گزارش «نیویورک تایمز» از نزاع پسرعموهای قطری و سعودی / یک سوی ماجرا ترامپ ایستاده، سوی دیگر ایران!
نیویورک تایمز نوشت: در میان کشورهای خلیج فارس، قطر را می توان یک خواهر و یا برادر کوچک برای دیگر همسایگان عمدتا عربش دانست. کشوری ثروتمند که به ثروت نفت و گاز خود متکی است و توسط یک خاندان سرشناس و مستقل عربی حاکمیت می شود. قطر در حال حاضر در حال یک کنش و واکنش جدی برای هویت یابی و ایجاد استقلال است.
این روزنامه انگلیسی زبان ادامه داد: برای امیر قطر هیچ مشکلی نیست که با پول حل نشود! وقتی امیر قطر نوجوان بود آرزو داشت به یک ستاره تنیس تبدیل شود. به همین دلیل هم بود که والدینش برای جامه عمل پوشاندن به این خواسته وی، یک ستاره سرشناس آلمانی تبار را برای آموزش تنیس به فرزندشان استخدام کردند تا حرفه ای ترین درس ها را به وی بدهد.
شاید همین موضوع نیز در علاقه امیر قطر به ورزش بی تاثیر نیست. علاقه ای که باعث شده وی این روزها به یک متعصب در حوزه ورزش تبدیل شده و حتی تیم فوتبال مشهور فرانسوی پاریس سن ژرمن را خریداری کند. این خرید حاشیه هم زیاد داشت . برای مثال طی تابستان گذشته این تیم با مبلغ 263 میلیون دلار یک مهاجم برزیلی گران قیمت را خریداری کرد . رقمی که در نوع خود یک رکورد است .
افزون بر اینها، امیر قطر کمک شایانی را برای برگزاری جام جهانی 2022 به قطر تزریق کرد؛ کمکی که بالغ بر 200 میلیارد دلار محسوب می شود. جالب است که این رقم نیز یک رکورد و تحول اساسی برای کشوری است که هرگز برای این مسابقات واجد شرایط نبوده.
اما با همه این ها ، در حال حاضر در سن 37 سالگی، امیر، شیخ تمیم بن حمد الثانی، به یک مشکل رسیده است که پول تنها حلال آن نیست. از ماه ژوئن، قطر کوچک، هدف تند انتقادات برخی کشورهای همسایه اش، مثل امارات متحده عربی و عربستان سعودی شده، حملاتی که بخش های تجارت هوایی و دریایی این کشور را نیز تحت الشعاع خود قرار داده اند . این مشکل باعث شده ، حرکت هواپیماها و کشتی های باری در قطر بسیار محدود و محبور به تغییر مسیر همیشگی شود . اما این مشکلات از کجا ناشی می شود ؟
مشکل از جایی آغاز شد که، روابط دیپلماتیک و مرزی قطر با همسایه بزرگش یعنی عربستان سعودی قطع شد. عربستان کشوری است که بالغ بر 40 کیلومتر مرز مشترک با قطر دارد . بنابراین حتی حیوانات نیز از این درگیری دیپلماتیک جان سالم به در نبردند و بیش از 12 هزار شتر قطر که به صورت توافقی در عربستان می زیستند از این کشور اخراج و آواره شدند.
کشورهایی مثل عربستان معتقدند برخی دوستان قطر متهم به حمایت مالی از تروریسم، همدردی با ایران و مواردی مشابه هستند. افزون بر این ها ، آنها از الجزیره، شبکه ماهواره ای جنجالی و پرنفوذ قطر نیز دل خوشی ندارند و حتی متنفرند .
جالب است که شاهزاده قطری در قبال تمامی این اتهامات معتقد است همتایان عربش ، بیش از آن که محق باشند حسودند، و رفتار خصمانه شان ناشی از حسادتی است که نسبت به موقعیت قطر دارند.
حتی مدتی پبش شاهزاده قطر در گفت و گو با نیویورک تایمز گفت : “آنها استقلال ما را دوست ندارند. چرا که این استقلال را یک تهدید بزرگ برای خود می بینند . “
محمد بن سلمان از دشمنان دیرینه و سرسخت ایران یکی از نخستین رهبران عرب منطقه بود که تهاجم گسترده ای علیه ایران و قطر به راه انداخت. این رهبر جوان حتی برای نمایش اقتدار خود و به بهانه بازسازی عربستان، صدها تن از رقبای خود را در هتل پنج ستاره ای در ریاض زندانی کرده است. افزون بر این ها ، او نخست وزیر لبنان را اجیر کرد تا با ایران در بیروت رو در رو شود .
شاید بیراه نباشد ، این شاهزاده سعودی را متولی رویکردهای دولت ترامپ در خاورمیانه بدانیم. تلاش های بن سلمان می تواند در بلند مدت پیامدهایی گسترده داشته باشد و به طور بالقوه باعث افزایش قیمت انرژی، افزایش تنش در منطقه و حتی افزایش شانس جنگ با ایران شود.
مناقشه بن سلمان با قطر شاید بخش کوچکی از یک اقدام بزرگ است، بخشی کوچک ، که البته بسیار تیز و برنده است. در ماه سپتامبر، در جریان یک نشست معمولی در اتحادیه عرب که در قاهره برگزار می شد ، بخشی از این تنش ها مشهود بود ، برای مثال؛ دیپلمات های عربستان و قطری، مرتب به یکدیگر توهین های کلامی می کردند و یکدیگر را با الفظی مثل سگ غریبه و خائن خطاب می کردند. حتی “سلطان بن سعد الموریخی” وزیر امور خارجه قطر خطاب به همتای عربستانی خود گفت : زمانی که من صحبت می کنم، خاموش می شوید. “ و همتای وی پاسخ داد : نه، شما فردی هستید که باید خفه شوید .
جالب است که قطری ها و سعودی ها و اماراتی ها از قبایل و عشاری یکسان ، با مذهب و فرهنگ و تغذیه مشابه برخواسته اند . اما سایه نزاع این عموزاده ها تمامی خویشاوندی های پیشین را تحت الشعاع قرار داده ، نزاعی که یک سر آن به ترامپ باز می گردد .