کابوس اقتصاد ایران/ چه FATF را بپذیریم چه نپذیریم، روزهای سختی در پیش داریم
گروه اقتصادی بازتاب: جریان تدبیر کشور عجیب در سراشیبی افتاده و گویی همه‌چیز و همه‌کس دست‌به‌دست هم داده‌اند تا به تلخی‌ها و چالش‌ها بیفزایند. یکی از این داستان‌های تلخ، قصه‌ی FATF است. موضوعی که برای همه‌ی کشورهای دنیا، حتی آن‌هایی که با ما همسو و همراه پنداشته می‌شوند، یک چارچوب بانکی و مالی برای مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم است، برای ما بدل به جبهه‌ی مبارزه با امپریالیسم و هوادارانش شده است. گویی ماییم و دنیا، همه هم‌وغمشان را گذاشته‌اند که طرح توطئه علیه ما بریزند و ما را زمین بزنند. از مهم‌ترین دلائلی که من را به شدت به آینده کشور بدبین و از اتفاقات پیش رو نگران می کند، این نگاه خودشیفته و بدسگال است.
با توجه به اینکه چند روز بیشتر فرصت تصمیم گیری را برای جلوگیری از سقوط ایران به لیست سیاه FATF نداریم، به عنوان یک هم وند بخش خصوصی که سالها دست اندرکار تجارت خارجی است، هشدارهای خود را به افکار عمومی و اهل اندیشه می دهم.
پدرام سلطانی – نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران – معتقد است ورود ایران به لیست سیاه FATF موجب خواهد شد که «همه‌ی کشورهای متعامل ما» ملزم به رعایت توصیه های این نهاد درباره ی معاملات با ایران شوند. این توصیه ها به زبان ساده موجب خواهد شد که بانکها و مؤسسات مالی سراسر دنیا:
- حسابهای شرکتها و اتباع ایرانی را ببندند که می تواند حتی شامل ایرانیان مقیم در دیگر کشورها هم بشود.
- از طرف حساب شدن با شرکتها و بانکهای ایرانی امتناع کنند و کار خود را با آنها متوقف کنند.
- به مشتریان خود و شرکتهای متعامل با ایران توصیه به توقف کارشان با ایران کنند و یا حسابهای آنها را به واسطه ی این کار ببندند.
- تراکنشها را از حیث ارتباط با ایران به شدت و دقت بیش از پیش بررسی کنند و تمایل به انجام هیچ تراکنشی، حتی برای فروش غذا و دارو، به ایران نداشته باشند.
پیامدهای اتفاقات بالا چه می تواند باشد؟
ابتدا پاسخی به کسانی که می گویند، هم اکنون هم ما با بانکهای دیگر کشورها تعاملاتی نداریم:
بخش بزرگی از تجارت ما با چند بانک کوچک در چین، روسیه، عراق و ترکیه در حال انجام است. این بانکها همکاری خود را با ایران به شدت کاهش می دهند و شاید حتی متوقف کنند. همچنین بخش بزرگ دیگری از تجارت ما از طریق صرافها و با واسطه ی حسابهایی انجام می شود که ایرانیان، به نام خود یا دیگران، در بانکهای کشورهای متعامل گشوده اند. این حسابها هم با سرعت بیشتری بسته خواهند شد. شاید تنها کشورهایی که معاملات با آنها به صورت نقدی انجام می گیرد، مانند عراق و افغانستان، کمی از این مشکل مصون بمانند.
و اما پیامدها:
- تجارت خارجی ما سخت تر و هزینه برتر می شود؛ یعنی به دنیا ارزانتر خواهیم فروخت و گرانتر خواهیم خرید.
- درامدهای ارزی کشور کمتر و دسترسی به منابع ارزی خارج از کشور مشکلتر می شود. در نتیجه روند افزایش نرخ ارز شتاب بیشتری می گیرد.
- کمیابی کالا در کشور محتمل می شود و این موضوع حتی شامل غذا و دارو نیز خواهد شد.
- ایرانیان خارج از کشور، مانند دانشجویان، گرفتاری بیشتری در نقل و انتقالات ارزی پیدا خواهند کرد.
- ریسک بلوکه شدن پولهای مربوط به تجارت با ایران افزایش می یابد.
- شرکتهای خارجی کمتر و کمتر تمایل به کار با ایران خواهند داشت.
- موارد بالا منجر به تشدید گرانی، افزایش تورم و رکود بیشتر در اقتصاد کشور خواهد شد.
این یک تصویر ساده و کوتاه از پیامدهای ورود ایران به لیست سیاه است. نکته ای که مخالفان به آن بی توجهند این است که میزان پیروی بانکها و مؤسسات مالی جهان از توصیه های FATF «به هیچ وجه» قابل مقایسه با دور گذشته ی حضور ایران در لیست سیاه نیست. در آن زمان چین، امارات، ترکیه، روسیه و بسیاری از کشورهای متعامل ما هنوز توصیه های این نهاد را به طور جدی اجرایی نکرده بودند.
دو سال پیش بیانیه ای در اتاق بازرگانی ایران، در تأیید ضرورت پیروی ایران از توصیه های این نهاد بین المللی، به رأی گذاشته شد. این بیانیه با قاطع ترین رأیی که در 8 سال حضور من در هیأت رئیسه اتاق به یک بیانیه داده شد، یعنی با بیش از 99 درصد آراء، به تصویب رسید. پس این سخن را سخن همه‌ی بخش خصوصی بدانید!
در پایان؛ چه با پذیرش و چه بدون پذیرش الزامات FATF، اقتصاد ایران روزهای سخت و بدی در پیش دارد و پذیرش الزامات تضمینی برای بهتر شدن شرایط اقتصاد ما نیست؛ اما بی‌گمان ورود به لیست سیاه، این سختی را چند برابر خواهد کرد. گفتیم که شاید اندیشه کنید.
انتهای پیام/#
