یکی از مریض‌ترین سیستم‌های اداری در خاورمیانه را داریم/ رئیس جمهور دست به تحول بزند
یک اقتصاددان می‌گوید: رانت زمانی اتفاق می‌افتد که شفافیت وجود نداشته باشد. اصلی‌ترین موضوع شفافیت هم نیروی انسانی کارآمد است. آقای روحانی باید سعی کند در ساختار اداری کشور یک تحول ایجاد کند. سیستم اداری کشور ما یکی از مریض‌ترین سیستم‌های اداری در خاور میانه است. در کشورهای توسعه یافته بهترین و فهمیم‌ترین کارشناسان را وارد دولت می‌کنند. اما بالغ بر 80 درصد کسانی که در 10 سال گذشته وارد خدمات دولتی ایران شده اند از دانشگاه‌های درجه 5 و 6 مثل پیام نور و … بوده اند.
مهدی پازوکی، اقتصاد دان و استاد دانشگاه با اشاره به گفت و گوی تلویزیونی سه‌شنبه شب رئیس جمهور به فرارو می‌گوید: دولت باید تعامل اقتصادی با اتحادیه اروپا را در دستور کار خود قرار دهد و اولویت اقتصادی اش باید آلمان و فرانسه باشد. باید سعی کنیم با توجه به موقعیت سوق الجیشی کشورمان و موقعیت‌های اقتصادی ایران مثل انرژی، نیروی کار ارزان باید مراودات اقتصادی خود را با کشورهای اروپایی افزایش دهد. اگر دفتر اتحادیه اروپا در تهران یک روز زودتر باز شود به نفع اقتصاد ایران است. هرچه مراودات اقتصادی ما با اروپا بیشتر شود به ضرر تندروهای آمریکایی و اسرائیلی است، هرچند که عده ای ناآگاه در تهران اجازه ندادند این دفتر زودتر گشایش پیدا کند.
به اعتقاد او، با توجه به توان اقتصادی ایران در بسیاری از زمینه‌ها ما می‌توانیم بازارهای خود را در اتحادیه اروپا داشته باشیم. این هم به نفع ایران است و هم به ضرر دشمنان منطقه ای ما. اما من این انتقاد را به دولت دارم که در این زمینه کمی کند حرکت می‌کند. ما می‌توانیم از نظر اقتصادی در منطقه آسیای جنوب غربی نقش راهبری را با اتحادیه اروپا داشته باشیم.
این اقتصاددان از نکات مثبت سخنان سه شنبه شب روحانی را دفاع او از شفافیت می‌داند و می‌گوید: آقای روحانی در صحبت‌های سه شنبه خود به خوبی از شفافیت دفاع کردند. رانت زمانی اتفاق می‌افتد که عدم شفافیت وجود داشته باشد. او با بیان اینکه اصلی‌ترین موضوع شفافیت نیروی انسانی کارآمد است بر ضرورت تحول در سیستم اداری تاکید می‌کند و می‌گوید: آقای روحانی باید سعی کند در ساختار اداری کشور یک تحول ایجاد کند. سیستم اداری کشور ما یکی از مریض‌ترین سیستم‌های اداری در خاورمیانه است. در کشورهای توسعه یافته تلاش می‌شود بهترین و فهیم ترین کارشناسان را وارد دولت کنند. اما بالغ بر 80 درصد کسانی که در 10 سال گذشته وارد خدمات دولتی ایران شده اند از دانشگاه‌های درجه 5 و 6 مثل پیام نور و … بوده اند.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه شخصیت افراد مملکت پشت میزهای مقطع ابتدایی شکل می‌گیرد می‌گوید: بهترین فارغ التحصیلان کشور باید جذب آموزش و پروش شوند. اگر ما می‌خواهیم تحول در آموزش و پرورش به وجود بیاوریم باید بهترین فارغ التحصیلان مان را جذب آموزش و پرورش کنیم. اما در حال حاضر برعکس این اتفاق در حال رخ دادن است.
پازوکی ادامه می‌دهد: من اگر جای دولت بودم لایحه ای تهیه می‌کردم و دانشگاه فرهنگیان را منحل می‌کردم. این دانشگاه جز هزینه برای دولت هیچ فایده ای ندارد. در ژاپن بهترین فارغ التحصیلان جذب آموزش و پرورش می‌شوند. اما ما به جای اینکه فارغ التحصیلان دانشگاه‌هایی مثل تهران، شریف یا پلی‌تکنیک را جذب آموزش و پرورش کنیم، سراغ نفرات بالای 10 هزار کنکور می‌رویم که جذب دانشگاه فرهنگیان می‌شوند. دانشگاهی که دانشجویانش رایگان تحصیل می‌کنند، ماهانه حقوق می‌گیرند، 4 سال دوران تحصیل دانشجو جزء سنوات خدمت او محسوب می‌شود و دانشجو بعد از فارغ التحصیلی شغل تضمین شده اش را خواهد داشت. سطح علمی این دانشگاه به مراتب پایین تر از دانشگاه‌های تهران و شریف پایین تر است.
این اقتصاددان می‌گوید: آقای روحانی باید در معاونت توسعه خود تحول ایجاد کند. ما سازمانی با عنوان سازمان بهره وری داریم اما بهره وری خود این سازمان پایین است. قوانین و مقررات بخش دولتی باید اصلاح شود و نیروهای کارآمد وارد دستگاه دولتی شود. امروز اگر نامه‌ای به سازمان امور اداری ارسال شود یک ماه و نیم در آنجا می‌ماند. این یعنی سازمانی که باید تحول ایجاد کند نیاز به تحول دارد. در خود نهاد ریاست جمهوری هم باید بهترین و متفکرترین مغزها وارد شوند.
پازوکی معتقد است: سیستم گزینش ما به گونه‌ای است که جلوی ورود نیروهای کارآمد را می‌گیرد. نیروی کارآمدی که در دانشگاه شریف درس خوانده پاچه خوار نیست و وقتی وارد مصاحبه کاری می‌شوند رد می‌شوند. در جامعه بهترین نیروهای تحصیل کرده وجود دارد اما به دلیل اینکه در سیستم رابطه و آشنا ندارند کنار زده می‌شوند و به جای آنها افرادی وارد سیستم اداری می‌شوند که اکثرا متصل به شبکه‌های هزار فامیلی هستند. این افراد برای اقتصاد ملی ضرر دارند و کشور را دچار مشکل می‌کنند.
این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: متاسفانه در دروه آقای احمدی نژاد تعداد دانشگاه‌ها دو برابر شد و این رویه در این دولت هم وجود دارد. افزایش دانشگاه به معنای افزایش علم در ایران نیست. این گونه دانشگاه‌ها کارخانجات مدرک سازی‌اند. مقصر اصلی هم ستاد انقلاب فرهنگی است. همین الان ده‌ها دانشگاه دولتی در ایران وجود دارد که دانشکده هم ندارند. در حالی که دانشگاه باید حداقل سه دانشکده داشته باشد که بتوان آنجا را دانشگاه بنامند. دانشگاه‌های بناب، گچساران، مراغه و … هیچ کدام دانشکده ندارند و از بودجه دولتی استفاده می‌کنند.
این اقتصاددان می‌گوید: دانشگاه فرهنگیان از مصوبات ستاد انقلاب فرهنگی است. متاسفانه اعضای ستاد انقلاب فرهنگی نه خودشان معلم هستند و نه از وضعیت آموزش و پرورش اطلاعی دارند. من اگر می‌توانستم به عنوان یک شهروند ایرانی از ستاد انقلاب فرهنگی به قوه قضاییه شکایت می‌کردم چرا که با این وضع فرهنگی بودجه‌های کلان فرهنگی به بعضی نهادها داده می‌شود.
پازوکی با اشاره به موضوع شفافیت می‌گوید: من همینجا از رئیس جمهور می‌خواهم که با وجود آنکه دولت در بودجه محدودیت دارد خانه‌های سازمانی را در کلان شهر‌ها به فروش برساند. چرا وزارت خانه‌ها و همه استانداری‌ها باید در تهران خانه سازمانی یا مهمان‌سراهای بزرگ داشته باشد؟ اگر کسی ماموریت دارد چرا به هتل نرود؟ مگر نمی‌خواهیم صنعت توریسم و هتل داری در ایران شکل بگیرد. خب می‌توانیم از همینجا شروع کنیم. در همه جای دنیا اول توریسم داخلی شکل می‌گیرد و سپس توریسم خارجی وارد می‌شود. در کرمانشاه یکی از مقامات محلی استان، خانه ای که یک و نیم میلیارد تومان ارزش داشته را به قیمت 60 میلیون خریداری کرده است. همین شخص آن وقت از حقوق مستعفین هم صحبت می‌کند. باید جلوی رانت را گرفت. مردم حق دارند بدانند مهدی پازوکی که خانه اش تا دیروز در شاه عبدالعظیم بوده چطور در فرمانیه می‌نشیند.
این استاد دانشگاه از دیگر نکات مثبت سخنان سه شنبه شب روحانی را در این می‌داند که رئیس جمهور گفت به شعارها و مطالبات دوران انتخابات عمل می‌کند. مردم ایران به خاطر دیدگاه‌های آقای روحانی به او رای دادند. در حالی که رقبای دیگری هم در انتخابات بودند ساعت‌ها در صف رای گیری ایستادند. مردم خواهان حفظ منزلت خود بودند و از حقوق شهروندان دفاع کند.
او در ارتباط با جوانگرایی و تحول سیستم اداری نیز می‌گوید: در باره جوانگرایی جامعه تیم فوتیال نیست که بتوان آن را جوان کرد. در همه جای دنیا سنین بین 50 تا 60 سال سنین کارآمدی است. اکثر روسای جمهور دنیا و وزرای آنها در این بازه سنی هستند. باید از همه افراد فهیم استفاده کرد. در بعضی از استانداری‌ها هم متاسفانه مد شده که به عنوان دکور معاون زن برای استاندار به کار بگیرند. من با این کار کاملا مخالفم. در حالی که ما زنان توانمند و مستقل داریم نباید به عنوان دکور از معاون زن یا جوان استفاده کنیم.
پازوکی در انتقاد به روحانی نیز می‌گوید: بسیاری از نیروهای خدوم از گردونه مدیریت دولتی حذف شده اند و افرادی جایگرین آنها شده اند که سطح دانش پایین تری دارند و اینها به نفع اقتصاد ایران نیست. برای انتخاب مدیر دو شاخص نیاز داریم اول کارآمدی و دیگری سلامت مالی و اخلاقی است. من اگر جای رئیس جمهور بودم تحولات نیروی انسانی را از نهاد ریاست جمهوری آغاز می‌کردم.
