چرا جهان بیش از هر زمان دیگری به وجود درختان نیاز دارد؟

در طی 30 سال گذشته، جهان بیش از 178 میلیون هکتار از جنگل ها را از دست داده است. مساحتی که چیزی در حدود کشور لیبی وسعت دارد. امروزه جنگل ها همچنان هدفِ حملات مختلف قرار دارند و بر اساس آمارها، سالانه 10 میلیون هکتار از اراضی جنگلی حذف می شوند. از این رو، جهت خاتمه دادن به روند جنگل‌زدایی تا سال 2030، سالانه بایستی 10 درصد از روند جنگل‌زدایی در جهان کاسته شود.

بازتاب -خبرگزاری “تی آر تی ورلد” در گزارشی با اشاره به روند رو به رشد و فزاینده تغییرات اقلیمی و جنگل‌زدایی در جهان، به این نکته اشاره می کند که جهان فعلی بیش از هر زمان دیگری به وجود درختان نیاز دارد. مساله ای که باید به یکی از اولویت های اساسی و مهم حکمروایی در اقصی نقاط جهان تبدیل شود.

تی آر تی ورلد در گزارش خود می نویسد:

«اخیرا نشست “کاپ 27 “در مصر برگزار شد و رهبران 26 کشور جهان در این نشست که با محوریت جنگل ها و تغییرات اقلیمی برگزار شده بود، شرکت کردند.

این نشست تصدیق کرد که “جنگل ها” یکی از بهترین مکانیسم های دفاعی در نبرد علیه تغییرات اقلیمی هستند. نبردی که حداقل در شرایط کنونی بشریت در آن بازنده بوده است. همانطور که بسیاری از کودکان در مدرسه می‌آموزند، درختان کربن دی اکسید را جذب می کنند. جنگل ها در اقصی نقاط جهان، 7.6 میلیارد تن کربن را به صورت سالانه جذب می کنند و کمک قابل توجهی را به مقابله با روند رو به رشد افزایش دمای کره زمین انجام می دهند.

با توجه به اینکه فصول گرم سال در حال طولانی تر شدن و شدیدتر شدن هستند، سیستم های تهویه هوا و کولرها، سالانه بیش از 20 درصد از مصرف انرژی جهان را به خود اختصاص می دهند. در این چهارچوب، انتظار می رود که مصرف انرژی دستگاه های خنک کننده و تهویه هوا تا سال 2050، تا سه برابر افزایش یابد. مساله‌ای که مخصوصا با توجه به عدم مقابله موثر با پدیده تولید کربن و دیگر آلاینده های زیست محیطی، ابعاد جدی‌تری را نیز به خود می گیرد.

در بحبوحه فصل گرما، درختان می توانند درجه حرارت هوا را در مناطق شهری تا چند درجه کاهش دهند و به کاهش مصرف انرژی کمک قابل توجهی را کنند. مساله ای که می تواند از قطعی برق به نحو موثری جلوگیری کند و تبعات منفی و مخرب این قضیه را برای بسیاری از انسان ها کاهش دهد.

در عین حال باید توجه داشت که درختان از مناطق سیل خیز در فصول بارانی سال نیز حراست می کنند. آن ها این کار را از طریق کاهش خسارات بارش شدید باران بر روی زمین انجام می دهند. شاخه ها و برگ های درختان تا حد زیادی تاثیر ریزشِ باران های سیل آسا را کاهش می دهند و در عین حال از میزان و شدت روان‌آب‌های مخرب نیز تا حد زیادی می کاهند.

از این رو، درختان کمک می کنند که میزان آب بیشتری در زمین نفوذ کند. وقتی هم که فصول گرم سال آغاز می شود، این آب ها می توانند از طریق ریشه درختان بار دیگر به سطح زمین بازگردند و از طریق رطوبتی که به واسطه برگ های درختان آزاد می کنند، درجه حرارات را پایین آورند.

تردیدی نیست که اگر درختان یک فناوری نوین بودند، میلیون ها دلار منابع مالی و سرمایه گذاری به سمت آن‌ها روانه می شد و بسیاری از سرمایه گذاران جذب این حوزه می شدند و در عین حال مقام های شهری و افکار عمومی نیز راه های مختلفی را در پیش می گرفتند تا بتوانند تا جای ممکن از درختان به عنوان “مادران طبیعت” حراست کنند.

در طی 30 سال گذشته، جهان بیش از 178 میلیون هکتار از جنگل ها را از دست داده است. مساحتی که چیزی در حدود کشور لیبی وسعت دارد. امروزه، جنگل ها همچنان هدفِ حملات مختلف قرار دارند و بر اساس آمارها، سالانه 10 میلیون هکتار از اراضی جنگلی حذف می شوند. از این رو، جهت خاتمه دادن به روند جنگل زدایی  تا سال 2030، سالانه بایستی 10 درصد از روند جنگل زدایی کنونی در جهان کاسته شود.

باید توجه داشت که نبودِ جنگل ها و مناطق سرسبز، شهرهای ساحلی را گرم تر و در عین حال، در برابر گرم شدن جهانی و بالا آمدن سطح آب دریاها، آسیب پذیر تر خواهد کرد. قریب به 800 نفر در جریان سیل های استان سند در جنوب شرق پاکستان در بحبوحه بارش های موسمی تابستان گذشته جان خود را از دست دادند. در عین حال، جاده ها در فضای پیرامونی شهر کراچی که محل زندگی چیزی بیش از 20 میلیون نفر است نیز به رودخانه‌هایی مرگبار تبدیل شدند.

روند تغییرات اقلیمی نشان می دهد که شهر کراچی به احتمال زیاد در سال های آتی، با دوره های بازندگی کوتاه‌تر اما به شدت قوی تر و سیل آسا تر رو به رو خواهد بود. برای مثال در سال جاری، 87 درصد میزان بارندگی در پاکستان بیشتر از میانگین سال های قبل و دوره های زمانی بوده که پاکستان میزبان باران های شدید موسمی است. جالب اینکه هر کسی به شهر کراچی سفر کرده باشد به خوبی می تواند کمبود سیستم های زهکشی و فضای سبز را مشاهده و حس کند. این شهر صرفا با موانع بتنیِ غیرقابل نفوذ محاصره شده است.

“فرهان انور” متخصص توسعه شهری بر این باور است که بتن ریزی سنگین در محیط پیرامونی شهر کراچی که تا حد زیادی نتیجه زد و وبندهای پشت پرده بوده، نتایج و تبعات فاجعه باری را برای کراچی و توانمندیهای آن جهت مهار سیل ها و مقابله با این موضوع به همراه داشته است. فضای های باز برای باران های سیل آسا بسیار خطرناک هستند و آب به راحتی در آن ها جاری می شود و فاجعه خلق می کند. از این رو، اگر کراچی نتواند فضای سبزی قابل توجهی را ایجاد و تعریف کند، اینکه دست به بتن ریزی بزند، هیچ نتیجه محسوسی نخواهد داشت. در این راستا، تلاش هایی جهت احیای فضای سبز در داخل و اطراف شهر کراچی پاکستان در حال انجام است تا از این طریق با پدیده باران های سیل آسا و همچنین امواج گرمای شدید هوا در فصول گرم سال مقابله شود.

باید توجه داشت که حراست از درختان و فضای سبزی که سال هاست برقرار می باشد، بسیار مهم تر و مفید‌تر از ایجاد فضای سبز جدید است. درختان جوان میزان کربن کمتری را جذب می کنند و اگر در محیط اشتباه کاشته شوند، حتی می توانند به ایجاد آتش سوزی و آسیب زدن به اکوسیستم محیطی نیز کمک کنند. در عین حال باید توجه داشت که درختانی که تازه کاشته می شوند، تا مدت زمان زیادی به آب نیاز دارند. این در حالی است که این معادله در مورد درختان قدیمی چندان برقرار نیست. مساله ای که در نوع خود در زمینه حراست از منابع آبی نیز می تواند مفید باشد.

جالب اینکه در امتداد سواحل شهر کراچی نیز فعالان مختلف در تلاشند تا از باتلاق های حرا(جنگل های مانگرو) محافظت کنند. مساله ای که تا حد زیادی به مثابه سیل بند در برابر سیل های شدید برای این شهر عمل کرده است. مانگروها با کاهش کربن هوا، به کاهش اثرات تغییرات اقلیمی کمک می کنند و از مردم محلی در برابر افزایش سطح آب دریاها و طوفان های شدید محافظت می کنند.

جنگل های مانگرو به قدری برای تداوم حیات شهر کراچی مهمند که برخی کارشناسان آن ها را به مثابه سیستم های تهویه هوا و کانال های تامین اکسیژن شهر کراچی به حساب می آورند. در این راستا، تلاش های زیادی انجام می شود تا از طریق آن ها بتوان جنگل‌های مانگرو را تا جای ممکن توسعه داد و آینده ای بهتر را برای کراچی رقم زد. البته که نگرانی های جدی نیز در مورد انقراض احتمالی جنگل های مانگرو وجود دارد.

در این راستا، برخی بر این باورند که شاید در سال های آتی و با توسعه چشمگیر جهان فناوری، تجهیزاتی جدید ساخته شود که عملا کار جنگل های مانگرو را انجام می دهند و می توانند تا حد زیادی به کاهش تاثیر تغییرات اقلیمی کمک کنند. با این حال، آنچه واضح است این نکته می باشد که جهان کنونی بیش از هر زمان دیگری به وجود درختان نیازمند است».