یک اقتصاددان: مالیات پول باید قبل از سپرده گذاری در بانک پرداخت شود

یک اقتصاددان می گوید، نظام مالیاتی باید به گونه ای در کشور پیشرفت کند که مالیات درآمد افراد باید پیش از ورود به سیستم بانکی و سپرده گذاری اخذ شود.

«مهدی پازوکی» روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، درباره برخی ایده ها برای اخذ مالیات از سپرده های بانکی به منظور هدایت آن به سمت تولید و اشتغال به جای انباشت آن در نظام بانکی اظهار داشت: مشکل اصلی ایران حبس نقدینگی در سپرده های بانکی نیست بلکه پولشویی و فرار مالیاتی معضل اصلی اقتصاد کشور است.
وی با تاکید بر اینکه سیستم های مبارزه با پولشویی در نظام بانکی اقصی نقاط جهان به سمت شناسایی مبداء و منشاء پول حرکت کرده اند، گفت: در کشورهایی با نظام بانکداری پیشرو نظیر بریتانیا، آمریکا یا ژاپن افراد باید مالیات درآمد خود را پیش از ورود آن به بانک پرداخت کنند.
این استاد دانشگاه با ابراز مخالفت با برخی نظرات مبنی بر اخذ مالیات از سپرده های بانکی اظهار داشت: اینکه بگوییم از حساب های اشخاص مالیات کسر شود، جز ایجاد بحران اقتصادی و هدایت منابع به سمت عرصه های دلالی و واسطه گری، اقتصاد زیرزمینی و ایجاد نوسان در بازارهای دیگر نظیر طلا و ارز دستاورد دیگری ندارد.
پازوکی تاکید کرد: باید سیستم بانکی ایران به طور ساختاری اصلاح شود به نحوی که بانک بتواند منشاء پول را شناسایی کند و برای نظام مالیاتی نیز روشن باشد که مالیات درآمد این فرد اخذ شده است.
وی با بیان اینکه در ایران سیستم اطلاعاتی جامعی از درآمد افراد وجود ندارد، گفت: در حالی که در کشورهای توسعه یافته تولید ناخالص داخلی بر سه مبنای هزینه، ارزش افزوده و درآمد محاسبه می شود، در ایران به دلیل فقدان اطلاعات درآمدی اشخاص تنها با دو شیوه هزینه و ارزش افزوده محاسبه می شود.
این اقتصاددان تصریح کرد: مشکل عمده این است که با یک دید سنتی می خواهیم یک جامعه صنعتی را اداره کنیم که در نتیجه با تناقض رو به رو می شویم در حالی که جهان مدرن اندیشه های مدرن را نیاز دارد.
پازوکی در ادامه با یادآوری اینکه سیستم مالیاتی ایران اکنون کارآمدی ندارد، گفت: مثالی که درباره اخذ مالیات در کشورهایی چون آمریکا وجود دارد این است که می گویند « از مرگ می شود فرار کرد اما از مالیات نه».
وی افزود: این در حالی است که ایران به بهشت فرار مالیاتی اقشار مختلف از جمله پزشکان و ورزشکاران تبدیل شده است و آنها با وجود درآمدهای بالا، مالیات نمی دهند.
این اقتصاددان ادامه داد: مشکل از شناسایی نشدن منشاء پول ناشی می شود؛ اگر گردش پول شفاف باشد دیگر شاهد فرار مالیاتی نخواهیم بود.

**باید اتهام پولشویی علیه ایران را رفع کرد
پازوکی در ادامه به فعالیت موسسات مالی غیرمجاز در نظام پولی کشور اشاره کرد و گفت: بسیاری از این موسسات به دلیل آنکه فاقد شفافیت بودند، به مامنی برای نگهداری پول و فرار مالیاتی افراد تبدیل شدند که بانک مرکزی با شجاعت با این موسسات غیرمجاز برخورد کرد.
وی بسیاری از شرکت های خصولتی را در دامن زدن به نبود شفافیت در نظام اقتصادی کشور دخیل دانست و گفت: برخی از این شرکت ها به جای معامله در شبکه مجاز صرافی ها و بانک ها، با شرکت های واسطه کار می کنند که به وضعیت غیرشفاف عملکرد مالی آنها دامن می زند.
این استاد دانشگاه گفت: مجموع این وضعیت در نظام اقتصادی و بانکی ایران سبب شده تا بسیاری از بانک های بزرگ اروپایی به دلیل نبود شفافیت لازم از همکاری با ایران امتناع کنند.
وی یادآور شد: نبود شفافیت در فعالیت مالی اشخاص حقیقی و حقوقی، به فساد می انجامد که نمونه کوچکی از آن را می توان در بروز فسادهای بزرگ در نظام بانکی مشاهده کرد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: اینکه یک نهاد شبه دولتی، یکی از شرکت های تابعه خود را به قیمتی بالاتر از قیمت پایه آن به یکی از بانک های تحت پوشش خود بفروشد و مالیات هم ندهد، نشانگر وجود فساد در این سیستم است.

**لزوم طراحی سیستم کارا برای نظام بانکی، مالیاتی و تامین اجتماعی
پازوکی ادامه داد: در دنیایی که به ابزار فناوری اطلاعات مجهز شده، داشتن سیستم کارآمد برای گسترش شفافیت در نظام اقتصادی ایران، ایده غیرقابل اجرایی نیست و باید به نقطه ای برسیم که سیستم بانکی، نظام مالیاتی و امور تامین اجتماعی به صورت برخط و خودکار رصد شود.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: نظام مالیاتی در کشور باید به شکلی شود که درآمد همه از بنیادها و نهادهای بزرگ فعال در حوزه اقتصادی تا یک کارگر ساده با پایین ترین سطح درآمدی برای دولت ها آشکار باشد زیرا تنها در این صورت است که دولت ها می توانند از درآمدهای بالا مالیات اخذ کنند و به شکل نظام مند این درآمد را بین اقشار ضعیف بازتوزیع کنند.
پازوکی با بیان اینکه این شیوه سالهاست در کشورهای حوزه اسکاندیناوی نظیر نروژ، سوئد و دانمارک اجرا شده است گفت: در این کشورها درآمد افراد از لحظه تولد تا زمان مرگ رصد می شود به تناسب آن مالیات اخذ شده و یا تحت حمایت های اجتماعی قرار می گیرند.
به گزارش ایرنا، هفته گذشته سیدکامل تقوی نژاد رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور در نشستی با فعالان بازار سرمایه و در پاسخ به نقد آنها مبنی بر اینکه چرا از بازار سرمایه مالیات اخذ می شود اما از سپرده های بانکی مالیاتی گرفته نمی شود، گفته بود که باید اثر سیاست های مالیاتی و نرخ های آن بر فعالیت شرکت های بورسی بررسی شود.
تقوی نژاد از آمادگی سازمان مالیاتی برای بررسی این موضوع در یک کارگروه خبر داده و تاکید کرده بود: درخصوص بانک‌ها نیز باید بررسی شود که آیا باید از سود سپرده‌های بانکی مالیات دریافت شود یا خیر.
این سخنان این شائبه را در بین برخی صاحب نظران اقتصادی بوجود آورد که گویا برنامه اخذ مالیات از سپرده های مردم در دستور کار دولت است در حالی که پیگیری ایرنا از بانک مرکزی و وزارت اقتصاد نشان می دهد که چنین بحثی در دولت موضوعیت ندارد.