چرا برخی نوجوانان خودشان را می‌زنند؟
یک متخصص روانشناسی کودک و نوجوان در کردستان گفت: یکی از مسائل بسیار نگران کننده که در چند سال اخیر در بین نوجوانان، یعنی دانش آموزان ۱۴ تا ۱۷ سال بسیار شایع شده است، خون بازی یا خودزنی است.
مختار ویسانی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: خون بازی اصطلاحی است که خود این نوجوانان به کار می‌برند و به صورت تیغ انداختن و خط انداختن روی مچ دست، بازو، ران، گردن و گاهی اوقات سینه خودشان است.
این متخصص روانشناسی کودک و نوجوان، عنوان کرد: از جمله دلایلی که نوجوانان تصمیم به خودزنی می‌گیرند می‌توان به دعواهای مکرر و بی پایان والدین، تنبیه های جسمانی و عاطفی شدید نوجوان از سوی والدین، روابط عاطفی با جنس مخالف و جلب توجه آنها، الگوبرداری، اختلالات روانی از جمله اختلال افسردگی، مرزی و دوقطبی اشاره کرد.
وی تصریح کرد: این پدیده که به عنوان یک رفتار نابه‌هنجار و مرضی تلقی می‌شود تقریبا در حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد دختران و ۲۰ تا ۳۰ درصد پسران ۱۴ تا ۱۷ ساله در کلانشهرها و به نسبت کمتری در دانش آموزان سایر شهرها دیده می‌شود.
ویسانی با اشاره به اینکه خودزنی در دختران نوجوان بیشتر است، بیان کرد: یکی از علل اصلی خودزنی دختران نوجوان نسبت به پسران این است که پسران معمولا خشم و پرخاشگری خود را برون ریزی می‌کنند مثلا به دیوار مشت می‌کوبند، دعوا می‌کنند یا سر مادر خود داد می‌زنند، در حالی که دختران خشم خود را درون ریزی می‌کنند و تن خود را هدف پرخاشگری قرار می‌دهند یا اینکه تبدیل به افسردگی یا اختلالات دیگر می‌شود.
وی ذکر کرد: این دختران و پسران نوجوان در مورد خون بازی خود می‌گویند وقتی شدت اندوه و ضربه روانی به حدی است که اشک‌هایم نمی‌تواند جاری شود و بغض گلویم را گرفته است با تیغ زدن بدن خودم و دیدن قطرات خون احساس آرامش می‌کنم و به عبارتی، درد ناشی از این زخم، درد عاطفی‌ام را تحت شعاع قرار می‌دهد و برای چند لحظه زخم عاطفی‌ام را فراموش می‌کنم.
متخصص روانشناسی کودک و نوجوان، در تحلیل روانشناختی خود بر خودزنی نوجوانان عنوان کرد: پدیده خودزنی همانند مسئله خودکشی، یک مسئله بیوسایکوسوشال است که عوامل زیستی، روانی و اجتماعی در ایجاد این مسئله دخیل هستند.
وی براساس مصاحبه های صورت گرفته با این نوجوانان، چنین گفت: روش‌ها و انگیزه خودزنی در دختران و پسران تقریبا متفاوت است، مثلا خودزنی در دختران بیشتر با کاتر (تیزبر) صورت می‌گیرد اما در پسران نوجوان چاقو، سوزندان بدن با سیگار و همچنین کاتر شایع‌تر است.
ویسانی بیان کرد: خودزنی در بین نوجوانان متفاوت است، انگیزه پسران از خودزنی، قدرت طلبی است در حالی که انگیزه دختران بیشتر حمایت طلبی و جلب توجه جنس مخالف است.
وی خاطرنشان کرد: در مصاحبه میدانی با چندین نفر از دانش آموزان که صورت گرفته آنچه که این نوجوانان گفته‌اند تقریبا بیانگر همان نظریه “استانلی هال” است که وی دوره نوجوانی را دوره طوفان و فشار روانی عنوان می‌کند، چرا که این نوجوانان به شدت تحت تأثیر طوفان ناشی از هیجانات و احساساتی هستند که معمولا مهارت لازم برای کنترل و مدیریت این هیجانات گذرا را هنوز کسب نکرده‌اند و در نتیجه گاهی اوقات رفتارهایی از این نوجوانان سر می‌زند که ممکن است مطابق با هنجارهای فرهنگی و اجتماعی جامعه نباشد.
وی افزود: در چنین شرایطی نقش والدین به عنوان مربیان این نوجوانان می‌تواند بسیار اثرگذار باشد که در صورت مشاهده این چنین رفتارهایی در نوجوانان خود، چگونه با آن برخورد کنند.
