چرا امیر قطر دعوت پادشاه سعودی برای سفر به عربستان را نپذیرفت؟/ تنش ها میان قطر و چهار کشور عربی افزایش می یابد!؟

اجلاس سالانه رهبران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بدون حضور امیر قطر روز یکشنبه در ریاض، پایتخت عربستان سعودی برگزار شد.

به گزارش تابناک، بحران قطر، جنگ ناتمام یمن و رسوایی قتل جمال خاشقجی بر نشست امسال پادشاهی‌های نفت‌خیز حاشیه جنوبی خلیج فارس سایه انداخته است.

نکته مهم این اجلاس این بود که با وجود دعوت رسمی عربستان سعودی از امیر شیخ تمام بن احمد آل ثانی، پادشاه قطر در این نشست حضور پیدا نکرد. مسئله ای که می تواند بحران میان قطر و چهار کشور عربستان، امارات متحده عربی، بحرین و مصر را دو چندان کند.

این چهار کشور خواستار قطع یا کاهش روابط قطر با ایران و ترکیه، تعطیلی شبکه الجزیره و تبعیت کامل از ریاض شدند اما با توجه به تکیه قطر به ترکیه و ایران و نزدیکی به آمریکا، موفق شد این فشار را مهار و به زندگی طبیعی خود ادامه دهد.

بعد از آنکه آمریکا بارها خواستار پایان این اختلاف آشکار میان کشورهای شورای همکاری شد و سعودی‌ها بارها اعلام کردند که خواستار روابط با قطر نیستند، اکنون عربستان برای اجلاس سی‌ونهم سران شورای همکاری دعوتنامه رسمی برای امیر قطر ارسال کرد اما قطر در سطح «وزیر مشاور در امور خارجه» در این نشست حاضر شده است؛ امری که پیامی آشکار برای ریاض و متحدانش دارد.

ملک سلمان در سخنانی در نشست سران شورای همکاری خلیج فارس در ریاض بر ضرورت حفظ کیان این شورا تاکید کرد.

وی افزود: منطقه ما شاهد افراط و تروریسم است. ملک سلمان مدعی شد: نظام ایران به دخالت خود در امور دیگر کشور‌ها ادامه می‌دهد. باید تضمین‌های کاملی درباره برنامه هسته‌ای و موشکی ایران ارائه شود.

وی در ادامه از تلاش عربستان برای اینکه ملت فلسطین حقوق مشروعش را به دست آورد، دم زد! پادشاه عربستان از جامعه بین المللی خواست که تدابیر لازم را برای حمایت از ملت فلسطین به عمل آورد.

وی ادعا کرد: کشور‌های ائتلاف (ضد یمن) تلاش می‌کنند که کمک‌هایی به ملت یمن کنند و تلاش‌ها برای رسیدن به صلح ادامه می‌یابد. ملک سلمان همچنین بر ضرورت وحدت سوریه و خروج گروه‌های تروریستی از آن تاکید کرد.

خالد بن احمد آل خلیفه، وزیر خارجه بحرین نیز در واکنش به عدم حضور امیر قطر در این اجلاس اعلام کرد: بهتر بود تمیم بن حمد آل ثانی،‌ امیر قطر درخواست‌های عادلانه کشورهای عربی را قبول می‌کرد و در نشست سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس شرکت می‌کرد.

برخی تحلیلگران قطری دعوت ریاض را نتیجه تلاش‌هایی بیهوده برای نجات آبروی شورا می‌دانند که با هدف نجات «شورای همکاری» از مرگ بالینی انجام شده است چون با توجه به غیبت سلطان قابوس سلطان عمان و امیر قطر، اختلافات این شورا و ناتوانی آن در حل اختلافات درونی خود کاملا آن را به سازمانی مُرده تبدیل کرده است.

جابر الحرمی کارشناس سیاسی و روزنامه‌نگار قطری در توییتر خود این نشست در ریاض را «پروتوکلی» (تشریفاتی) توصیف کرد و گفت، این نشست شورای همکاری خلیج (فارس) را از اتاق مراقبت‌های ویژه خارج نخواهد کرد. این نشست‌ها مُسکّن و آرام‌بخش موقت است که فایده‌ای نخواهد داشت.

الحرمی ادامه داد: چطور می‌توان از کار مشترک کشورهای خلیج (فارس) سخن گفت حال آنکه سه کشور از این شورا یکی دیگر را محاصره کرده‌اند و یکی از این سه، ریاست جلسه را نیز بر عهده دارد. حتی این کشورها تلاش کردند به شکل نظامی، قطر را اشغال کنند.

برخی از تحلیل گران بر این باورند که محور عربستان پیش از برگزاری اجلاس، ضمن دعوت از قطر، شروطی را به قطر انتقال دادند که در صورت پذیرش آن، پایان محاصره قطر اعلام می شد. در همین زمینه، وبسایت الشرق نیز در مطلبی مدعی شده بود که حتی در بیانیه پایانی اجلاس شورا، قرار شده بود پایان محاصره و تحریم ها علیه قطر اعلام شود.

از سوی دیگر، عده دیگری از ناظران عدم حضور امیر در این نشست و رد کردن دعوت پادشاه عربستان را به دلیل عدم اطمینان نسبت به امنیت خود عنوان کرده اند.

با این حال، دیدگاه خوشبینانه ای نیز می گوید که حضور وزیر مشاور قطر در این نشست می تواند مقدماتی بر تنش زدایی قلمداد کرده اند.