چگونه مهدکودک سودآور راه‌اندازی کنیم؟
پس از دریافت مجوز اولین و مهم‌ترین موضوع تهیه یک مکان برای راه‌اندازی مهدکودک است. سازمان بهزیستی به افراد دارای مجوز یک سال زمان می‌دهد تا نسبت به تهیه جا و مکان اقدام کنند.
فهیمه اکبری صحت: کودکان امروزی دنیای تازه‌ای را دور از خانه و همراه با کودکان دیگر در محیط مهدکودک می‌گذرانند. تنها مادران کارمند و شاغل نیستند که نوباوگان را به مهدکودک می‌سپارند، بلکه در دنیای امروزی رفتن به مهدکودک برای کودکان یک اصل شده است.
به گزارش بازتاب هر چه میزان مشتریان مهدکودک‌ها بیشتر باشد این کسب‌وکارها هم رونق می‌گیرد. در سال‌های نه‌چندان دور هر خیابان یک مهدکودک نداشت، اما تغییر شرایط زندگی امروز، کودکان را راهی مهدکودک کرده و یک کسبوکار را رونق بخشیده است.
گزارش پیش رو تلاش می‌کند تا راه‌اندازی یک مهدکودک را از نظر اقتصادی تحلیل و بررسی کند.
بدون شک راه‌اندازی هر کسب‌وکاری در مرحله اولیه نیاز به دریافت مجوزهایی از سوی مراجع ذی‌صلاح دارد. برای تاسیس مهدکودک مجموعه‌ای از شرایط برای افراد موسس در نظر گرفته شده است.
پس از صدور مجوز افراد تا یک سال فرصت دارند تا نسبت به مجوز صادر شده اقدام کرده و مهدکودک را راه‌اندازی کنند.
در وهله اول فرد باید به دین مبین اسلام یا یکی از ادیان رسمی تصریح‌شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران معتقد باشد. داشتن تابعیت جمهوری اسلامی و تاییدیه صلاحیت فردی حراست از مراحل دیگر است. عدم اعتیاد به مواد مخدر و عدم سوء پیشینه کیفری از دیگر شرایط است.
افراد برای راه‌اندازی مهدکودک باید از سلامت جسم و روان به تائید روان‌پزشک معتمد سازمان بهزیستی برخوردار باشند. داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت برای آقایان و داشتن تائیدیه گزینش برای انتخاب اصلح از دیگر موضوعات است.
موسسان مهد کودک باید دارای تحصیلات کارشناسی و یا بالاتر باشند و همچنین دوره‌های آموزشی سازمان بهزیستی مطابق با دستورالعمل آموزشی را گذرانده باشند. البته در مناطق کم برخوردار و محروم افراد می‌توانند با داشتن مدرک کاردانی اقدام به دریافت مجوز مهدکودک کنند.
برای دریافت مجوز باید به سازمان بهزیستی استان مربوطه رفته و با ارائه مدارک نسبت به دریافت مجوز اقدام کرد. به طور متوسط حدود ۴ تا ۶ ماه زمان برای صدور مجوز مورد نیاز است.
پس از صدور مجوز افراد تا یک سال فرصت دارند تا نسبت به مجوز صادر شده اقدام کرده و مهدکودک را راه‌اندازی کنند.
پیش از راه‌اندازی هر کسب‌وکاری باید میزان سرمایه مورد نیاز را تحلیل و بررسی کرده و شرایط تخصیص اعتبار را سنجید.
سرمایه اولیه
بررسی میزان سرمایه اولیه برای راه‌اندازی کسبوکار؟ این سرمایه در چه بخش‌هایی هزینه می‌شود؟ تجهیزات موردنیاز این کسبوکار چه میزان از سرمایه را از آن خود می‌کنند؟
معصومه فدایی صاحب یک مهدکودک در منطقه تهرانپارس می‌گوید: «پس از دریافت مجوز اولین و مهم‌ترین موضوع تهیه یک مکان برای راه‌اندازی مهدکودک است. سازمان بهزیستی به افراد دارای مجوز یک سال زمان می‌دهد تا نسبت به تهیه جا و مکان اقدام کنند.
چون مکان مورد نظر باید به تایید مامور سازمان بهزیستی رسیده و شرایط ایمنی و جغرافیایی آن مورد تایید قرار گیرد.
ملک مورد نظر باید ویلایی بوده و از نظر سن بنا چندان هم قدیمی نباشد. همچنین دارای تمامی تجهیزات ایمنی و امکانات رفاهی بوده و بسته به میزان فعالیت متراژ بالایی داشته باشد.
برای مثال در منطقه تهران پارس رهن چنین فضایی حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیون ودیعه و ۳ تا ۴ میلیون اجاره است. در سال گذشته در خیابان شریعتی خیابان کوشان یک ملک مناسب برای مهدکودک با ۷۰ میلیون و دیعه و ۶ میلیون اجاره در ماه در اختیار ما قرار گرفت.»
به گفته وی: «پس از تهیه ملک باید تجهیزات مورد نیاز تهیه شود. طراحی داخلی و دکوراسیون یک اصل مهم در مهدکودک است. باید تمامی دیوارها با رنگ‌های شاد پوشانده شده و دیوارها به نقاشی مزین شود.
راه‌اندازی مهدکودکی با حداقل سه اتاق حدود ۳۰ میلیون تومان سرمایه برای تجهیزات نیاز دارد.
همچنین نورپردازی و استفاده از المان‌های شادی از دیگر فعالیت‌هایی است که حدود ۸ تا ۱۰ میلیون تومان در شهرهای بزرگ هزینه دارد. در شهرستان‌ها این هزینه‌ها ۳۰ درصد کمتر هستند.
در تجهیز مهدکودک باید چند موضوع مهم را در نظر گرفت. یک اتاق مخصوص شیرخوار (در صورت جذب) حتما باید تعبیه شود. اگر ساختمان چند طبقه باشد باید تمامی پله‌ها ایمن‌سازی شده و کف آن با موکت‌های نرم پوشانده شود.
تمامی دیوارها هم به ضربه‌گیر مجهز شود. مجموع هزینه‌های این بخش حدود چهار تا پنج میلیون تومان می‌شود.»
وی می افزاید: «بخش آخر در تخصیص هزینه‌ها تهیه وسایل بازی کودکان است. باید وسایل ایمن و مورد تایید سازمان بهزیستی در اختیار کودکان قرار گیرد.
تهیه این امکانات هم در مجموع ۱۲ تا ۲۰ میلیون تومان هزینه دارد (بسته به نوع وسایل انتخاب شده و تعداد آن‌ها).
اما به طور کلی می‌توان گفت برای تجهیز یک مهد کودک امکاناتی نظیر موکت، قفسه، صندلی‌های کوچک، صندلی بزرگ، میز کوچک، جاکفشی، چوب لباسی، وایت برد و… نیاز است.
دیگر موضوع، حیاطی است برای بازی کودکان که باید متناسب با تعداد بچه‌ها باشد و از مقداری فوم، چرخ فلک، تاب، سطل زباله، کپسول آتش نشانی و…. برخوردار باشد.
نیاز مهدها به سرویس بهداشتی شامل (توالت، روشویی، مایع بهداشتی، دستمال توالت و…) متناسب با تعداد بچه‌هاست. آبدارخانه‌ای با ملزومات کامل که بتواند جوابگوی پرسنل و کودکان حاضر باشد، از دیگر نیازهای یک مهد کودک است.
راه‌اندازی چنین مهدکودکی با حداقل سه اتاق حدود ۳۰ میلیون تومان سرمایه برای تجهیزات نیاز دارد.
در شهرستان‌ها مهدکودک‌ها بیشتر یک یا دو کلاسه بوده و تقریبا نصف امکانات و وسایل بازی و تجهیزات را دارند. طراحی و دکوراسیون هم زیر نظر یک شرکت انجام نمی‌شود و در بیشتر مواقع موسسان و مدیران سلیقه‌های خود را اعمال می‌کنند.
مربیان کارکشته نقطه قوت یک مهدکودک هستند در غیر این صورت اعتماد لازم از سوی مشتری به وجود نمی‌آید.
به طور عادی راه‌اندازی مهدکودک در یک شهرستان حدود ۴۰ تا ۷۰ درصد زیر قیمت هزینه‌های تهران و شهرهای بزرگ راه‌اندازی می‌شود.»
پس از تهیه و تدارک تمامی تجهیزات باید چالش‌های احتمالی را پیش‌بینی کرده و نسبت به رفع آن اقدام کرد.
چالش‌ها و ریسک‌ها
کسبوکار با چه چالش‌ها و مشکلاتی روبه‌رو است؟ صاحب کسبوکار چه ریسک‌هایی را باید به جان بخرد؟ این ریسک‌ها چگونه برطرف می‌شود؟
اعظم توحیدی مدیر مهدکودک ریحانه می‌گوید: «در شهرهای بزرگی مانند تهران، کشش بازار یک اصل مهم به شمار می‌رود. تعداد بچه‌ها، خانواده‌ها و تعداد مهدکودک‌های موجود بسیار مهم است.
در مناطقی که افراد کارمندنشین در آن کمتر هستند میزان استقبال از مهدکودک‌ها هم کمتر است. از سویی در شهرهای کوچک هم مهدکودک‌ها با ظرفیت پایینی کار می‌کنند.
در نتیجه میزان درآمد با هزینه‌ها همخوانی نداشته و تراز مالی منفی می‌شود. اگر تبلیغات و جذب مخاطب در ماه‌های اول به خوبی انجام نشود مهدکودک بدون شک توانایی پوشش هزینه‌ها را نداشته و ورشکسته می‌شود.»
به گفته وی: «مربیان کارکشته نقطه قوت یک مهدکودک هستند در غیر این صورت اعتماد لازم از سوی مشتری به وجود نمی‌آید.
داشتن نیروی انسانی آماده، حرفه‌ای، آشنا به وضعیت کودکان و … یکی دیگر از چالش‌هایی است که این کسبوکار را تحت تاثیر قرارداده است.
بیشتر خانواده‌هایی که فرزندان‌شان را به مهدکودک می‌سپارند به دلیل برخورداری از تحصیلات، روزانه بازخورد حضور فرزندان‌شان را بررسی کرده و براساس آن تصمیم به ادامه یا قطع حضور فرزندشان در یک مهد کودک می‌گیرند.
اینجاست که نقش نیروی انسانی حرفه‌ای در مدیریت بر رضایتمندی مشتریان هویدا شده و تاثیر می‌گذارد. برای موفقیت یک مهدکودک مدیران باید کیفیت آموزش را جدی گرفته و از ابزارهای مختلف برای توسعه آن بهره‌مند شوند.»
وی تاکید می‌کند: «بازار لوکس بازی در مهدکودک‌ها بسیار رایج شده است. بسیاری از مهدکودک‌ها برای جذب مخاطب بیشتر خدمات و سرویس‌های لوکسی را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند که بازار رقابت را برای فعالان آموزش محور سخت کرده است.
برای مثال تجهیزات برخی مهدکودک‌های شمال تهران از تجهیزات شهربازیها بسیار بیشتر است.»
زمانی که چالش‌های یک کسبوکار بررسی شده و اقدامات لازم برای طرف کردن آن انجام می‌شود می‌توان یک کسبوکار پویا و موفق را شاهد بود.
اشتغال‌زایی
میزان اشتغال‌زایی این کسبوکار چقدر است؟ این کسبوکار برای چند نفر و چگونه اشتغال‌زایی می‌کند؟ حاشیه سود آن چقدر است؟
محبوبه محسنی صاحب مهدکودک شادی‌های زندگی می‌گوید: «در شهرهای بزرگی مانند تهران راه‌اندازی یک مهدکودک کوچک یک و یا دو کلاسه اصلا مقرون به صرفه نیست. برای موفقیت باید ظرفیت‌ها را هم بالاتر برد.
اگر یک مهدکودک بتواند در ماه‌های اول جذب مشتری کرده و در برابر زیان اولیه مقاومت کند می‌تواند در بدترین حالت ۵ تا ۶ میلیون سودخالص داشته باشد.
به همین دلیل داشتن حداقل سه کلاس توجیه اقتصادی دارد. هر کلاس حدود ۱۰ تا ۱۵ کودک را پوشش می‌دهد و بخش شیرخوارگان کاملا جدا است.»
به گفته وی: «در مناطق مرکز شهر هر کودک پس از دوره شیرخوارگی ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان در ماه شهریه پرداخت می‌کند، البته در مناطق بالای شهر این شهریه‌ها تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در ماه هم می‌رسد اما شهریه نرمال برای کودکانی که ساعت اداری را در مهدکودک می‌گذارنند از ۳۵۰ هزار تومان تا ۴۵۰ هزار تومان است.
هر مهدکودک برای موفقیت نیاز به ۶۰ تا ۷۰ کودک دارد. شهریه این کودکان حدود ۲۵ میلیون تومان در ماه می‌شود که حدود ۳۰ درصد آن صرف دستمزد مربیان، نیروهای خدمه‌ای، ده درصد هم صرف نگهداری تجهیزات قدیمی و خرید تجهیزات جدید می‌شود.
بیش از ۲۵درصد هم صرف هزینه‌های اجاره و آب و برق و گاز و …. می‌شود. در یک مهدکودک موفق به چهار تا پنج مربی، دو نیروی خدمه‌ای برای کودکان، سه پرستار مخصوص نوزادان، یک مسئول خرید، یک مدیر داخلی و سرپرست و یک مدیر نیاز است.
اگر یک مهدکودک بتواند در ماه‌های اول جذب مشتری کرده و در برابر زیان اولیه مقاومت کند می‌تواند حیات کسبوکار خود را با حاشیه سود حدود ۴۰ درصدی ادامه داده و در بدترین حالت ۵ تا ۶ میلیون سودخالص داشته باشد.»
