چرا برج میلاد نمی‌تواند گزینه مناسبی برای برگزاری جشنواره فیلم فجر باشد
یک هفته‌ای است که غوغای انتخاب مکان مناسب برای سینمای اهالی رسانه در جشنواره سی‌وهشتم فیلم فجر بالا گرفته است و بعد از تجربه دو ساله پردیس سینمایی ملت، زمزمه‌هایی از نقل مکان دوباره به برج میلاد به گوش می‌رسد؛ فضایی که اساساً سینمایی نیست.
روزنامه ایران امروز در تیتری با عنوان «در جست‌و‌جوی مکانی برای فیلم دیدن» نوشت: هر‌سال با نزدیک شدن به ایام برگزاری جشنواره فیلم فجر تب سینمای رسانه‌ها بالا می‌گیرد. به نظر می‌رسد انتخاب محل مناسب نمایش فیلم برای اهالی رسانه به سؤال جدایی‌ناپذیر از این رویداد سینمایی تبدیل شده است. حالا طبق رسم هر ساله، یک هفته‌ای است که غوغای انتخاب مکان مناسب برای سینمای اهالی رسانه در جشنواره سی‌وهشتم بالا گرفته و بعد از تجربه دو ساله پردیس سینمایی ملت، زمزمه‌هایی از نقل مکان دوباره به برج میلاد به گوش می‌رسد.
اینترنت، ایاب و ذهاب، مکان نامناسب نشست‌ها و البته پارکینگ مشکلاتی است که باعث صف‌آرایی مخالفان برای باقی ماندن جشنواره در پردیس ملت شده است. نمونه‌اش مصاحبه چند روز پیش بهروز غریب‌پور، مدیر کاخ جشنواره فیلم فجر در دوره سی و چهارم و سی و پنجم در گفت‌وگو با «فیلم‌نیوز» است که در آن صراحتاً گفت: «به نظرم این سینما مطلقاً برای چنین اجتماعی طراحی نشده است». برخی رسانه‌های مخالف میزبانی پردیس سینمایی ملت هم معتقدند که پردیس ملت شور جشنواره فجر را کشته و از دست‌های پشت پرده برای کوچک و خنثی‌سازی مهم‌ترین رویداد سینمایی کشور نوشته‌اند.
از سوی دیگر منتقدان سالن همایش‌های برج میلاد هم بر کمبود فنی آن ایراد می‌گیرند و معتقدند یکی از دلایل کوچ جشنواره از برج میلاد عدم کنترل و حضور افراد متفرقه از کارمندان شهرداری تا خانواده کارکنان ارگان‌های مختلف بوده و تا زمانی که این مشکل باقی است با بازگشت به برج میلاد گلایه کردن حتی موافقان آن هم دوباره شروع خواهد شد.
برای ارزیابی دو تجربه سال‌های اخیر یعنی برج میلاد (از سال ۸۸ تا ۹۵) و پردیس سینمایی ملت (۹۶ و ۹۷) سراغ منتقدان قدیمی سینما می‌رویم. می‌گویند چند سالی است از سینمای اهالی رسانه فاصله گرفته‌اند و ترجیحشان این است که در سینمایی به دور از شلوغی سال‌های اخیر سینمای رسانه فیلم‌ها را ببینند؛ هیاهویی که از سال ۸۸ و به‌دنبال نگرانی از تحریم جشنواره به مهم‌ترین رویداد سینمایی کشورمان گره خورده است. در آن سال برگزارکنندگان وقت جشنواره که حتی در قبول داوری جشنواره از سوی اهالی سینما با مشکل روبه‌رو بودند، به خاطر دلواپسی از بایکوت جشنواره، به‌منظور پرازدحام نشان دادن این جشن برای ارگان‌ها و نهادهای مختلف کارت دعوت فرستادند و حالا آنها جزء میهمانان همیشگی جشنواره شده‌اند.
از سوی دیگر با گسترده شدن رسانه‌های مجازی، آمار اهالی رسانه هم بالا رفته و هر کدام خواهان سهمی برابر در استفاده از امکانات سینمای رسانه هستند. در نهایت این مجمع که در اصطلاح عموم با عنوان «کاخ جشنواره» جا افتاده، به جای اینکه محفلی برای فیلم دیدن باشد به شوی رسانه‌ای تبدیل شده است.
«سینمای رسانه به اشتباه کاخ جشنواره نام گرفته، همه جشنواره‌های مهم سینمایی دنیا کاخ جشنواره دارند که مجتمعی است از همه آنچه یک جشنواره به آن نیاز دارد از جمله سالن‌های نمایش، سالن‌های گردهمایی، کنفرانس، بازار فیلم و…». صاحب این جملات هوشنگ گلمکانی منتقد قدیمی سینماست. او به «ایران» می‌گوید: «جشنواره فجر آنقدر گسترده است که حتی در تمام مراکز استان‌ها هم فیلم‌های جشنواره نمایش داده می‌شود، در حالی که در جشنواره‌های مطرح دنیا هر فیلم دو یا سه و در نهایت ۴ نمایش دارد اما در جشنواره فجر گاهی یک فیلم ۸۰ بار به نمایش در می‌آید، بنابراین انگار همه چیزش خاص همین جاست و به قول یکی از مسئولان سینمایی جشن است تا جشنواره. همه هم می‌خواهند حضور داشته باشند. جشنواره‌ای با این معیار عملاً نمی‌تواند کاخ جشنواره داشته باشد. در نهایت باید به همین رضایت بدهیم که مجتمعی باشد متشکل از چند سالن برای بخش‌های اداری جشنواره، چند سالن نمایش برای اهالی رسانه‌ها و چند سالن هم برای گردهمایی و نشست‌های مطبوعاتی».
این منتقد قدیمی سینما و سردبیر مهم‌ترین ماهنامه سینمایی کشور هم با تأکید بر اینکه سال‌هاست در سینمای اهالی رسانه فیلم نمی‌بیند، می‌گوید بالطبع نمی‌تواند مقایسه درستی نسبت به برتری این دو مکان (برج میلاد و پردیس ملت) داشته باشد. او در پاسخ به سؤالی درباره حاشیه‌ساز شدن چند ساله سینمای اهالی رسانه می‌گوید: «توقع‌هایمان بالاست. در جشنواره کن که از معتبرترین و قدیمی‌ترین جشنواره‌های سینمایی است، ۴ یا ۵ نوع کارت با رنگ‌های مختلف برای بخش رسانه صادر می‌شود. هر کدام از این رنگ‌ها متناسب با ارزیابی است که جشنواره از رسانه‌ها دارد و بر اساس آن تصمیم می‌گیرد که مثلاً منتقد فلان کانال مهم تلویزیونی کارت سفید داشته باشد که با آن مجوز حضور در همه بخش‌های جشنواره را دارد و برای خبرنگار یک مجله معتبر دیگر کارتی صادر می‌شود که محدودیت دارد. اگر جشنواره فیلم فجر چنین رویکردی را اتخاذ کند صدای اعتراض خیلی‌ها بلند می‌شود، چرا که همکار رسانه‌ای که ۲ سال است وارد این حوزه شده همان توقعی را دارد که فرد با تجربه این حوزه دارد. برگزارکنندگان جشنواره هم با نگرانی از جنجال‌سازی و هیاهو، شرایط یکسان برای همه در نظر می‌گیرند، همه امکانات مساوی تقسیم می‌شود و از نظر آنها این عدالت است. در حالی که یک منتقد قدیمی که به هیچ رسانه‌ای هم مطلب نمی‌دهد، شانسش فرق می‌کند با جوانی که یکی دو سال است وارد رسانه شده و حالا گیریم که فعال هم است».
* لازمه فیلم دیدن، سالن مناسب است
آنتونیا شرکا منتقد قدیمی سینما که در دو سال اخیر در پردیس سینمایی ملت فیلم‌های جشنواره را دیده می‌گوید فیلم دیدن در پردیس‌های سینمایی را به سالن همایش‌های برج میلاد ترجیح می‌دهد: «پخش همزمان فیلم در چند سالن سینمایی این امکان را فراهم می‌کند که بالاخره در یکی از سالن‌ها جای مناسبی برای تماشای فیلم پیدا می‌کنی، در حالی که در برج میلاد چون فقط یک سالن نمایش فعال است، در یک زمان خاص درهای سالن بسته می‌شود و چه جا باشد یا نباشد اجباراً باید به بالکن بروی که اصلاً سالن استاندارد سینما نیست. گنجایش سالن همایش‌های برج میلاد شاید زیاد به نظر برسد اما همه قسمت‌های آن متناسب با استانداردهای سالن سینما نیست.»
او هم از مسأله پارکینگ پردیس سینمایی ملت به‌عنوان یکی از معضل‌های بزرگ یاد می‌کند و در عین حال تأکید می‌کند: «فعلاً در نبود یک مکان مستقل برای جشنواره ترجیح‌ام پردیس‌های سینمایی است. اصراری هم به پردیس ملت ندارم، حتی فکر می‌کنم «چارسو» با توجه به مرکزیتش در شهر گزینه خوبی است. تنها ایرادش این است که ممکن است برای تردد با مشکل طرح ترافیک مواجه شویم».
