پوسیدگی دندان را جدی بگیرید

یک دندانپزشک با اشاره به آثار منفی عفونت‌های دهان و دندان درباره علل بروز این ناهنجاری‌ها توضیح داد.

پوسیدگی دندان مشکلی است که بسیاری افراد را درگیر کرده و مشکلات زیادی را برای آنها به بار می‌‌آورد؛ بیماری پوسیدگی دندان یک بیماری عفونی مزمن است که برخلاف سایر بیماری‌های عفونی با مصرف آنتی بیوتیک متوقف نشده و در طولانی مدت سایر دندان‌ها را نیز درگیر می‌کند.

با توجه به پیشرفت‌ علم دندانپزشکی و امکانات پیشگیری و درمان بیماری‌های دهان و دندان، در حال حاضر امکان حفظ دندان‌ها برای تمام مدت عمر عملی شده است و باوری که دوره بی‌دندانی را قسمتی از عمر طبیعی بشر می‌دانست، تغییر یافته است؛ با این حال متاسفانه هنوز تعداد کسانی که دچار بی‌دندانی می‌شوند بسیار بالاست و علت این مسئله را باید در دسترسی نداشتن این افراد به درمان‌های پیشرفته دندانپزشکی به علت محدودیت‌های مالی یا فرهنگی جستجو کرد.

محمد اسماعیلی دندانپزشک در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: بیماری‌های دهان و دندان از شایع‌ترین بیماری‌های عفونی انسان است؛ در کشور ما قریب به اتفاق آحاد جامعه، حداقل از یکی از این ۲ بیماری مهم دهان و دندان رنج می‌برند؛ تغییر عادات و رژیم غذایی مردم جامعه، رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، بی‌توجهی نسبت به اهمیت و سلامت دندان‌ها در کودکان، از مهمترین علل وخامت رو به تزاید شاخص‌های بهداشتی دهان و دندان در جامعه است.

این دندانپزشک بیان کرد: پوسیدگی دندان، نوعی بیماری است که در آن، بافت سخت دندان بر اثر ترشح اسید از باکتری‌های پوسیدگی زا، مواد معدنی کلسیم و فسفر را از دست داده و به تدریج از بین می‌روند؛ پوسیدگی دندان مرحله غیر قابل برگشت در فرایند حل شدن مواد معدنی مینا توسط اسید محسوب می‌شود و درمان آن تنها از راه جایگزینی بافت سخت از دست رفته دندان با مواد ترمیمی دندانپزشکی امکان‌پذیر است.

اسماعیلی ادامه داد: اگر پوسیدگی تاج دندان به موقع متوقف و جایگزین نشده و پوسیدگی به ریشه دندان برسد، نیاز به درمان اتفاق می‌افتد و در موارد شدیدتر ممکن است حتی نیاز به خارج کردن یا اصطلاحا کشیدن دندان باشد.

تغییر رنگ مینای دندان؛ یکی از علائم بروز پوسیدگی دندان

وی درباره علائم بروز پوسیدگی دندان، گفت: علائم بروز پوسیدگی دندان شامل تغییر رنگ مینای دندان، سوراخ شدن دندان در محل پوسیدگی، حساس بودن یا درد گرفتن دندان در هنگام خوردن غذا‌های سرد، گرم، ترش و شیرین، حساس بودن یا درد گرفتن دندان در هنگام فشردن آن‌ها، بوی بد دهان، گیر کردن مواد غذایی بین دندان‌ها و پاره شدن نخ دندان است.

میکروب؛ عامل اصلی پوسیدگی دندان

این دندانپزشک افزود: بطور کلی پوسیدگی دندان به ۴ عامل اصلی تقسیم می‌شود که شامل میکروب‌ها، پلاک میکروبی، مواد قندی و مقاومت شخص و دندان است؛ وقتی دندان تمیز نشود، میکروب‌ها بر روی دندان، لایه‌ای را تشکیل می‌دهند که پلاک میکروبی نام دارد، این لایه نرم و غلیظ است که از مقدار زیادی باکتری‌های مختلف و سلول‌های موجود در دهان تشکیل می‌شود و چنان بر سطح دندان می‌چسبد که به آسانی با آب شسته نمی‌شود، هر چه زمان بیشتر می‌گذرد، انواع مختلفی از میکروب‌ها وارد پلاک میکروبی می‌شوند و بیماریزایی آن را بیشتر می‌کنند.

اسماعیلی ادامه داد: میکروب‌های موجود در پلاک میکروبی، از قند موجود در غذا‌ها استفاده کرده و آنرا به اسید تبدیل می‌کنند؛ این اسید، مینای دندان را حل کرده و پوسیدگی آغاز می‌شود، در این بین مجموعه‌ای از عوامل دفاعی در دهان هر شخص وجود دارد که در برابر ایجاد پوسیدگی مقاومت می‌کند، وضعیت بزاق دهان و سلول‌های موجود در آن، شکل و فرم دندان، طرز قرارگیری دندان‌ها، جنس و نظیر این‌ها تا حدودی در میزان پوسیدگی تأثیر دارند.

وی با اشاره به اینکه پوسیدگی دندان در یک لحظه و یک روز انجام نمی‌شود، گفت: مدت زمانی لازم است تا مینا حل شده و بافت نرم مینا از بین برود و سپس شاهد پوسیدگی دندان خواهیم بود.

علت افزایش پوسیدگی دندان چیست؟

این دندانپزشک درباره علل افزایش خطر بروز پوسیدگی دندان، بیان کرد: عوامل ژنتیکی شامل جنس دندان‌ها و ترکیبات مینا و عاج دندان، محل قرار گیری دندان‌ها، ترکیبات و میزان ترشحات بزاق و جنس بزاق، وجود شیار‌ها و حفرات در تاج دندان یکی از علل افزایش خطر بروز پوسیدگی دندان است، همچنین رژیم غذایی و روش زندگی، رعایت بهداشت دهان و دندان خطر بروز پوسیدگی را کاهش می‌دهد.

اسماعیلی گفت: مسواک کردن دندان‌ها با مسواک مناسب و روش صحیح در مدت زمان مناسب برای حذف پلاک میکروبی بسیار در پیشگیری پوسیدگی مفید است؛ همچنین استفاده از نخ دندان و دهان شویه‌های تجویزی پزشک، محدود کردن میزان مصرف مواد قندی در برنامه غذایی، عدم استفاده از دخانیات، استفاده از فلوراید با روش‌های مختلف و تحت نظر پزشک در پیشگیری از پوسیدگی دندان مفید هستند.

وی یادآوری کرد: پوشاندن شیار‌های سطح دندان برای جلوگیری از گسترش پوسیدگی، پر کردن پوسیدگی‌های مختصر به منظور جلوگیری از پیشرفت آن، مراجعه منظم به دندانپزشک برای مراقبت از وضعیت دهان و دندان نیز از دیگر راه‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان است.