گزارش «بازتاب» از وضعیت پوشک بچه در بازار ایران/ وقتی تفاوت قیمت پوشک داخلی و خارجی به 4 برابر هم می‌رسد

اگرچه عضو هیات مدیره انجمن صنایع سلولزی بهداشتی پیش‌بینی کرده بود که امسال در تولید پوشک بچه با مشکل مواجه نمی شویم اما بررسی ها نشان می دهد که به علت افزایش قیمت مواد اولیه این محصول بهداشتی، شاهد گرانی پوشک در بازار هستیم.

«بازتاب»؛ زهره علامی–کمبود و گرانی پوشک بچه موضوع تازه ای در بازار محصولات بهداشتی نیست و طی سال های اخیر بارها شاهد جهش قیمت این محصول و همچنین کمیاب شدن آن بودیم، اواسط سال گذشته بود که پوشک بچه در بازار کم شد ضمن اینکه قیمت آن، رشدی 2 تا 3 برابری را تجربه کرد.

در ابتدای این ماجرا، دو برند معروف داخلی تولیدکننده پوشک قیمت‌ محصولات خود را بین 20 تا 30 هزار تومان افزایش دادند و در پی آن سایر برندها هم در کمتر از یک‌ماه قیمت محصولاتشان را بالا بردند، البته این مشکل با افزایش واردات مواد اولیه، تولید و توزیع پوشک بچه تاحدودی بهبود پیدا کرد.

حالا هم به دلیل افزایش نرخ مواد اولیه تولید پوشک، شاهد گرانی و کمبود این محصول در بازار هستیم، یکی از این مواد اولیه، پودر جاذب است که در لایه میانی پوشک استفاده می‌شود که واردات این افزودنی در ماه‌های اخیر بسیار سخت شده و به تبع آن قیمت این ماده هم افزایش یافته است.

نگاهی به قیمت ها در بازار پوشک

در حال حاضر بخش بزرگی از سهم بازار پوشک در اختیار دو شرکت پارس‌حیات و زرین‌سلولز است که تولیدکنندگان دو برند مولفیکس و مای‌بیبی هستند اگرچه برندهای دیگر ایرانی از جمله ببم، هلیا، بیتا، بارلی و … هم در بازار فعالند اما سهم اصلی مربوط به این دو شرکت است.

البته بازار فقط محدود به برندهای ایرانی نیست و با وجود ممنوعیت واردات، اگر سری به قفسه‌ داروخانه‌ها و فروشگاه‌های محصولات بهداشتی بزنید با برخی برندهای خارجی مثل پمپرز مواجه می شوید که به صورت قاچاق وارد کشور شده‌اند و قیمت آنها چندین برابر برندهای ایرانی است.

مثلا قیمت پوشک پمپرز (ساخت آلمان) مدل Baby Dry سایز 5 بسته 39 عددی، 740 هزار تومان است اما پوشک بارلی(تولید ایران) سایز 5 بسته 34 عددی به همراه دستمال مرطوب، 167 هزار و 700 تومان است.

درواقع قیمت هر عدد پوشک پمپرز 18 هزار و 970 تومان است ولی قیمت هر عدد پوشک ایرانی با همین سایز، 4 هزار و 933 تومان است، یعنی قیمت پوشک خارجی 3.8 (4) برابر پوشک ایرانی است.

گران بودن پوشک های خارجی نسبت به برندهای ایرانی را می توان با جست و جو در بازار به خوبی متوجه شد، مثلا پوشک نوزاد پریما (محصول آلمان) کد 011 بسته 70 عددی، 490 هزار تومان است یا قیمت پوشک کودک کانفی (ساخت ترکیه) سایز 5 مدل Premium بسته 28 عددی، 175 هزار و 450 تومان می شود.

قیمت ها برای برندهای ایرانی تاحدودی معقولتر است مثلا پوشک بچه مرسی سایز 5 بسته 30 عددی به همراه دستمال مرطوب، 155 هزار و 250 تومان است، و پوشک بارلی سایز 5 بسته 34 عددی به همراه دستمال مرطوب، 167 هزار و 700 تومان است.

پوشک کوکومی مدل Economy Pack سایز 4 بسته 34 عددی، 112 هزار و 750 تومان می شود و پوشک ببم مدل New سایز 4 بسته 34 عددی، 111 هزار تومان به فروش می رسد، برای خرید پوشک مولفیکس سایز 4 با بسته بندی 64 عددی، باید 198 هزار و 500 تومان هزینه کنید.

همچنین قیمت پوشک مای بیبی آبی سایز 3 بسته 38 عددی، 132 هزار و 550 تومان است یا پوشک بی بی کینگ سایز 3 بسته 38 عددی، 124 هزار و 500 تومان به فروش می رسد.

پوشک بچه او بیبی سایز 1 بسته 20 عددی، 41 هزار و 400 تومان است و پوشک کودک بارلی سایز 1 بسته 20 عددی، 42 هزار و 200 تومان می شود.

در این میان قیمت برخی برندهای ایرانی مثل بی تا و هلیا ارزانتر است به عنوان نمونه پوشک بچه هلیا سایز بزرگ بسته 20 عددی، 38 هزار تومان فروخته می شود و قیمت پوشک بی تا سایز بزرگ بسته 20 عددی، 58 هزار و 650 تومان است.

دلیل گرانی پوشک

حالا سوال این است که چرا قیمت پوشک بچه طی سال های گذشته در مسیر صعودی قرار داشته است؟ با توجه به اینکه 70 درصد مواد اولیه تولید پوشک، وارداتی است، پس از اعمال تحریم های آمریکا علیه ایران در سال 97، تولیدکنندگان داخلی برای خرید مواد اولیه با مشکلات بسیاری از جمله تامین ارز مواجه شدند.

بحث تأمین ارز، مهم‌ترین عامل افزایش هزینه تولید پوشک، کاهش میزان تولید و به تبع آن افزایش قیمت‌ هاست، ضمن اینکه سیاست‌های بانک مرکزی درباره تخصیص ارز واردات هم موجب شد که بیشتر صنایع کشور با افزایش هزینه و کاهش تولید مواجه شوند.

در این شرایط و با وجود این که 70 درصد مواد اولیه پوشک بچه وارداتی است و نرخ ارز هم اغلب صعودی است اما تولید پوشک در داخل کشور به صرفه‌تر از وارد کردن آن است؛ به گفته عضو هیات انجمن صنایع سلولزی بهداشت، هزینه دستمزد داخل از قیمت جهانی نسبتا ارزان‌تر است و ماشین‌آلات و مواد اولیه کالای داخلی و خارجی یکی است پس دلیلی برای واردات این محصول وجود ندارد.

البته بررسی ها نشان می دهد که پوشک بچه در سال های اخیر کالای ارزانی نبوده است اما افزایش قیمت این محصول آن هم در شرایط کنونی که فشار اقتصادی چندین برابر شده است برای خانواده‌های که کودک زیر 2 سال دارند و توان اقتصادی آنها هم محدود است، مشکلات و نگرانی هایی را ایجاد کرده است بنابراین سیاست های مربوط به واردات مواد اولیه این محصول و تخصیص ارز آنها باید با دقت بیشتری تدوین و اجرایی شوند.