چگونه با بیماران آلزایمری بهتر ارتباط برقرار کنیم؟

برقراری ارتباط مؤثر با بیماران مبتلا به آلزایمر می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما با رعایت چند نکته ساده، می‌توان کیفیت این ارتباط را بهبود بخشید. زوال عقل، از جمله آلزایمر، موجب کاهش تدریجی عملکردهای شناختی مانند حافظه و تمرکز می‌شود و این بیماران بیش از پیش به اطرافیان وابسته می‌گردند.

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، در سال ۲۰۲۱ بیش از ۵۷ میلیون نفر در دنیا به زوال عقل مبتلا بوده‌اند و سالانه ۱۰ میلیون مورد جدید گزارش می‌شود. آلزایمر، شایع‌ترین نوع زوال عقل، معمولاً پس از ۶۵ سالگی بروز پیدا می‌کند و حدود ۸۰٪ موارد را تشکیل می‌دهد.

متخصصان می‌گویند با کمی صبر، مهربانی و استفاده از تکنیک‌هایی ساده، می‌توان ارتباطی آرام و مؤثر با این بیماران داشت.

در ادامه، ۹ توصیه کاربردی برای بهبود ارتباط با فرد مبتلا به آلزایمر ارائه می‌شود:

محیط آرام فراهم کنید: هنگام صحبت کردن، از صداهای مزاحم مثل تلویزیون یا شلوغی اطراف بکاهید تا تمرکز بیمار حفظ شود.

گوش دادن فعال را تمرین کنید: هنگام گفتگو تماس چشمی داشته باشید، لبخند بزنید و با حرکات بدن فرد را به ادامه صحبت تشویق کنید.

از نام‌ها استفاده کنید: خود را با نام معرفی کنید و نام عزیزان را به‌جای لقب به‌کار ببرید تا بیمار کمتر دچار سردرگمی شود.

جملات ساده و کوتاه بگویید: از پرسش‌ها و جملات پیچیده پرهیز کنید. گفتگو باید حول یک موضوع مشخص و با کلمات ساده باشد.

سؤال‌های بله/خیر بپرسید: انتخاب‌های محدود باعث کاهش اضطراب و سردرگمی می‌شود. مثلاً به جای «ناهار چی می‌خوری؟» بپرسید: «مرغ می‌خوای یا ماهی؟»

باورهای غلط را تصحیح نکنید: در برابر اشتباه‌های ذهنی بیمار مقاومت نکنید. در صورت بروز استرس، با موضوعی لذت‌بخش حواس او را پرت کنید.

از درگیری بپرهیزید: اگر بیمار چیزی را فراموش کرده، به جای سرزنش، راهی آرام برای جبران پیدا کنید.

شوخ‌طبع باشید اما مودب: خنده و شوخی ملایم می‌تواند فضا را سبک‌تر کند، به‌شرطی که بیمار احساس تحقیر نکند.

زبان بدن را به کار بگیرید: لمس آرام، اشاره دست، یا نشستن در کنار بیمار می‌تواند بیش از کلمات، احساس حمایت منتقل کند.

در همه مراحل بیماری، باید با احترام با بیمار برخورد کرد؛ از زبان کودکانه پرهیز شود و درباره او طوری صحبت نشود که گویی حضور ندارد. ارتباط مؤثر، حتی در مراحل پیشرفته آلزایمر، می‌تواند به حفظ آرامش و کرامت انسانی بیمار کمک بزرگی کند.