کاهش ۲۲.۵ برابری بارندگی دریاچه نمک در ۵۰ سال گذشته

خدا کرم جلالی پیش از ظهر امروز در مراسم اختتامیه اولین همایش ملی بحران دریاچه نمک و پدیده گرد و غبار در حوضه مرکزی ایران در دانشگاه قم  افزود: ما از دردها و معضلات زیست محیطی آگاه هستیم، طبق آموزه های دینی ریشه بسیاری از مشکلات عدم جامع نگری و عدم تعادل و بر هم زدن موزونیت در جهان هستی است.

وی در مورد بحران دریاچه نمک اظهار کرد: حوضه دریاچه نمک و بحران آن تنها برای ساکنین نیست و بر همه کشور و حتی جهان اثر گذار است.

وی عنوان کرد: ما یک سوم میانگین جهانی بارندگی داریم و ۳ برابر میانگین جهانی تبخیر انجام می شود اما در دریاچه نمک تا ۵ برابر تبخیر شاهد هستیم در واقع میزان بارندگی ۱۵۰ میلی متر و ۳۶۰۰ میلی لیتر تبخیر ثبت شده است.

رئیس سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور بیان کرد: عدم جامع نگری در حوضه آبخیز ما را با مشکلات زیادی مواجه ساخته است در مساله نیاز آبی و مدیریت منابع آب و پیوستگی و عدم انفکاک مدیریت زمین از موضوعات مهم است.

وی گفت: در قرن ۲۱ طبق آمار سازمان‌های بین المللی سالانه ۱ میلیارد هکتار در جهان کاهش سطح جنگل داشتیم که موجب غلظت گاز کربنیک و افزایش دما شده که در ایران ۵/۱ درجه دما افزایش داشته و موجب و افزایش مصرف آب و تبخیر و خشک شدن تالاب ها گردیده که در ایجاد گرد و غبار موثر است.

جلالی خاطرنشان کرد: از ۱۳ اقلیم جهان ۱۱ اقلیم در ایران است و فقط ژاب و هوای قطبی و استوایی را نداریم در این زمینه طبق شرایط اقلیم نیاز به برنامه ریزی داریم.

وی ادامه داد: اندیشمندان پایداری توسعه را بر سه پایه انسان و محیط و فعالیت می دانند باید همه مسائل را در کنار هم دید و به شاخص های فرهنگی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی توجه داشت.

معاون وزیر جهاد کشاورزی یادآور شد: باید همه محققین و اساتید و صاحب نظران باید وارد میدان شوند، متاسفانه برخی از دستگاه‌ها در حوزه تخصصی خود در جهت حل مشکلات وارد نمی شوند، ملاک اصلی باید مطالعات علمی و نظارت باشد.

وی تصریح کرد: در ۳۰ حوزه آبخیز بزرگ و ۶ حوضه آبخیز کلان با مشکلات روبرو هستیم؛ بر اساس تقسیمات استانی عمل می کنیم، در حالی که همه دستگاه‌ها باید با مطالعه ای جامع به برنامه ریزی بپردازند.

جلالی بیان کرد: در خوزستان ۳۵۰ هزار هکتار منشاء ریزگرد وجود دارد که ۲۵۰ هزار هکتار آن تالاب بوده که به واسطه قطع حق آبه ها ایجاد شده است، به لحاظ علمی در منطقه ای که تالاب بوده نمی توان اقدام به کاشت نهال کرد و باید معضل را با آب درمان کرد.

وی گفت:در جهت توسعه پایدار باید جامع نگری در نظام برنامه ریزی ها داشت. همیشه با فناوری نمی توان مشکلات را حل کرد، اگر این گونه بود همگام با پیشرفتهای علمی باید مشکلات زیست محیطی ما نیز کمتر می‌شد.

او خاطرنشان کرد: از نظر بیابان سرانه در جهان ۲ هزار متر و سرانه ما ۴۳۰۰ متر است و ۱ درصد خشکی‌های جهان را داریم و اما ۲/۲ بیابان‌های جهان در این کشور است و باید این وضعیت توجه ویژه ای می خواهد که در مدیریت منابع باید به آن اهتمام داشت.

معاون وزیر جهاد کشاورزی عنوان کرد: سالانه ۴۰ هزار میلیارد تومان خسارت ناشی از سیل و فرسایش خاک و افت آبهای زیرزمینی داریم.

وی اظهار کرد: استان قم از نظر مساحت ۱ میلیون و ۱۲۳ هزار هکتار است که ۱۳ هزار و ۲۷۰ متر جنگل و ۷۲۳ هزار هکتار مرتع و از مجموع ۱۷۶ هزار هکتار مناطق بیابانی،۱۰۵ هزار هکتار جزو کانون های بحرانی و  گرد و غبار است.

جلالی عنوان کرد: در کل بعد از انقلاب اسلامی ۸ میلیون هکتار عملیات بیابان زدایی انجام گرفته است، از ۸ میلیون هکتار ۴/۲ میلیون هکتار جنگل کاری بیابانی در مرکز و شرق کشور انجام شده است، ۹۷ شهر و ۴۳۵۳ روستا و ۵۱ شهرک صنعتی و ۶۰۰ هزار هکتار از اراضی از نظر گرد و غبار و طوفان ایمنی پیدا کرده است.

وی گفت: ۷ و نیم میلیون هکتار کانون های بحرانی در کشور وجود دارد و باید مورد پیگیری قرار گرفته شود. در حوزه دریاچه نمک آمادگی لازم در این ۱۰۵ هزار هکتار اراضی در قم را داریم.

معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: اقدامات لازم در دریاچه نمک باید بر اساس مطالعات علمی و پژوهشی باشد تا به تعادل لازم در مقابله با پدیده گرد و غبار و بیابان زایی برسیم چرا که پیامدهای این دریاچه استان های دیگر را نیز تهدید می کند.

وی افزود: باید ابعاد مختلف زیست محیطی دریاچه نمک مورد توجه قرار گیرد تا از چالش ها و تهدیدات و خسارات جلوگیری کرد در این زمینه به مدیریت جامع و برنامه ریزی دقیق نیاز داریم.