چرا “کیم جونگ اون” عقب‌نشینی کرد؟
به گزارش رسانه های کره جنوبی ریاست جمهوری کره‌جنوبی اعلام کرد، کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی در تماس تلفنی با مون جائه این، رئیس‌جمهوری کره‌جنوبی به او گفته است، به منظور اجتناب از سرنوشت “فاجعه‌باری” که دو رهبر عرب یعنی صدام، دیکتاتور سابق عراق و معمر قذافی دیکتاتور مخلوع لیبی به آن دچار شدند، دست از برنامه هسته‌ای کشیده است.
براساس این گزارش او افزوده است، تصمیم اخیرش در زمینه توقف آزمایش موشک‌های بالستیک و آزمایش‌های هسته‌ای را در اثبات این مساله اتخاذ کرده است.
صدام حسین سال ۲۰۰۶ و پس از برگزاری دادگاه در عراق محاکمه و به اعدام محکوم شد. معمر قذافی رهبر پیشین لیبی نیز در جریان انقلاب لیبی در سال ۲۰۱۱ توسط مخالفانش کشته شد.
پیشتر رسانه‌های رسمی اعلام کرده بودند، کره‌شمالی در تلاش برای رشد اقتصادی این کشور و برقراری صلح هرگونه آزمایش هسته‌ای و موشکی خود را از روز گذشته (شنبه) تعلیق می‌کند و سایت انجام آزمایش‌های هسته‌ای خود را خواهد بست.
این تصمیم غیرمنتظره پیونگ‌یانگ پیش از نشست آتی رهبران دو کره و نیز نشست آتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا و کیم جونگ اون گرفته شد.
خبرگزاری رسمی کره‌شمالی به نقل از اون گزارش داده بود، کشورش دیگر نیازی به انجام آزمایش‌های هسته‌ای یا پرتاب موشک‌های بالستیک قاره پیما ندارد، زیرا که هدف توسعه سلاح‌های هسته‌ای خود را محقق کرده است.
چندی پیش مایک پمپئو رییس پیشین سیا و وزیر خارجه معرفی شده از سوی ترامپ با کیم جونگ اون دیدار کرد و شرایط را برای برگزار دیدار رهبران دو کشور آماده کرد.
البته تغییرات مهم دیگری نیز در کره شمالی در راه است. این کشور در مسیر باز کردن بیشتر فضای سیاسی و فرهنگی جامعه است.
بسیاری اقدامات اخیر کره شمالی را نوعی عقب نشینی در قبال مواضع قاطع آمریکا تفسیر کرده اند. پرسش این است که آیا کیم جونگ اون به خاطر این فشار‌ها عقب نشینی کرده است و اینکه آیا او از سرنوشت دیکتاتور‌هایی همچون صدام حسین و قذافی درس گرفته است؟
مهدی مطهرنیا تحلیلگر مسائل بین الملل در این باره به خبرنگار فرارو گفت: «جهان در آستانه بروز نظم نوینی است. ایالات متحده آمریکا به دنبال دنیای تک قطبی بود، اما جهان بعد از ورود به قرن بیست و یکم میلادی و گسترش ارتباطات دیگر هژمونی بسیط و دنیای تک قطبی را نمی‌پذیرد. فلذا باید مدیریت جهان از رهبری جهان مجزا شود.»
او افزود: «آمریکا برآن است که رهبری هژمونیک جهان را به عهده بگیرد و این رهبری هژمونیک در واقع هژمونی امنیتی است. از این جهت آمریکا باید به عنوان رهبر امنیتی جهان از سوی قدرت‌های بزرگ پذیرفته شود. کنار آمدن کیم جونگ اون با آمریکا بی تردید با چراغ سبز چین همراه بوده و پکن با این چراغ سبز پذیرفته است که در عین رقابت شدید با ایالات متحده آمریکا در مسائل گوناگون منطقه‌ای و بین المللی زمینه‌های ایجاد یک رقابت معطوف به ایجاد همکاری نهایی در نظام بین الملل را رقم بزند. جنگ تجاری کنونی میان چین و آمریکا را نیز باید در این چهارچوب تحلیل کرد.»
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی افزود: “پس اکنون کره شمالی به خوبی دریافته است اگر بخواهد وارد تقابل با ایالات متحده آمریکا شود زمینه‌های ایجاد یک فضای معنادار برای تبدیل شدن سرنوشتش به سرنوشت صدام و قذافی، به واسطه عدم پشتیبانی چین برای کیم جونگ اون فراهم خواهد شد.”
مطهرنیا ادامه داد: «کیم جونگ اون بر این باور است که اگر با آمریکایی‌ها وارد معامله بزرگی نشود باید هزینه بسیار بزرگی پرداخت نماید. پس برای عدم پرداخت این هزینه بزرگ عقب نشینی بزرگی را نیز آغاز کرده است. در واقع از منظر کیم جونگ اون این کار بهترین کار در بدترین وضعیتی است که اکنون در آن قرار دارد.»
او در پاسخ به این سوال که اگر رهبر کره شمالی عقب نشینی نمی‌کرد به سرنوشت صدام و قذافی دچار می‌شد؟، گفت: «من معتقدم که لیبی و عراق پرونده‌های خاص خود را داشتند. هر کشوری دارای بافت موقعیت و خصوصیات خاص خود است اگر چه ممکن است شباهت‌هایی با کشور‌های دیگر داشته باشد. پس هر دولت یا کشور و منطقه جغرافیایی باید با ویژگی‌های منحصر به فرد خود مورد بررسی قرار گیرد.»
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی معتقد است: «بی تردید هم کیم جونگ اون به عنوان رهبر کره شمالی و هم ایالات متحده آمریکا و متحدین آنها این موضوع را به خوبی درک می‌کنند. اما آنچه که بر عراق و لیبی گذشت می‌تواند زمینه‌ای را پیدا کند که برای کره شمالی هم رخ داد.»
او افزود: «آنچه که تحت عنوان تهدیدات ایالات متحده آمریکا متوجه کیم جونگ اون شد، زمینه‌های این عقب نشینی را فراهم کرد. فراموش نکنیم که کیم جونگ اون آمریکا را تهدید به حمله اتمی کرده بود. آمریکایی‌ها از این موقعیت استفاده کرده و تهدید اون را به عنوان یک چالش مطرح کرده و وجه فرصت گونه این تهدید را فربه کردند. به این ترتیب توانستند که زمینه را برای اعزام نیروی نظامی حجیم به شبه جزیره کره را فراهم نمایند.»
مطهرنیا گفت: «بنابراین تهدید کیم جونگ اون از سوی آمریکا نه به مثابه یک تهدید بلکه به مثابه یک چالش و مبارزه طلبی دیده شد و آمریکا از فرصت آن بهره برداری لازم را به عمل آوردو میزان نیروی نظامی خود در منطقه را ارتقا داد.»
این کارشناس مسائل لبین الملل اظهار کرد: «امروز کیم جونگ اون به خوبی فهمیده است که تهدید‌های او برای آمریکا تبدیل به یک فرصت شده است. از طرف دیگر آمریکا با چین، روسیه و متحدان اروپایی خود در حال ایجادیک نظم نوین تک- چند قطبی براساس هژمونی مرکب هستند. یعنی ایالات متحده آمریکا رهبری امنیتی جهان را بر عهده می‌گیرد، اما جهان را ۵ منطقه جغرافیایی کلان تبدیل و امنیت هر منطقه جغرافیایی را به یکی از قدرت‌های بزرگ واگذار می‌کند تا مدیریت امنیتی با رهبری امنیتی جهان توسط آمریکا هماهنگ شود.»
به گفته او “برنامه ایالات متحده آمریکا برای نظم آینده جهانی براساس تئوری هژمونی مرکب سمت و سوی ایجاد جهان تک – چند قطبی را دارد که در آن آمریکا هژمون امنیت جهان خواهد بود و رهبری امنیتی جهان را بر عهده می‌گیرد و از طرف دیگر روسیه، چین، آلمان، فرانسه، انگلیس با وجود رقابت‌های بسیار شدید با آمریکا در مدیریت امنیت و آینده جهان در جغرافیا‌های متفاوت نقش مدیریتی را می‌پذیرند و با آمریکا هماهنگ می‌شوند. اکنون آمریکا به دنبال آن است که امنیت آسیای شرقی و جنوب شرقی با محوریت چین و با همکاری کره جنوبی، ژاپن و در آینده کره شمالی مدیریت شود و هند نیز نقش بارزی در آن داشته باشد.”
مطهرنیا با اشاره به سفر کیم جونگ اون به چین افزود: «این سفر نیز در راستای همین برنامه است. کیم جونگ اون قبل از اعلام عقب نشینی و دیدار تاریخی با ترامپ به چین سفر کرد و از آنها چراغ سبز گرفت. البته این فعلا آغاز راه است و ممکن است در ادامه مسیر شگفتی‌های تازه‌ای ایجاد شود و همه قاعده بازی را بر هم بزند.»
