کارشناس حوزه کار: دروس دانشگاهی کاربردی نیست
کارشناس حوزه کار یکی از علل بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی را کاربردی نبودن سرفصل های دروس دانشگاهی و تئوری محوربودن آنها عنوان و بر آموزش مهارت به دانشجویان هنگام تحصیل تاکید کرد.
«پوراندخت نیرومند» ا با اشاره به طرح پژوهشی که سال 1387 درباره دلایل بیکاری فارغ التحصیلان انجام شد، گفت: یکی از عوامل بیکاری فارغ التحصیلان نداشتن مهارت متناسب با بازار کار ایران است و در واقع ارتباط بین بازار، دولت و صنعت نهادینه نیست.
وی با بیان اینکه 700 هزار میلیارد ریال( 70 هزار میلیارد تومان ) گردش مالی در بازار آموزش ایران داریم، گفت: بررسی ها در این پژوهش نشان داد باوجود چنین گردش مالی در کشور نیروی متخصص نداریم و در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی تنها مطالب به صورت تئوری به افراد ارائه می شود.
این کارشناس اقتصادی معتقد است، بخشی از سرفصل های دانشگاهی کشور به روز و مطابق استانداردها جهانی است اما بخشی از این سرفصل ها نیز در حد تئوری است و کتاب های درسی ترجمه است و کاربردی ندارد.
نیرومند تاکید کرد: اگر دانشجو می خواهد وارد بازار کار شود باید دانش، مهارت و نگرش او با هم همخوانی داشته باشد و به عبارتی دانشجو باید مهارت های لازم را فراگیرد تا بتواند در بازارهای کار موفق باشد.
وی هدف از تاسیس دانشگاه های علمی و کاربردی را در کشور بهبود مهارت در بین جوانان و آموزش مهارت عنوان کرد و گفت: اما در حال حاضر مدارج دانشگاهی در آنها بالاتر رفته و به درجه دکترا هم رسیده و آموزش در این دانشگاه ها با سایر مراکز آموزش عالی تفاوت چندانی ندارد.
نیرومند می گوید، یکی از دلایلی که در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی افراد متخصص تربیت نمی شود، به نبود تقاضا در بنگاه ها، صنعت و فناوری برمی گردد ، چرا که فناوری و تکنولوژی پیشرفته در کشور وجود ندارد و در نتیجه نیاز به افراد متخصص نیست.
به گفته این کارشناس اقتصادی، تنها 7 دهم درصد صادرات کشور از فناوری های پیشرفته است، در حالی که در کشوری همچون مالزی 43 درصد صادرات آن از فناوری های پیشرفته است و این رقم به طور میانگین در کشورهایی چون ژاپن و آمریکا به 27 درصد می رسد.
نیرومند با بیان این که اقتصاد کشور دولتی است، افزود: براساس آمار 40 درصد کارمندان دولت تحصیلات دانشگاهی دارند که پس از ورود به دستگاه دولتی تحصیلات عالی خود را ادامه دادند و این در حالی است که طبق آمار بخش خصوصی در سال 90 تنها 10 درصد فارغ التحصیل دانشگاهی مشغول به کار بودند و 90 درصد دیگر دیپلم و زیر دیپلم بودند.
این کارشناس توضیح داد: در بخش های دولتی نظام کاری براساس آزمون و خطا است و نیاز به مهارت خاصی ندارد و گاهی دیده می شود افراد 30 سال در یک بخش کار می کند که نیاز به مهارت خاصی ندارد و کارهای تکراری در آن انجام می شود که فرد در آنجا مشغول است.
نیرومند افزود: این در حالی است که در بخش های خصوصی اینطور نیست و چون خود بنگاه ها اقدام به سرمایه گذاری می کنند و هزینه ها ر پرداخت می کنند، مهارت افراد برای آنها اهمیت زیادی دارد و به دنبال مدرک دانشگاهی نیستند و در نتیجه سهم فارغ التحصیلان در این بخش پایین است.
نیرومند با بیان این که باید اقدام های موثری برای بیکاری فارغ التحصیلان انجام شود، گفت: بسیاری از فارغ التحصیلان در کارهایی که هیچ ارتباطی با رشته تحصیلی شان ندارد و از طرفی علاقه ای به آن ندارند مشغول به کار می شوند و هزینه ای که جامعه برای تربیت این افراد در رشته مورد نظر انجام داده نیز بیهوده بوده که این امر در سراسر جهان مرسوم نیست.
وی درباره آسیب شناسی نبود مهارت در بین فارغ التحصیلان گفت: علاوه بر تئوری محور بودن دانشگاه ها مساله دیگر هزینه بر بودن واحدهای عملی و کارآموزی در دانشگاه است که در آنها هزینه های واحدهای عملی دو برابر هزینه واحدهای نظری است.
کارشناس حوزه کار معتقد است، در دانشگاه ها باید به دانشجویان مشاوره روانشناسی درباره شغل مرتبط با رشته تحصیلی شان داده شود و در حین تحصیل باید در بنگاه ها کار کنند تا با محیط کار آشنا شوند.
نیرومند افزود: در بازار کار باید استادکار مهارتی داشته باشیم تا مهارت متناسب با کار را به دانشجویان آموزش دهد و از سوی دیگر اساتید دانشگاه باید سعی کنند علاوه بر مباحث تئوری، بخش های عملی و کار در مشاغل جامعه را نیز در سرفصل آموزش های خود قرار دهند.