چالش های تولید دارو

رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، در ارزیابی صنعت داروسازی کشور، گفت: قبل از انقلاب، صنعتی به نام «دارو» نداشتیم.

احمد شیبانی، در گفتگو با مهر، به ارزیابی صنعت داروسازی کشور، در قبل و بعد از انقلاب اسلامی پرداخت و اظهار داشت: در میان صنایع مختلف، صنعت داروسازی از جمله صنایع استراتژیک در همه دنیا است. صنعت دارویی ایران هم صنعتی با بیش از ۷۰ سال سابقه است اما قبل از انقلاب صنعت دارویی ایران رونقی نداشت و بحث دارو بیشتر به صورت واردات مطرح بود.

وی گفت: توان تولید دارو تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تنها ۲۵ درصد بود در حالی که بعد از انقلاب صنعت دارو توانست توانمندی های بیشتری پیدا کند و تولید داخلی به حدود ۹۷ درصد ارتقاء پیدا کرد. قبل از انقلاب چیزی به اسم صنعت دارو به شکل فعلی نداشتیم و تنها بخشی که در حوزه تولید دارو فعالیت می‌کرد یک صنعت وابسته بود و شرکت‌های چندملیتی این صنعت را اداره‌ می‌ کردند و در بهترین حالت تنها ۲۵ درصد از داروهای مصرفی کشور تولید داخل بود و ۷۵ درصد مابقی از طریق واردات تامین می شد.

توان تولید دارو، قبل از انقلاب تنها ۲۵ درصد بود در حالی که بعد از پیروزی انقلاب، صنعت دارو توانست توانمندی های بیشتری پیدا کند و تولید داخلی به حدود ۹۷ درصد ارتقاء پیدا کرد
شیبانی ادامه داد: بعد از انقلاب، طرح نظام نوین دارویی تدوین شد که بسیار کارآمد بود و با دست توانمند همکاران داروساز اجرایی شد و به صنعت داروسازی کمک فراوانی کرد و اگر این طرح، نهایی و اجرایی نمی‌شد، امروز نمی توانستیم در جایگاه فعلی باشیم.

وی تاکید کرد: صنعت دارویی ایران، با وجود اینکه در چهل سال گذشته شرایط عادی نداشته‌ و همیشه مورد هجمه‌های مختلف قرار گرفته‌ اما در حال‌حاضر، ۱۰۷ کارخانه تولیدکننده داروی شیمیایی در کشور داریم که نشان‌دهنده تفاوت و پیشرفت این صنعت نسبت به گذشته است. همچنین اگر به همه این موارد تولیدکننده‌های مکمل و فرآورده‌های طبیعی را اضافه کنیم، به عددی حدود ۲۰۰ کارخانه فعال می‌رسیم که مایه مباهات نظام جمهوری اسلامی ایران است.

شیبانی گفت: فعالان و استادان این صنعت به یاد دارند که با تلاش و مجاهدت‌های فعالان و مسئولان، صنعت داروسازی کشور توانست به خودکفایی برسد و استقلال کشور را تضمین نماید و رسیدن به سهم تولید ۹۷ درصد داروی مورد نیاز مصرفی مردم، عدد بزرگ و قابل توجهی است که هیچ کدام از کشورهای منطقه نتوانسته اند به آن برسند.

رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، افزود: در رسیدن به این نقطه، همدلی و همکاری صنعتگران در زمان جنگ قابل فراموشی و نادیده گرفتن نیست. این کارهای اساسی در زمان جنگ تحمیلی باعث شد تا امروز در ماه های باقی‌مانده به پایان سال ۹۷ و نزدیک به افق ۱۴۰۴، صنعت داروسازی بومی‌شده کشور به چنان رشد و بالندگی دست یابد که به عقیده صاحب‌نظران با تامین نیاز بازار داخلی، این صنعت برای حفظ بالندگی خود، چاره‌ای جز صادرات و حضور در بازارهای منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای نداشته باشد.

شیبانی ادامه داد: البته این نکته را نباید فراموش کرد که به رغم تحریم های آمریکا و ادعایی که آنها بر عدم تحریم صنعت دارو دارند، دارو به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم تحریم است. چراکه برخی از شرکت ها به دلیل ترس از تحریم های آمریکا مواد اولیه را به شرکت های دارویی ایران نمی دهند و برخی که مانعی برای ارسال مواد اولیه و یا فروش دارو ندارند؛ ما به دلیل تحریم های بانکی، نمی توانیم از آنها خرید کنیم.

به رغم تحریم های آمریکا و ادعایی که آنها بر عدم تحریم صنعت دارو دارند، دارو به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم تحریم است
وی گفت: با این حال در طول سال های تجربه تحریم های مختلف، ما از این مشکلات به عاملی برای استفاده از توانایی ها و تبدیل آنها به فرصت استفاده کرده ایم و در حال حاضر با اینکه این ادعا را نداریم که تولید داروهای خاص و سرطانی بی مشکل نیستند اما می توانیم بگوییم با جایگزین شدن داروهای تولید مشابه و یا تولید همان داروها در داخل، اجازه نمی دهد مشکل چندانی برای بیماران پیش بیاید.

شیبانی اظهارداشت: صنعت داروسازی یکی از شفاف‌ترین صنایع است که امتحان خود را در دوران قبل از تحریم‌ها پس داده و در زمان جنگ تحمیلی، توانست با اقتدار استقلال کشور را حفظ کند.

وی در عین حال به مشکلات این روزهای صنعت داروسازی کشور اشاره کرد و گفت: صنعت دارو، درگیر مشکلاتی است که فعالان صنعت معتقدند حتی در دوران جنگ هم تجربه نشده است.

شیبانی ادامه داد: فعالان صنعت داروسازی بنابر وظیفه انسانی خود در تولید و تامین داروهای مورد نیاز مردم در برهه‌های زمانی مختلف در انجام وظیفه خود هیچگاه کوتاهی نکرده‌اند و به اسم تجارت، منفعتی برای خود کسب نکردند. اما بحرانی که امسال صنعت داروسازی کشور گرفتار آن شده است، با هیچ سالی قابل مقایسه نیست. توقف خط تولید برخی شرکت های داروسازی در کشور به دلیل افزایش قیمت تمام شده محصولات، بخشی از مشکلاتی است که صنعت داروسازی کشور را دچار چالش کرده و بیم آن می‌رود صنعت داروسازی کشور، به خواب ابدی فرو رود.

وی تاکید کرد: فعالان صنعت داروسازی کشور طی جلسات مداوم با مسئولان نظام سلامت، این خطر را مدام گوشزد کرده اند که اگر امروز برای این صنعت فکری اندیشیده نشود، مشخص نیست چه بلایی سر آن بیاید. فعالان صنعت داروسازی نه تنها خواهان افزایش غیرمنطقی و غیر کارشناسی قیمت دارو نیستند، بلکه خواهان واقعی شدن قیمت دارو هستند تا چرخ صنعت بچرخد و تامین دارو به عنوان مهم‎ترین کالای استراتژیک در سبد خانوار با مشکل مواجه نشود.

شیبانی افزود: سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران هم به عنوان متولی صنعت و با هدف حمایت از تولیدکنندگان، باور دارد که در شرایط بحرانی نباید تنها به مسئولان اکتفا کرد و با ادبیات شفاهی خواهان حل مشکلات صنعت بود. این سندیکا معتقد است نمایش توانمندی‌های صنعت داروسازی کشور، راهکاری اساسی برای حل مشکلات صنعت است. به این معنی که تنها راه نجات صنعت بومی‌شده دارو، صادرات است. همین طور انتظار می‌رود مسئولان با نظاره توانمندی‌های صنعت و نقشی که این صنعت استراتژیک در دوران تحریم‌ها در توسعه صادرات غیرنفتی می‌تواند ایفا کند، هرچه سریع‌تر در پی حل مشکلات برآیند تا این صنعت بزرگ که به زحمت به این مرحله رسیده ناتوان نشود و همچنان بتواند به مردم خدمت کند.