یلدای لاکچری اجباری؛ پسته ۲ میلیونی و جهش شوکهکننده قیمت انار و هندوانه
شب یلدا، یکی از کهنترین آیینهای ایرانی، امسال بیش از هر زمان دیگری زیر سایه سنگین گرانی قرار گرفته و برای بسیاری از خانوادهها از یک جشن صمیمی به آرزویی دستنیافتنی تبدیل شده است.
افزایش افسارگسیخته قیمتها باعث شده سفره یلدا برای بخش بزرگی از جامعه کوچکتر از همیشه باشد.
بر اساس گزارش اقتصادنیوز، آمارهای قیمتی شب یلدای امسال نگرانکننده است. انار نسبت به سال گذشته ۶۷ درصد گرانتر شده، قیمت هندوانه رشد ۸۵ درصدی داشته و بهای کیوی و سیب نیز بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته است. در این میان، پسته با جهشی بیسابقه، تا مرز ۲ میلیون تومان پیش رفته و عملاً از سفره بسیاری از خانوارها حذف شده است.
این افزایش قیمتها تنها یک نوسان مقطعی نیست؛ بلکه نشانهای از فشار مستقیم تورم بر معیشت و حتی فرهنگ مردم است. زمانی که یک خانواده کارگری یا حتی طبقه متوسط توان خرید چند قلم میوه ساده برای یک آیین سنتی را ندارد، مسئله فقط گرانی نیست، بلکه به حاشیه رفتن سنتها و تبدیل شدن آنها به مناسبتهایی طبقاتی است.
یلدا که زمانی جشن همه ایرانیان بود، حالا آرامآرام به مراسمی برای «توانستن» تبدیل میشود، نه «خواستن». تورم، شادیهای کوچک را بلعیده و آیینها را به کالاهای لوکس بدل کرده است؛ موضوعی که میتواند در بلندمدت به انسجام اجتماعی و هویت فرهنگی آسیب بزند.
با این حال، هرچند سیاستگذاران در مهار تورم ناکام ماندهاند، مردم همچنان تلاش میکنند یلدا را زنده نگه دارند؛ با سادگی، دورهمی، حافظخوانی و کنار هم بودن. اما این خلاقیت مردمی نمیتواند جای خالی مسئولیتپذیری اقتصادی را پر کند.
اگر تورم مهار نشود، پرسش جدی این است: پس از یلدا، نوبت کدام آیین خواهد بود؟ نوروز یا چهارشنبهسوری؟
