گزارش الجزیره از شگفتی انتخابات عراق: «خنجر» بازگشت

‘مردی که از طریق داعش نتوانست بغداد را فتح کند، اینک از طریق سیاست می‌خواهد به بغداد برگردد’ این توییتی است که درباره بازگشت ‘خمیس خنجر’ سیاستمدار عراقی معروف به داشتن گرایش‌های بعثی و همپیمانی با عربستان سعودی، در بغداد در فضای مجازی دست به دست می‌شود.

به گزارش بازتاب، شبکه خبری الجزیره قطر که مدتی است اختلافاتش با عربستان سعودی و امارات خیلی از اسرار پشت پرده‌های تروریسم را در عراق وسوریه افشا کرده، ‘از خنجر به عنوان سرمایه داری یاد کرده که اندیشه رهبری عرب‌های سنی عراق را در سر می‌پروراند. ‘

** بازگشت خنجر به عراق شگفتی انتخاباتی
این شخصیت سیاسی عراق، چهارشنبه شب در صفحه شخصی اش در توییتر اعلام کرد که ‘به بغداد آمده است تا شروع مرحله جدیدی را سازندگی و توسعه در عراق اعلام کند. ‘
او که تا همین چندی قبل به اتهام حمایت از تروریسم، تحت پیگرد دستگاه قضایی عراق بود، براساس گزارش هایی، اتهامات مربوطه به دلایل نامعلومی از وی ساقط شد و به موجب آن توانست خود را برای چهارمین دوره انتخابات پارلمانی عراق در ۲۲ اردیبهشت ماه گذشته، نامزد کند.
‘ظافر العانی’ عضو فهرست انتخاباتی خمیس خنجر موسوم به ‘القرار’ در ایام تبلیغات انتخاباتی، همین چند هفته قبل گفت که فهرست انتخابی القرار می‌خواهد، خمیس خنجر را به عنوان رییس جمهوری آینده عراق معرفی کنند.
او برای اولین بار فاش کرد که القرار درصدد تغییر در رویه توزیع پست‌های مهم حکومتی است و به جای اینکه ریاست پارلمان سهم عرب‌های سنی و ریاست جمهوری سهم کرد‌ها باشد، می‌خواهد ریاست جمهوری، سهم عرب‌های سنی شود.
خمیس خنجر در کوران جنگ با گروه تروریستی و در ایامی که داعش در پشت در‌های بغداد بود، آشکارا و به کرات از این گروه تروریستی حمایت کرد و بعد‌ها در شبکه‌های خبری بین المللی و عربی منطقه به صراحت اعتراف کرد که از داعش حمایت کرده است.
خنجر همچنین فاش ساخت که داعش یک طرح بین المللی – منطقه‌ای برای براندازی دولت شیعی در عراق بوده و او با حمایت برخی از کشور‌های عربی و آمریکا از گروه تروریستی داعش حمایت کرده و همه مایحتاج عناصر جنگجوی داعش را برای آن‌ها فراهم کرده است.
مردی از ‘داعش‌های سیاسی’ که تا دیروز حامی داعش بوده اکنون به دنبال پست ریاست جمهوری این کشور است، این شاه بیت انتقاد برخی کارشناسان عراقی از چیزی است که از آن به عنوان تناقضات در روند سیاسی عراق یاد می‌کنند.
این درحالیست که پاره‌ای دیگر از کارشناسان معتقدند که عراق برای خروج از بحران عمیق سیاسی و مشکلات امنیتی، چاره‌ای جزء تن دادن به یک آشتی ملی واقعی ندارد که بر مبنای آن تمامی نیرو‌های اپوزیسیون، در عراق اجازه فعالیت سیاسی درچارچوب قانون داشته باشند.
به باور آنها، خمیس خنجر هم به عنوان یک شهروند عراقی از این قاعده مستثنا نیست هرچند در برهه شرایط غبارآلود یورش داعش به عراق، خنجر نیز مانند بسیاری از سیاسیون، دچار اشتباه در قرائت سیاسی خود از اوضاع عراق شده بود.
روی همین اصل گزارش‌ها حاکیست که در بدو ورود خمیس خنجر یکی از رهبران سیاسی معروف شیعه از او استقبال کرده و برای او ضیافت افطار ترتیب داده است تا به این وسیله شروع مرحله جدیدی از تاریخ عراق اعلام شده باشد.
رسانه و شبکه‌هایی که این گزارش را منتشر کرده اند، نام این رهبر سیاسی عراقی را فاش نکرده اند.
در همین راستا مقتدا صدر رهبر جریان صدر و حامی فهرست انتخاباتی ‘سائرون’ که بیشترین رای را در انتخابات اخیر پارلمانی به دست آورده است، در توییتی و بطور غیر مستقیم یکی از فهرست‌های مورد نظر سائرون جهت تشکیل ائتلاف بزرگ پارلمانی را، فهرست انتخابی خمیس خنجر (القرار) نامیده است.
خمیس خنجر نیز به همان شیوه نگارشی مقتدا صدر، بلافاصله در توییتی از این ائتلاف سیاسی استقبال کرده است هر چند در جمله بندی توییت مقتدا صدر و جریان‌های سیاسی که او برای ائتلاف جدید مدنظر خود بیان کرده بود، تغییراتی داده و برخی‌ها را حذف و جریانات دیگر سیاسی را به آن اضافه کرده بود.
به هر روی بازگشت خنجر به عراق بعنوان یکی از شگفتی‌های انتخابات اخیر پارلمانی در این کشور تلقی شده است.

** شناسنامه سیاسی خنجر
خنجر مردی که این روز‌ها در صحنه سیاسی عراق مطرح است در واقع از انتخابات ۲۰۱۰ که فهرست انتخاباتی ‘ایاد علاوی’ معاون رییس جمهوری، مطرح شد، نام او به عنوان پدرخوانده آن ائتلاف انتخاباتی و حامی مالی آن مطرح شد.
در آن زمان خنجر در امارات متحده عربی به سر می‌برد و طی چند دیدار بین او و علاوی، خنجر تامین مالی تبلیغات فهرست انتخابی الوطنیه را پذیرفت و در آن انتخابات ایاد علاوی از حیث آراء، بیشترین رای را کسب کرد، اما جریان سیاسی شیعه در آن زمان، با تشکیل ائتلاف بزرگ پارلمانی توانستند، بدون حضور علاوی و ائتلاف وی دولت را تشکیل دهند.
از آن زمان نام خنجر به طور مرتب در صحنه سیاسی عراق مطرح شده و همواره نام او به عنوان متحد محور سعودی‌ها مطرح بوده است.
درباره تاریخچه این چهره سیاسی اهل سنت، حرف و حدیث‌های مختلفی وجود دارد و گفته می‌شود که از افراد دایره نزدیک به ‘عدی’ پسر صدام حسین بوده است.
در جریان تحریم‌های ۱۳ ساله اقتصادی گسترده بر عراق در دهه ۹۰ قرن گذشته، او توانست از فرصت استفاده کند و از قاچاق سیگار که با همکاری عدی انجام می‌داد، مبالغ هنگفتی را جمع آوری کند.
او بعد از جمع آوری این مبالغ با عدی دچار اختلاف شد و از بیم انتقام گیری مرگبار پسر صدام، ترجیح داد که در امارات زندگی کرده و برای همیشه عراق را ترک کند.
همواره از خمیس خنجر به عنوان سرمایه دار و چهره مرموز سیاسی عراقی یاد می‌شود که با رهبران عربی در عربستان سعودی، امارات و اردن و حتی ترکیه ارتباطات نزدیکی دارد.

** فرار خنجر از شکست انتخاباتی؟
گرچه در این دوره از انتخابات پارلمانی خنجر خود را به عنوان نامزد فهرست القرار در بغداد مطرح کرده بود، اما در روز‌های اندک باقی مانده به شروع رای گیری از صحنه رقابت انتخاباتی به دلایل نامعلومی انصراف داد.
خمیس خنجر در عین حال گفت که به رغم انصراف از انتخابات، اما همچنان حامی القرار است و طرفدارانش را به رای دادن به نفع القرار تشویق می‌کند که در نهایت نیز فهرست القرار توانست ۱۴ کرسی از مجموع ۳۲۹ کرسی پارلمان عراق به دست بیاورد.
اعتقاد بر این است که خنجر از بیم اینکه نتواند آراء لازم را در بغداد، بیاورد از گردونه رقابت‌ها انصراف داد و از سرنوشتی که برای ‘سلیم الجبوری’ رییس پارلمان عراق (از اهل سنت عراق) رخ داد، نگران بود، که مبادا همان سرنوشت نیز در انتظار او باشد و اعتماد مردمی را نتواند به دست بیاورد.
خنجر از اهالی فلوجه در استان الانبار در ۶۰ کیلومتری غرب بغداد است، اما از بازدید فلوجه و اردوگاه‌های آوارگان، از بیم خشم آوارگان که او را عامل ورود داعش به عراق می‌دانند، همواره طفره رفته و فقط اخیرا در ترکیه در یکی از اردوگاه‌های اوارگان حضور یافته و تعدادی هدیه به آوارگان داده است.

** پروژه عربی عراق
خنجر متولد ۱۹۶۵ است و می‌گوید دارای فوق لیسانس علوم سیاسی است و در حال حاضر ریاست یک تشکل سیاسی را بر عهده دارد که بر آن نام معنادار ‘پروژه عربی عراق’ نهاده است.
این چهره سیاسی معتقد است که عراق از هویت عربی خود فاصله گرفته و باید دوباره به این هویت بازگردد و برای همین نام جریان سیاسی خود را پروژه عربی عراق نهاده و به نظر می‌رسد تلاش برای تصدی پست ریاست جمهوری عراق نیز در همین راستا است.
خنجر به طور مرتب به کردستان عراق به ویژه اربیل رفت و آمد دارد و تقریبا یک پای ثابت همه کنفرانس‌های منطقه‌ای بوده که در طول ۴ سال گذشته در امان، دوحه، ریاض، استانبول و اربیل درباره آنچه آینده عرب‌های سنی عراق نامیده شده و با حمایت کشور‌های عربی و ترکیه برگزار شده است.
گرچه این چهره سیاسی مدعی است که می‌خواهد مرحله جدیدی را از روند سیاسی در عراق آغاز کند و برخی نیز از رویکرد اعلامی جدید او استقبال کرده اند، اما برخی دیگر از کارشناسان نیز همچنان نسبت به اظهارات او به دیده شک و تردید نگاه می‌کنند و او را بیشتر مجری طرح‌هایی می‌دانند که سعودی‌ها به او دیکته می‌کنند.
برخی نیز می‌گویند او این بار با حمایت ترکیه به عراق بازگشته تا پست ریاست جمهوری را از آن خود کند.
این پست در طول ۱۵ سال گذشته پس از سقوط دیکتاتور عراق بر اساس یک توافق سیاسی میان سه طیف اصلی این کشور یعنی شیعه، اهل سنت و کردها، پست ریاست جمهوری در انحصار کرد‌های عراق و بطور خاص اتحادیه میهنی کردستان عراق بوده است، پست ریاست پارلمان در انحصار اهل سنت و پست نخست وزیری در انحصار شیعه بوده است.
برخی رهبران کرد عراقی در هفته‌های اخیر نسبت به زمزمه‌های انتقال پست ریاست جمهوری به سایر طیف‌های عراقی واکنش نشان داده و تاکید کرده اند، پست ریاست جمهوری همواره در انحصار کرد‌های عراق باقی خواهد ماند.
بر همین اساس، برخی ناظران عراقی حضور خنجر در بغداد و دیدار‌های او با برخی چهره‌های سیاسی را حامل تنش‌های جدید و حاوی پیام‌های نگران کننده‌ای می‌دانند که شاید دست‌های سعودی‌ها در آن دخیل باشد.
ضرورت آنچه بازگشت عراق به دامن جهان عرب خوانده می‌شود یکی از محور‌های اصلی اظهارات مقامات سعودی و متحدین منطقه‌ای ریاض درباره اوضاع عراق و در سال‌های اخیر بشمار می‌رود.
تحولات هفته‌های آینده و ادامه مذاکرات فشرده و پر تعداد برای تشکیل ائتلاف بزرگ انتخاباتی و به تبع آن تشکیل دولت جدید در عراق و تعیین تکلیف مناصب مهم حکومتی هم تکلیف پست هر چند تا حد زیادی تشریفاتی، اما در عین حال نمادین ریاست جمهوری عراق را مشخص خواهد کرد و هم دست کم در این بخش نشان خواهد داد ادامه روند سیاسی عراق پس از انتخابات پارلمانی ۲۲ اردیبهشت، کدام سمت و سو را شاهد خواهد بود.
در چهارمین دوره انتخابات پارلمانی عراق که در ۲۲ اریبهشت ماه گذشته برگزار شد، فهرست‌های انتخاباتی ‘سائرون’ (مقتدا صدر) با ۵۴ کرسی، الفتح (هادی العامری) با ۴۷ کرسی، النصر (حیدر العبادی) با ۴۲ کرسی در رتبه اول تا سوم قرار گرفته اند.
با توجه به این که هیچ ائتلاف انتخاباتی نتوانست اکثریت لازم (نصف بعلاوه یک از ۳۲۹ کرسی پارلمان) را برای تشکیل مستقل دولت بدست بیاورد، ائتلاف‌های پیروز در انتخابات بدنبال تشکیل یک ائتلاف بزرگ پارلمانی به این منظور هستند.
درهمین چارچوب این روز‌ها دیدار‌ها و تماس‌های تلفنی پر تعداد و فشرده‌ای میان رهبران مختلف سیاسی عراق در خصوص تحولات جاری کشور، نحوه برگزاری انتخابات، نتایج انتخابات و نیز ویژگی‌های دولت آینده در جریان است.