چرا ترامپ با فرمانی جنجالی، وزارت آموزش و پرورش آمریکا را حذف کرد؟

بازتاب– دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، در راستای تحقق یکی از اهداف دیرینه محافظهکاران، فرمان اجراییای را امضا کرد که هدف آن حذف وزارت آموزش و پرورش آمریکا است. این اقدام که به گفته ترامپ “۴۵ سال در دست تهیه بوده است”، نه تنها بازتابدهنده سیاستهای دولت او در حوزه آموزش، بلکه بازتابی از نبرد ایدئولوژیک گستردهتر جمهوریخواهان با نهادهای آموزشی است که از سوی حامیان او بهعنوان پایگاه قدرت لیبرالها تلقی میشود.
حذف وزارت آموزش و پرورش؛ وعدهای قدیمی و چالشی بزرگ
به نوشته CNN؛ ترامپ، در حالی که در یک کلاس درس نمادین در کاخ سفید و در میان دانشآموزان نشسته بود، با امضای این فرمان اجرایی اعلام کرد: “عجیب به نظر میرسد، نه؟ وزارت آموزش و پرورش را حذف خواهیم کرد.” با این حال، وی اذعان کرد که تصویب نهایی این تصمیم در کنگره با موانع جدی روبهرو است، اما دولت او همچنان میتواند با کاهش منابع و بودجه، این نهاد را از درون تضعیف کند.
جمهوریخواهان مدتها است که وزارت آموزش و پرورش را بهعنوان یک نهاد پر از سیاستهای اجتماعی مترقی و نزدیک به اتحادیههای معلمان – که از ستونهای حزب دموکرات محسوب میشوند – مورد انتقاد قرار دادهاند. بسته شدن مدارس در دوران همهگیری کرونا و بحثهای مربوط به حقوق دانشآموزان تراجنسیتی، این احساس را در میان محافظهکاران تقویت کرده که این وزارتخانه ارزشهایی را ترویج میکند که در تضاد با اصول محافظهکارانه است.
سرکوب دانشگاهها؛ از تغییر سیاستهای آموزشی تا فشار بر نخبگان علمی
ترامپ علاوه بر هدف قرار دادن مدارس ابتدایی و متوسطه، سیاستهای سختگیرانهای را علیه دانشگاههای نخبه اتخاذ کرده است. دولت او فشار بیشتری بر برنامههای درسی دانشگاهها وارد کرده و صدها میلیون دلار از بودجه تحقیقات علمی را کاهش داده است. این اقدامات که بخشی از برنامه گستردهتر دولت برای کاهش نقش نهادهای فدرال در سیاستگذاریها محسوب میشود، نگرانیهایی را درباره مداخله دولتی در آموزش عالی و محدود شدن آزادی بیان به وجود آورده است.
منتقدان هشدار دادهاند که این سیاستها ممکن است به تضعیف جایگاه علمی دانشگاههای آمریکا در سطح بینالمللی منجر شود و مهاجرت نخبگان علمی و کاهش سرمایهگذاریهای خارجی در حوزه تحقیقات را در پی داشته باشد. به عنوان نمونه، دانشگاه جانز هاپکینز اخیراً اعلام کرد که به دلیل کاهش ۸۰۰ میلیون دلاری در بودجه، مجبور به اخراج ۲,۰۰۰ کارمند در ۴۴ کشور شده است.
هدفگیری دانشگاههای نخبه؛ تاکتیک جدید محافظهکاران
دانشگاههای نخبه که جمهوریخواهان آنها را بهعنوان مراکزی برای ترویج اندیشههای لیبرالی میشناسند، اکنون در معرض حملات بیشتری قرار گرفتهاند. جِیدی ونس، معاون رئیسجمهور کنونی و فارغالتحصیل مدرسه حقوق ییل، در یک کنفرانس ملی محافظهکاران در سال ۲۰۲۱، خواستار “حمله مستقیم” به دانشگاهها شد و گفت: “اگر میخواهیم کشورمان را تغییر دهیم، باید دانشگاهها را به چالش بکشیم.”
این رویکرد باعث نگرانی مورخان شده است که آن را مشابه تاکتیکهای رهبران تمامیتخواه در سایر کشورها میدانند. به عنوان نمونه، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، در اوایل حکومت خود نفوذ دموکراسیهای غربی را از دانشگاههای روسیه حذف کرد و ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، نیز سیاستهایی مشابه برای محدود کردن نهادهای آموزشی مستقل اتخاذ کرده است.
سیاستهای مهاجرتی ترامپ و تأثیر آن بر دانشجویان خارجی
یکی از پیامدهای سیاستهای مهاجرتی سختگیرانه دولت ترامپ، دستگیری دانشجویان خارجی در دانشگاههای آمریکا بوده است. در ماه جاری، محمود خلیل، فارغالتحصیل دانشگاه کلمبیا و دارنده کارت سبز فلسطینی، به دلیل رهبری اعتراضات دانشجویی علیه جنگ اسرائیل و حماس بازداشت شد. ترامپ در واکنش به این موضوع در پلتفرم تروث سوشال نوشت: “این اولین بازداشت از بسیاری موارد دیگر خواهد بود. دانشجویانی در دانشگاههای سراسر آمریکا هستند که در فعالیتهای ضدآمریکایی و ضداسرائیلی شرکت داشتهاند و دولت ما آن را تحمل نخواهد کرد.”
تأثیرات سیاسی حذف وزارت آموزش و پرورش
حزب جمهوریخواه در سالهای اخیر از یک حزب نخبگانی به یک نیروی پوپولیستی تبدیل شده که نماینده کارگران و افرادی با تحصیلات کمتر است – تغییری که در سال ۲۰۱۶ با روی کار آمدن ترامپ شتاب بیشتری گرفت. در مقابل، دموکراتها بیشتر به رأیدهندگان تحصیلکرده و قشر مرفه متکی شدهاند.
بر اساس نظرسنجیهای خروج از صندوق رأی در انتخابات ۲۰۲۴، ۵۶ درصد از فارغالتحصیلان دانشگاهی به کامالا هریس، نامزد دموکراتها، رأی دادند، در حالی که همین درصد از رأیدهندگان بدون مدرک دانشگاهی به ترامپ رأی دادند. این روند نشان میدهد که سطح تحصیلات به یکی از اصلیترین شاخصهای وابستگی سیاسی در آمریکا تبدیل شده است.
ترامپ و نگرانی از تبعات اقتصادی تصمیماتش
با وجود رویکرد تهاجمی ترامپ در کاهش نقش دولت فدرال در آموزش، او برخی از وظایف کلیدی این وزارتخانه را حفظ خواهد کرد. به عنوان مثال، وامهای دانشجویی، کمکهزینههای تحصیلی پل (Pell Grants) و حمایت از دانشآموزان دارای معلولیت همچنان ادامه خواهند یافت، اما ممکن است به سایر نهادهای دولتی منتقل شوند.
نکته جالب توجه این است که بسیاری از ایالتهای محافظهکار، که بودجه کمتری برای آموزش در نظر میگیرند، به شدت به کمکهای فدرال متکی هستند. بر اساس گزارش ها ۸ ایالت از ۱۰ ایالت برتر در دریافت کمکهای فدرال برای آموزش عمومی در انتخابات ۲۰۲۴ به ترامپ رأی دادند.
کیم اندرسون، مدیر اجرایی انجمن ملی آموزش، در مصاحبهای با CNN هشدار داد که کاهش بودجه فدرال میتواند پیامدهای جدی برای مدارس ایالتهای جمهوریخواه داشته باشد. او گفت: “کلاسها شلوغتر خواهند شد، برنامههای فوقبرنامه کاهش خواهند یافت و دانشآموزان با کمبود منابع مواجه خواهند شد.”
موفقیت یا چالش برای جمهوریخواهان؟
در حالی که ترامپ و هوادارانش این اقدام را بهعنوان یک پیروزی ایدئولوژیک جشن میگیرند، پیامدهای آن ممکن است برای جمهوریخواهان هزینههای سیاسی به همراه داشته باشد. تأثیر این تصمیم بر دانشآموزان، دانشگاهها و حتی حامیان محافظهکار او در ماهها و سالهای آینده مشخص خواهد شد.