یادداشت انتقادی موتمن درباره شیرطلای «جوکر»

فرزاد موتمن در صفحه شخصی‌اش به سلیقه داوران در انتخاب برنده شیر طلایی جشنواره ونیز انتقاد کرد.

اختتامیه جشنواره ونیز شب گذشته برگزار شد و با نظر هیات داوران این جشنواره، شیر طلایی بهترین فیلم به «جوکر» ساخته تاد فلیپس رسید. انتخابی که به نظر می‌رسد فرزاد موتمن کارگردان سینمای ایران خیلی با آن موافق نیست. موتمن در یادداشتی که در صفحه شخصی‌اش به اشتراک گذاشته درباره دلایلش برای این مخالفت نوشته که در ادامه می‌خوانید:

«جشنواره ونیز در سال ١٩٣٢ شکل گرفت، کن در ١٩٤٦ کارش را شروع کرد و جشنواره برلین از ١٩٥١تا کنون برگزار می‌شود. چرا این جشنواره هـا به وجود آمدند؟ به چه دردی می‌خورند؟ فیلم‌هـا در سینماهـا به نمایش درمی‌آیند و علاقمندان آنهـا را می‌بینند، به جشنواره احتیاجی نیست!

تا سال‌هـای پایانی دهـه هـفتاد، عملکرد جشنواره هـا، عمدتاً(اما نه هـمیشه)، قابل دفاع بود. آنهـا سعی می‌کردند که بین فیلم‌هـای خوبی که ممکن است از طرف ذائقه عمومی، به راحتی مورد پذیرش قرار نگیرند و سلیقه حاکم، پل بزنند و این مهـمترین نکته ای بود که به جشنواره هـا اعتبار می‌داد و حضورشان را ضروری می‌ساخت.

اما در دهـه هـای اخیر، جشنواره هـا که حالا دیگر در هـر شهـر کوچک و بی اهـمیتی که فکرش را بکنید، مثل توده هـای سرطانی رشد کرده اند و در حال پولسازی هـستند، به نظر نمیاید که استراتژی سابق را دنبال کنند. ونیز، شیر دیگر بی بخارش را به «جوکر» (تاد فیلیپس) داد.

من ونیز نبودم و طبعاً فیلم‌هـایش را ندیده ام، اما آنقدر در سینما و با سینما زندگی کرده ام که ندیده بتوانم حدس بزنم که این بهـترین فیلم کارگردانی ست که تا پیش از این فیلم چندان به درد بخوری نساخته است و بخش مهـمی از اعتبار فیلم مدیون یواکین فونیکس است که تازه با توجه به طبیعت اغراق آمیز کاراکتر جوکر و انچه از فیلم جسته و گریخته دیده ایم، از بهـترین بازی‌هـای او نیست، زیرا مجبور است آن‌ را اپرائی بازی کند.

حالا سئوال قدیمی دوباره مطرح می‌شود. وقتی جایزه را به بلاک باستر «برادران وارنر» و ماشین عظیم تبلیغاتی اش می‌دهـند که آشکارا هـیچ احتیاجی به این جایزه ندارد و وقتی سلیقه داوران ونیز با کاربران «ای ام دی بی» که نماینده سلیقه فیلم دوستان بسیار متوسط است، یکی می‌شود، دیگر چه نیازی به برگزاری این‌هـمه جشنواره هـای رنگارنگ، احساس می‌شود؟