پیامدهای نگران کننده ازدواج سفید
خبری مبنی بر وجود ۵۸ هزار ازدواج سفید در پنج سال اخیر در یکی از رسانه ها حیرت همگان را برانگیخت. در واقع به ادعای این گزارش در پنج سال اخیر سالانه حدود ۱۱ هزار نفر به ازدواج سفید رو آوردهاند. این آمار در حالی است که بر اساس قانون جمهوری اسلامی افرادی که به ازدواج سفید مبادرت میورزند دارای هیچ حق و حقوقی در طول زندگی مشترک و پس از آن نیستند و در صورت جدایی غیرقانونی خود از یکدیگر زنان هیچ حقی از سوی مردان دریافت نمیکنند.
این آمار به قدری شوک کننده و عجیب بود که بر آن شدیم در این ارتباط با رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس صحبت کرده و نظر او را جویا شویم.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در ارتباط با خبر 58 هزارتایی شدن ازدواج سفید در کشور میگوید: مبنای هر گونه اظهارنظر، توضیحات و بیان یک موضوع باید علمی، تحقیقی یا پژوهشی باشد. مراکز تحقیقی، علمی و آماری در این کشور کاملا مشخص است و این آمار باید توسط سازمان ثبتاحوال یا مراکز تحقیقاتی رسمی در کشور اعلام شود.
سلمان خدادادی میافزاید: به عنوان رئیس کمیسیوناجتماعی مجلس که دستی بر آمار دارم و به مسائلاجتماعی از جمله ازدواج و طلاق حساس هستم، اعلام میکنم آماری از سوی مراکز ثبتاسناد و تحقیقاتی در این باره رسما انتشار نیافته است. او تاکید میکند: کمیسیوناجتماعی مجلس یکی از مراکز و مراجع اعلام آمارها و یک سوی مکاتباترسمی کشور در زمینه مسائلاجتماعی است.
بنابراین آمار منتشره در فارس را صراحتا رد، اما وجود ازدواج سفید را در جامعه انکار نمیکنم، زیرا آمار رسمی در این خصوص و توسط نهادهای رسمی کشور منتشر نشده است. ازدواجهای سفید در جامعه وجود دارد، اما صراحتا اعلام میکنم، تعداد آن زیاد و نگرانکننده نیست.
خدادادی میافزاید: علاوه براین مشکلات ازدواجهایرسمی نیز در کشور وجود دارد. او میگوید: کاهش آمار ازدواج و افزایش طلاق را با توجه به برخی از مسائل و مشکلات شاهد هستیم، اما این امر ناشی از مولفههای مختلف در جامعه مانند بیکاری، فقر، اعتیاد و خشونت است.
خدادادی در پاسخ به این سوال که تفاوت میان آمار ثبت و وقوع ازدواج ناشی از چه مسائلی است، میگوید: برخی از ازدواجها بهصورت قانونی ثبت میشوند و آنهایی که با عنوان وقوع ازدواج یاد میشوند نیز ثبت شده هستند، اما به صورت ازدواجهایرسمی ثبت شده و دفترخانهای نیستند.
به عنوان مثال ازدواجهایرسمی ثبتشده در دفترخانههای تکبرگی باشد که همچنان آمار در این دفترخانهها نیز ثبت است و احتمالا مورد خلاف شرعی در آنها نیست.
او میافزاید: این تفاوت غریب نیست و ناشی از تغییرات فرهنگی و نوع نگرش به این مساله است که به ثبت نکردن سند رسمی میانجامد. این ثبت معمولا دفترخانهای و تک برگی است. در اینحال، آمار ازدواجهای سفید تاکنون به صورت رسمی منتشر نشده، اما قابل انکار نیز نیست. خدادادی خاطرنشان میکند: یکی از عوامل ازدواجهای سفید ریشه اقتصادی است.
آغاز زندگی مشترک هزینهبردار است و افراد باید بسیاری از تعهدات را بپذیرند و زندگی، خانه و هزینهها را تامین کنند. احتمالا در برخی از ازدواجهای سفید اتفاق افتاده و ثبت نیز میشوند و بنابراین خلاف شرع نیستند، اما تعهدات و هزینههای بالایی ندارند، اما افراد نمیتوانند زیربار تعهدات بلندمدت بروند.
به گفته معاونپژوهشی موسسه مطالعاتجمعیتی کشور اگر بخواهیم درباره ازدواج صحبت کنیم، باید سه عامل کلیدی یعنی «امکان ازدواج»، «مطلوبیت ازدواج» و «فراهمبودن و دسترسی» را در نظر داشته باشیم. رسول صادقی افزود: «باید دید در هر سه عامل چه اتفاقیافتاده که سن ازدواج در کشور افزایش یافته و تبدیل به مسالهاجتماعی شده است؟درخصوص «مطلوبیتازدواج» در کشور وضعیت خوبی حکمفرماست.
روزنامه آرمان: یعنی درصد کسانی که قصد ازدواج ندارند پایین است. هرچند درباره «امکانازدواج» در کشور مشکلاتی بهچشم میخورد، چرا که ازدواج دارای پیششرطهایی همچون اشتغال، خصوصا برای مردان است.