چالش های اصلی سیاست خارجی ایران چیست؟
یک استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه اظهار داشت: تحریم های حقوق بشری، تحریم های هسته ای و تحریم های متنوع دیگری علیه ایران اعمال شده و اقتصاد ایران را فلج کرده است و نمی توانیم صادرات و واردات و نقل و انتقالات مالی داشته باشیم ما نمی توانیم از سوئیفت استفاده کنیم و هزینه هایمان چند برابر شده است. جذب سرمایه گذار در کشور متوقف شده و صادرات نفتی دچار مشکل شده است در حوزه نفت و گاز سرمایه گذاری صفر شده و مجبوریم نفتمان را به قیمتی ارزان به چین بفروشیم که در بلند مدت ضرر می کنیم.
دکتر میرقاسم مومنی آینده در پاسخ به این سوال که سیاست خارجی ایران دچار چه چالش هایی است و اولویت رییس جمهور بعدی چه خواهد بود؟ در حوزه سیاست خارجی کشور چه اقداماتی باید انجام شود تا چالش ها رفع گردد؟ اظهار داشت: سه چالش مهم در سطح بین المللی وجود دارد؛ یکی پرونده هسته ای ایران است و اخیرا شورای حکام آژانس قطعنامه ای علیه ایران صادر کرد که با پیشنهاد انگلیس، آلمان و فرانسه انجام شد. آژانس بین المللی انرژی اتمی به پشتوانه تروئیکای اروپایی فشاری مضاعف به ایران وارد می کند تا نظارت و کنترل تولید محصولات هسته ای ایران به صورتی سختگیرانه تر انجام شود. یک مساله نظارت آژانس بر سازمان انرژی اتمی ایران است که از حساسیت بالایی برخوردار است و می تواند قطعنامه ها، تحریم ها و عواقب سیاسی و اقتصادی جدیدی به دنبال داشته باشد.
برخی کشورهای منطقه تضعیف حزب الله لبنان و حماس و جهاد اسلامی را تضعیف ایران در منطقه می دانند، این کار با شدت دنبال می شود
وی افزود: موضوع دوم جریانات منطقه ای جنگ غزه و سیاست های آمریکا و اسرائیل در منطقه است. ما می دانیم اسرائیلی ها به شدت در حال سرکوب گروه های مقاومت و اسلامگرایان در منطقه هستند این وضعیت علی رغم فشار هایی که به دولت نتانیاهو وارد می شود ادامه دارد. دیدیم که بخاطر آزادی ۴ گروگان هزار نفر کشته شدند و قتل عام انجام می شود و بدون توجه به قوانین حقوق بشری اقدام می کنند. اسرائیل برای لبنان برنامه دارد و می خواهد حزب الله لبنان را خلع سلاح کند یا حزب الله مثل حماس و جهاد تضعیف شود و به نوعی از صحنه سیاست گذاری لبنان خارج گردد. عربستان امارات و کویت و قطر در این موضوع با اسرائیل همفکر هستند. این کشور های عربی گروه های مقاومت منطقه را منتسب به جمهوری اسلامی می دانند و می خواهند از این طریق ایران را تضعیف کنند زیرا تضعیف حزب الله لبنان و حماس و جهاد اسلامی را تضعیف جمهوری اسلامی ایران در منطقه می دانند، این کار با شدت دنبال می شود.
می خواهند به هر ترتیبی شده ایران را در جهان اسلام تضعیف کنند
وی تصریح کرد: اعتراض آمریکا در این میانه حرکتی تبلیغاتی است و مصرف ژورنالیستی دارد و برای عوام الناس است. در پشت صحنه توافقاتی دارند و می خواهند به هر ترتیبی شده ایران را در جهان اسلام تضعیف کنند. کم کم نوبت به عراق، یمن، سوریه و لبنان هم می رسد و تلاش خواهد شد که این کشور ها را از حوزه ایران خارج کنند. پیشنهادات اقتصادی به یمن، عراق و سوریه داده خواهد شد و این کشور ها را به جهان عرب باز می گردانند.
تحریم ها اقتصاد ایران را فلج کرده است
مومنی با بیان اینکه مساله بعدی تحریم ها است که بسیار مهم است گفت: تحریم های حقوق بشری، تحریم های هسته ای و تحریم های متنوع دیگری علیه ایران اعمال شده و اقتصاد ایران را فلج کرده است و نمی توانیم صادرات و واردات و نقل و انتقالات مالی داشته باشیم ما نمی توانیم از سوئیفت استفاده کنیم و هزینه هایمان چند برابر شده است. جذب سرمایه گذار در کشور متوقف شده و صادرات نفتی دچار مشکل شده است در حوزه نفت و گاز سرمایه گذاری صفر شده و مجبوریم نفتمان را به قیمتی ارزان به چین بفروشیم که در بلند مدت ضرر می کنیم.
مشکلات داخلی ایران در ارتباط با سیاست خارجی کشور قرار دارد
وی ادامه داد: این موضوعات چالش های رییس جمهور آتی است که باید در مورد آن ها تصمیم بگیرد از سوی دیگر تورم بالا در کشور وجود دارد و گرانی با درآمد ها متناسب نیست. این وضعیت منجر به نارضایتی های عمومی خواهد شد همینطور که امروز هم شاهد اعتراضات صنفی هستیم، تمامی این مسائل به هم ربط دارد. تولید با اشتغال و نیروی کار ارتباط دارد صادرات با تولید ارتباط دارد و صادرات با تحریم ها در ارتباط هستند از این رو رییس جمهور با مسائل مهم داخلی و خارجی در ارتباط است که به نوعی به سیاست خارجی مرتبط هستند. مشکلات داخلی ایران در ارتباط با سیاست خارجی کشور قرار دارد پرونده هسته ای کشور و مساله حمایت ایران از گروه های جهادی خود را در سفره و معیشت ایرانیان نشان می دهد. باید تصمیم گیری شود و محاسبه کنیم که در چنین وضعیتی چگونه و تا چه زمانی می توانیم ادامه بدهیم. آیا نیاز به تحول و بازنگری وجود دارد یا نه؟ این موضوعات باید کالبد شکافی شود و رییس جمهور جدید باید در این رابطه برنامه ارائه بدهد و سناریوی مد نظرش را تشریح کند و به رای بگذارد. اگر این مسائل حل نشود انباشته خواهد شد و در بلند مدت نظام و کشور ضرر خواهد کرد.
ایران به صورت جزیره مانند در منطقه تنها مانده است
مومنی تصریح کرد: امروز همسایگان در مورد مسیر های ترانزیتی ما را دور می زنند. عراقی ها به ترک ها مسیر داده اند و ترک ها از طریق عراق وارد خلیج فارس می شوند. ترکمنستان از طریق افغانستان و پاکستان به خلیج فارس وصل می شود هند از طریق امارات به خلیج فارس متصل شده است ایران به صورت جزیره مانند در منطقه تنها مانده است. ایران یکی از منازل مهم جاده ابریشم بود اما حضور و نقشی در معادلات کمربند راه و احیای جاده ابریشم نداریم. ایران پتانسیل اش را دارد ولی این موقعیت در بلند مدت به ضرر کشور تمام می شود امروز منطقه ایران را در معادلات ترانزیتی کنار گذاشته است و این وضعیت برای کشورمان خطرناک است.
