به سنا با مخالفت گسترده دموکرات‌های پوپولیست و جمهوری‌خواهان «باز»ی مواجه شد.
شانس کم کوهن: ترامپ در یکی از اظهارات ماه پیش خود به احتمال انتصاب کوهن به سمت ریاست فدرال‌رزرو اشاره کرده است. کارشناسان شانس کوهن را کمتر از سایر رقبا می‌دانند، هرچند برخی نیز از پیش‌بینی‌ناپذیری ترامپ به‌عنوان عاملی برای بقای احتمال ریاست کوهن یاد می‌کنند.
جروم پاول، جمهوریخواه نرم
حقوقدان جمهوریخواه: پاول عضو هیات هفت نفره فدرال‌رزرو است و در سال ۲۰۱۲ توسط باراک اوباما برای عضویت در این کمیته به سنا معرفی شد. او عضو حزب جمهوریخواه است و سال‌ها به‌عنوان حقوقدان و سرمایه‌گذار بانکی در نیویورک فعالیت کرده است. وی تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه‌های پرینستون و جورج‌تاون به پایان رسانده است.
گرایش به کبوترها: مزیتی که کارشناسان برای پاول در نظر دارند، حضور فعال او در فدرال‌رزرو حتی در دوران اجرای سیاست‌های «کبوتری» است. آنان اعتقاد دارند پاول به‌خوبی می‌تواند سیاست‌های کبوتری و بازی را در بالانس نگه دارد. پاول پس از تقویت گمانه‌زنی‌ها مبنی بر بالا رفتن احتمال ریاست او بر فدرال‌رزرو، اذعان کرده که مهم‌ترین مساله برای آمریکای امروز توقف کندی رشد اقتصادی است. او توسعه سریع اقتصادی را از دغدغه‌هایش می‌داند.
سکوت ترامپ: در نظر کارشناسان، پاول پس از وارش و یلن سومین گزینه ترامپ است. ترامپ هفته گذشته دیداری با وی داشته و با او درخصوص آینده فدرال‌رزرو گفت‌وگو کرده است. ترامپ درخصوص پاول اظهارنظر خاصی نکرده است. سکوت ترامپ شایعات را راجع به احتمال وجود فشار جمهوری‌خواهان برای اضافه شدن نام پاول به لیست تقویت می‌کند. سابقه طولانی پاول در حزب جمهوریخواه از مولفه‌هایی است که او را تحت حمایت حزبی قرار داده است.
آینده تحت‌تاثیر فدرال‌رزرو
تغییر ریاست فدرال‌رزرو آمریکا به تغییر جدی در بازار‌های جهانی منجر خواهد شد. قدرت گرفتن بازها در آسمان فدرال یعنی اعمال سیاست‌های سختگیرانه بیشتر، کنترل تورم و افزایش نرخ بهره. از طرفی روی کار ماندن کبوترها یعنی پایین ماندن قیمت‌ها، رفاه طبقه ضعیف، تمرکز بر اشتغال و شناوری بیشتر تورم. هر کدام از این دیدگاه‌ها تغییر خاص خود را بر اقتصاد آمریکا و بازار جهانی خواهد گذاشت. قدرت گرفتن بازها دلار را تقویت خواهد کرد و اونس طلا را با فشار روبه‌رو می‌کند. در سوی دیگر ادامه ریاست کبوترها ممکن است دلار را کاهشی کند و راه را برای افزایش قیمت فلز زرد باز کند. شاخص دلار از روز دوشنبه با انتشار اخباری که از وارش به‌عنوان گزینه اصلی ترامپ برای معرفی به سنا حکایت داشتند، تقویت شده است. این تقویت به تاثیری که بازها بر دلار می‌گذارند، صحه می‌گذارد. نوسان‌های بازار ارز، فارغ از اینکه چه کسی کاندیدای ترامپ باشد افزایش خواهند یافت. نگاه به تغییراتی که در زمان معرفی روسای پیشین در شاخص دلار پدید آمده موید این نوسان‌ها خواهد بود. برای مثال، انتشار لیست گزینه‌های محتمل ریاست فدرال‌رزرو در سال ۲۰۱۳، منجر به نوسان شاخص دلار شد.
بازار‌های جهانی
روز گذشته و به‌دنبال توقف روند تقویت دلار فضا برای نفس کشیدن طلا باز شد. شاخص دلار در بازار صبح چهارشنبه در حدود ۵۷/ ۹۳ واحد بود و تا ساعت ۵ بعد از ظهر به ۳۰/ ۹۳ رسید. هرچند دلار کاهش چشمگیری نداشت اما همراهی آن با تقویت یورو بر بازار جهانی فلزات تاثیر گذاشت. شاخص یورو (اینوور) که با رقم ۹۸/ ۹۳ واحد آغاز به کار کرده بود تا ساعت ۵ بعد از ظهر چهارشنبه به ۰۵/ ۹۴ رسید. افزایش نرخ برابری یورو به دلار بازار را از مسیر تکراری چند روز گذشته منحرف کرد. اونس طلا که صبح دیروز در ۱۲۷۲دلار باز شده بود تا ساعت ۱۹ عصر به ۱۲۷۳ دلار رسید. فلز زرد در روز گذشته حتی به محدوده بالای ۱۲۸۰ هم سرک کشید. طلای آتی نیز دیروز روند افزایشی داشت. هر اونس طلا در بازار آتی روز چهارشنبه روی ۱۲۷۵ دلار باز شد و به‌تدریج تا ساعت ۱۷ به ۱۲۸۰ رسید.
عصر روز چهارشنبه با انتشار گزارش‌های مهمی چون گزارش‌های شاخص مدیران خرید اروپا، گزارش نفتی سازمان انرژی آمریکا و مهم‌تر از همه گزارش شاخص اشتغال غیر‌کشاورزی همراه بود. گزارش اشتغال غیر‌کشاورزی از نگاه رویترز جزو ۱۰ گزارش اثرگذار بر شاخص دلار معرفی شده است. اگر داده‌های اقتصادی مربوط به این گزارش مثبت باشند، انتظار برای صعود دوباره دلار بیهوده نخواهد بود. همچنین بر مبنای گزارش‌های منتشر شده شاخص مدیران خرید (نسخه مرکیت) اسپانیا که پیش از این در حدود ۵/ ۵۵ واحد پیش‌بینی شده بود، در گزارش دیروز به ۷/ ۵۶ واحد افزایش یافته است. این شاخص برای کشور‌های ایتالیا ۲/ ۵۳ واحد، (با کاهش ۲/ ۱ واحد نسبت به پیش‌بینی)، آلمان ۶/ ۵۵ واحد (مطابق با پیش‌بینی) و فرانسه ۵۷ واحد (با ۱/ ۰ واحد کاهش نسبت به پیش‌بینی) گزارش شده است. شاخص نهایی اروپا نیز ۸/ ۵۵ واحد ثبت شد که با افزایش ۲/ ۰ واحدی نسبت به پیش‌بینی‌ها، بدبینی به اقتصاد اروپا را کاهش داده است.
