۴ رکن استراتژی جدید آمریکا در سوریه
آمریکا جهت تحقق منافعش در سوریه راهبردهای متنوعی از جمله جنگ نیابتی، تغییر نظام سوریه و از بین بردن زیرساختهای اقتصادی، نظامی و سیاسی و تجزیه فرقهای کشور را دنبال کرده است.
به گزارش بازتاب به نقل از روزنامه لبنانی الاخبار، سوریه از حوادث 11 سپتامبر سال 2001 در استراتژی آمریکا قرار گرفت. در آن زمان جرج بوش رئیس جمهور اسبق آمریکا تصور میکرد که سوریه باید بین محور آمریکا یا دوستی با دیگران یکی را انتخاب کند. پنتاگون معتقد بود که بشار اسد بخشی از مشکلات منطقه است و به همین علت مواضعی خصمانه ضد این کشور در پیش گرفت. حمایت بشار اسد از حزبالله لبنان و جنبشهای مقاومت فلسطین از جمله حماس و مناسبات استراتژیک این کشور با ایران بخشی از مشکلات واشنگتن با دمشق بود. با آغاز بحران داخلی در سوریه، جنگ ضد داعش به بهانه مناسبی تبدیل شد تا آمریکا نیروهای نظامی خود را بار دیگر به منطقه عربی گسیل کند و تعداد این نیروها را در عراق افزایش دهد. این کشور در ادامه وارد سوریه شد و تلاش کرد از این منطقه برای تثبیت نفوذ خود در منطقه استفاده کند.
استراتژی جنگ مورد ادعای آمریکا ضد داعش مبتنی بر دو رکن اساسی بود که یکی از آنها مبارزان کرد و اعضا یگانهای حفاظت خلق بودند که با آمریکا تعامل مثبتی داشتند تا بتوانند ترکیه را تحریک کنند. رکن دیگر نیروهای مسلح مخالف دولت بود. آمریکا در اکتبر سال 2015 برای اولین بار نیروهای ویژه خود را در آمریکا مستقر کرد.
با روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا، پنتاگون در 27 دسامبر سال 2016 دستور آغاز حملهای گستردهتر برای مبارزه با داعش در سوریه را صادر کرد. همچنین طرح دیگری برای ایجاد مناطق امن در سوریه و ورود مستقیم نیروهای آمریکایی به روند درگیریها برای جلوگیری از تحرک نیروهای آمریکایی یا نیروهای ترک و متحدان آنها در نظر گرفته شد.
مأموریت جدید آمریکا در این دوره در سوریه مبتنی بر 4 رکن اساسی بود:
تثبیت سلطه آمریکا و عدم صدور مجوز به ایران و روسیه برای پر کردن خلأ ناشی از روند مبارزه با تروریسم در خاورمیانه.
تکیه بر عملیات نظامی محدود و حملات هوایی و فعالیتهای اطلاعاتی و عملیات ویژه و خودداری از مداخله زمینی گسترده برای جلوگیری از تلفات بالای نیروهای خودی.
تجهیز نیروهای زمینی متحدان خود و ارائه آموزشهای نظامی و خدمات لوجستیک به آنها برای تبدیل شدن آنها به ابرازی برای مبارزه با دولت سوریه و تشکیل متحدان واشنگتن در این کشور.
تقویت موجودیت نظامی آمریکا برای محاصره سوریه و تحت کنترل گرفتن چاههای نفت این کشور.
سپر فرات در استراتژی آمریکا
آمریکا از طریق استقرار نیروهای خود در منطقه به دنبال کنترل منطقه معروف به سپر فرات است که بین رود فرات از شرق تا غرب قرار داشته و پیش از این تحت کنترل داعش بوده است. این منطقه منابع نفتی قابل توجهی در اختیار دارد و آمریکا میتونست از طریق کنترل آنها، از این اهرم در مذاکرات سیاسی آینده برای تحقق منافع اقتصادی استفاده کند. از سوی دیگر این منطقه حلقه ارتباطی بین سوریه و عراق است و آمریکا از این طریق تلاش کرد تا مانع از هماهنگی ارتشهای این دو کشور و بازگشایی گذرگاههای مرزی سوریه و عراق و ایجاد گذرگاه زمینی از ایران تا عراق و سوریه و لبنان شود.
آمریکا برای رسیدن به مطالبات خود از هیچ کوششی فروگذار نکرد. از جمله این راهبردها میتوان به راهبرد جنگ نیابتی اشاره کرد که برای استقرار پروژه خاورمیانه جدید در منطقه دنبال شد و کاخ سفید از این طریق به دنبال تغییر دولت در سوریه و از بین بردن زیرساختهای اقتصادی، نظامی و سیاسی در این کشور بود و تلاش می کرد بر اساس مبانی فرقهای این کشور را تجزیه کند. آمریکا همچنین با شعار مبارزه با داعش نیروهای خود را وارد سوریه کرده و تلاش کرد پایگاههای نظامی متعددی برای خود بنا کند و به این ترتیب موجودیت خود در سوریه را حفظ کند تا جلوی تلاشهای ایران و روسیه را بگیرد.
آمریکا در راستای همین استراتژی پایگاههای نظامی خود را در جنوب شرق سوریه از شرق نهر فرات و نزدیکی گذرگاه التنف گرفته تا نزدیکی چاههای نفت الرمیلان تاسیس کرده است . نیروهای آمریکایی در الحسکه و دیرالزور و حلب و الرقه مستقر شدهاند.
استقرار نیروهای آمریکایی مانند خط محاصرهای است که کاملا مناطق نفتخیز و گازی سوریه را در محاصره گرفته است. آمریکا یک پایگاه استراتژیک خود را در منطقه التنف مستقر کرده، چرا که اهداف قابل توجهی از تعطیل کردن گذرگاههای مورد استفاده متحدان سوریه دارد.
از زمان آغاز جنگ در سوریه تاکنون به نظر میرسد که واشنگتن به دنبال مجازات سوریه به علت ایستادگی در محور مقاومت و حمایت از آرمان فلسطین و عدم وابستگی به آمریکا بوده است. کاخ سفید سعی دارد سوریه را به دولتی تبدیل کند که نمیتواند تهدیدی برای رژیم صهیونیستی داشته باشد و در تصمیمگیری های مهم منطقهای مشارکت کند. در نتیجه مشغول بودن دولت سوریه به روند مبارزه با تروریسم، ترکیه نیز از فرصت استفاده و تلاش کرده بخشهایی از اراضی این کشور را اشغال کند. این اقدام با حمایت از بخشی از مخالفان دولت ایجاد شده و این کشور با همکاری آمریکا به دنبال ایجاد منطقه امن زیر نظر خود و آمریکا در مناطقی از سوریه است. این طرح یکی از ارکان استراتژی آمریکا در منطقه شرق فرات سوریه بوده است.