چانهزنی برای سقوط مادورو
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده و نیکلاس مادورو، رئیسجمهوری ونزوئلا، با فاصله کمی از یکدیگر، گفتوگویها مخفی میان دو دولت را تأیید کردند و حالا به نظر میرسد فقط یک بازیگر کلیدی در حاشیه مانده باشد: مخالفان. همین گفتوگوهای مخفی گرچه امیدها برای بهبود اوضاع اقتصادی ونزوئلا را افزایش داده، ولی مخالفان ونزوئلایی را دلسرد کرده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، در روزهای گذشته خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از یک منبع آگاه گزارش داده بود که آمریکا با دیوسدادو کابلو، یکی از افراد نزدیک به مادورو و رهبر حزب سوسیالیست، گفتوگوهایی داشته و این فرد به دنبال ضمانتهایی برای اعطای مصونیت قضائی به مادورو در صورت برکناری بوده است. بااینحال مادورو روز سهشنبه در سخنرانی خود اعلام کرد که این گفتوگوها با رضایت و اجازه او صورت گرفته است.
مادورو در یک سخنرانی تلویزیونی تأیید کرد که مذاکراتی مخفی میان آنها با دولت آمریکا برای حلوفصل درگیریهای این دو کشور در جریان بوده است. به گفته رئیسجمهوری ونزوئلا، این مذاکرات با اجازه او برگزار شده است: «ما در مکانهایی مخفی، مذاکراتی مخفی با افرادی داشتهایم که هیچکس آنها را نمیشناسد». به گفته مادورو، این مذاکرات ادامه خواهد داشت. او بار دیگر تکرار کرد که حاضر است برای عادیسازی رابطه با آمریکا شخصا با دونالد ترامپ دیدار کند. بااینحال او افزود: «اگر آنها به ما حمله کنند با پاسخ ما مواجه میشوند».
ساعاتی پیش از سخنرانی مادورو، دونالد ترامپ در پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره مذاکره با ونزوئلا تأیید کرد که دولتش با نمایندگان مختلف دولت ونزوئلا گفتوگوهایی داشته، اما به این سؤال پاسخ نداد که آیا کاخ سفید با کابلو دیدار کرده است یا نه: «نمیخواهم بگویم با چه کسی، ولی با افراد عالیرتبهای گفتوگو کردیم».
تحلیلگران با اشاره به نابسامانیهای اقتصادی، سیاسی و انسانی ونزوئلا، این گفتوگوها را مثبت ارزیابی کرده و نشانهای از این میدانند که سران دولت مادورو به این درک رسیدهاند که این وضعیت بیثبات نمیتواند به همین شکل ادامه داشته باشد.بااینحال به گفته یکی از مقامات دولت آمریکا: «هدف این مذاکرات حمایت از کابلو یا زمینهچینی برای جانشینی مادورو نیست، بلکه ایجاد فشار بر دولت ونزوئلا با دامنزدن به درگیریهایی است که به باور آمریکا اکنون در میان محافل قدرت رقیب حزب حاکم در پشت پرده در جریان است». کابلو شخصا درباره جزئیات این دیدارها حرفی نزده است، ولی روز جمعه در یکی از مراسمهای حزب سوسیالیست گفت تا زمانی که مادورو موافق باشد، او از گفتوگو با هرکسی استقبال میکند. کابلو همچنین با اشارهای واضح به آمریکا گفت که او با صاحبان گود دیدار کرده و نه با کسانی که برای آنها کار میکنند: «مخالفان برای آنها کار میکنند».
به گفته ناظران و تحلیلگران، هرگونه ارتباط ایالات متحده و ونزوئلا نشانهای مثبت است، ولی باید دید دو طرف چقدر به راهحل نزدیکاند و نتیجه این مذاکرات چه خواهد بود. جان پولگو حکیممویچ، استاد علوم سیاسی آکادمی نیروی دریایی ایالات متحده، درباره این مذاکرات میگوید: «مشخص نیست که گوایدو، رهبر مخالفان، تا چه حد در این مذاکرات حضور دارد یا اصلا درگیر این گفتوگوها هست یا نه». به گفته این استاد دانشگاه، اگر ارتباط صرفا بین دولتهای ترامپ و مادورو باشد، مخالفان تضعیف خواهند شد.
مایکل شیفتر، رئیس مرکز گفتوگوی بینآمریکایی و استاد مطالعات آمریکایلاتین دانشگاه جورجتاون، نیز درباره
کنار گذاشتهشدن مخالفان میگوید: «ایالات متحده نهتنها فرصت، بلکه مسئولیت این را دارد که با استفاده از وزن خود بکوشد موقعیت مخالفان را افزایش دهد و برای رسیدن به معاملهای تلاش کند».
خوان گوایدو، رئیسجمهوری خودخوانده ونزوئلا که بیش از 50 کشور، از جمله آمریکا و کانادا او را بهعنوان رئیسجمهوری ونزوئلا به رسمیت شناختهاند، به خبر گفتوگوهای آمریکا و ونزوئلا واکنشی نشان نداده، ولی روز سهشنبه گفت که او از اوایل امسال برای انتقال آرام قدرت تلاش کرده است. او در صفحه توییتر خود نوشت: «برای یک لحظه هم از حرکت بازنمیایستیم».
این تحولات تنها چند هفته بعد از این صورت گرفت که وزارت خزانهداری آمریکا تحریمهای سنگینی را علیه دولت ونزوئلا وضع کرد؛ تحریمهایی که حتی آن دست شرکتهای خارجی که با دولت مادورو همکاری میکردند هم از آن در امان نبودند.
آمریکا همواره به دنبال برکناری دولتهای سوسیالیستی چندسال اخیر در ونزوئلا بوده است، ولی تنش میان دولت ترامپ و ونزوئلا از اوایل سال جاری میلادی و پس از آن شدت گرفت که خوان گوایدو، رهبر کنگره ملی تحت کنترل مخالفان، با استناد به قانون اساسی خود را بهعنوان رئیسجمهوری ونزوئلا خواند و انتخابات سال گذشته را که به بهقدرترسیدن مادورو ختم شد، باطل خواند. بااینحال با وجود حمایت گسترده بینالمللی، گوایدو نتوانسته مادورو را از قدرت برکنار کند و ارتش را به سوی خود بکشاند. در این میان کشورهایی مانند روسیه، چین و ترکیه که روابط تجاری بیشتری با دولت ونزوئلا دارند در این درگیریها از مادورو حمایت کردهاند. بسیاری حتی بر این باورند که بدون حمایت روسیه، مادورو نمیتوانست اینچنین درباره مخالفان و حامیان بینالمللیشان مقاومت کند.