گمانه های ضد و نقیض در مورد دو نرخی شدن نان/ اگر نان دو نرخی شود، چه بلایی بر سر اقشار ضعیف می آید؟

چند روزی است که افکار عمومی به شدت از مباحث مطرح شده پیرامون حذف ارز ترجیحی و به صورت مشخص حذف یارانه آرد متأثر شده و نگرانی شدیدی از این محل متوجه جامعه شده است. در این میان نگرانی اصلی بسیاری از مردم حذف یارانه نان سنتی و احتمال افزایش شدید قیمت آن است.

بازتاب- واقعیت این است که حذف یارانه آرد، قیمت برخی انواع نان را گران کرده است و این در حالی است که مقامات دولتی می‌گویند نان سنتی گران نمی‌شود.

در تازه ترین اظهار نظرها سید جواد ساداتی‌نژاد -وزیر جهاد کشاورزی از یارانه‌ای جدید خبر داده است که از آن به عنوان یارانه کالاهای اساسی یاد شده است.

در واقع با حذف یارانه آرد، قیمت نان‌های فانتزی افزایش یافته است؛ اما مقامات دولتی تاکید می‌کنند که نان سنتی قرار نیست گران شود.

در این بین وزیر جهاد کشاورزی از پرداخت یارانه‌ای برای جبران افزایش قیمت آرد خبر داد و گفت: شرایط امنیت غذایی جدید در دنیا ایجاب می‌کند که دولت ایران نیز برای پایداری امنیت غذایی خود، از قاچاق آرد جلوگیری کرده و نرخ آرد را برای مصارف صنعتی آزاد و قابل رقابت اعلام کند.

او افزود: بنابراین در گام اول، از این پس برای حفظ قیمت نان، آرد صنف و صنعت با نرخ ۱۲ هزار تومان محاسبه می‌شود.

وزیر جهاد کشاورزی گفت: از آنجایی که دولت در قانون بودجه ۱۴۰۱، تغییر نوع پرداخت یارانه‌ها را لحاظ کرده و این یارانه‌ها از کالا مستقیما باید به دست مصرف کننده برسد، سعی کردیم تا تسریعی در این اقدام انجام شود.

ساداتی‌نژاد همچنین توضیح داد: البته دولت ملزم به جبران این افزایش قیمت است و در روز‌های آینده جبران خواهد شد؛ حتی بیش از هزینه‌ای که به مردم تحمیل می‌شود.

جدا از وزیر جهاد کشاورزی، همچنین علیرضا رضازاده، رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت جهادکشاورزی در واکنش به مطالبی که با عنوان «قیمت جدید نان بعد از آزاد شدن آرد» در برخی سایت‌ها و فضای مجازی منتشر شده گفت: متاسفانه این مطلب مربوط به آرد صنعتی بوده و جدولی هم که در متن این مطلب منتشر شده، مربوط به نان‌های صنعتی و باگت و فانتزی است.

وی افزود: اما متاسفانه در عنوان و متن مطلب منتشرشده به این واقعیت اشاره نشده و به گونه‌ای خبر منتشرشده که گویی قیمت نان سنتی از قبیل نان لواش، سنگک، بربری و … افزایش یافته است که بدین وسیله تکذیب می‌شود.

به گفته وی، دولت در صورت هدفمندی آرد نان سنتی، یارانه آن را مستقیم به مردم خواهد داد و نان سنتی برای مصرف کننده نهایی گران نخواهد شد.

اگرچه بر اساس اظهار نظرهای انجام شده به نظر می رسد که دولت حداقل ظرف روزهای آینده بنایی برای گران کردن نان سنتی ندارد، ولی واقعیت این است که از پس گفته های مقامات مسئول به خوبی این مهم برداشت می شود که حذف یارانه آرد سنتی نیز در دستور کار قرار دارد و اجرایی شدن آن حتمی است.

در این بین نگرانی مردم نیز از این بابت است که جدا از گرانی شدید نان فانتزی، در ادامه با موج شدید گرانی نان سنتی نیز رو به رو شود؛ اتفاقی که به ویژه برای اقشار کم درآمد ترسناک تر خواهد بود.

این اتفاق همانطور که از گفته های مقامات مسئول بر می آید، با دو نرخی شدن نان اجرایی خواهد شد که برخی صاحب نظران عقیده دارند می تواند فساد آفرین باشد و کشور را دچار مشکلات دیگری کند.

پیشتر در همین باره محسن لزومیان، رییس اتحادیه سراسری تولیدکنندگان و صادرکنندگان نان ایران، در گفت و گو با اقتصاد آنلاین، گفته بود: اگر آماده سازی کامل زیرساخت های مورد نیاز و برنامه ریزی برای نظارت لازم اتفاق نیفتد نتایج منفی دو نرخی کردن نان بیش از نتایج مثبت آن خواهد بود.

لزومیان از نتایج منفی این طرح در صورت عدم رعایت نکات عنوان شده را افزایش انفجاری قیمت نان دانست که می تواند بازار این کالای اساسی را وارد آشفتگی کند که زمان زیادی برای بازگشت به حالت آرامش آن نیاز است.

وی توضیح داد: آزادسازی نرخ نان در شرایطی که هنوز زیر ساخت ها آماده نیست موجب می شود که شاهد افزایش افسارگسیخته نان باشیم که در صورت عدم کنترل، مورد سوء استفاده برخی از فرصت طلبان قرار خواهد گرفت.

لزومیان دیگر نتایج منفی اجرای طرح بدون رعایت نکات عنوان شده را ایجاد فساد در پی دو نرخی شدن نان دانست.

رییس اتحادیه سراسری تولیدکنندگان و صادرکنندگان نان ایران، همچنین فاصله زیاد قیمتی بین نان یارانه و نان آزاد را زمینه ساز این فساد برشمرد.

مستند به موارد و ناظر بر اظهار نظرهای ضد و نقیض و نیز نبود زیرساخت های لازم برای اجرای هر گونه طرحی که در آن آزادسازی نرخ نان دیده شده باشد، به نظر می رسد شرایط و چشم انداز روشنی از این محل پیش روی جامعه نباشد.

این موضوع از آن جهت مهم تر است که نان سنتی قوت غالب بسیاری از اقشار کم درآمد است و حتی سهمیه بندی آن نیز به نوعی اجحاف در حق ایشان است، چرا که بسیاری از آنها نه از روی علاقه بلکه از سر ناچاری بخش قابل توجهی از غذای خود را از این محل تأمین می کنند.