پهپاد «صماد ۲» یمن، چگونه پروژه‌های، ولی عهد سعودی را به هم ریخت

یک وبگاه یمنی نوشت، پهپاد «صماد2» که بخشی از پالایشگاه شرکت نفتی آرامکو عربستان را به آتش کشید، صرف نظر از ضربه به امنیت اقتصادی، طرح ولی‌عهد عربستان را نیز برای رسیدن به راس قدرت ناهموار کرد.
به گزارش بازتاب، وبگاه یمنی «تعز نیوز» در یادداشتی با عنوان «صماد ۲، نفت و ثروت عربستان را مصون می‌دارد»، آمده است: پهپاد «صماد ۲»، سلاح یمنی جدیدی است که در نیمه دوم از چهارمین سال تجاوز و محاصره آمریکا علیه یمن توسط مزدوران سعودی و اماراتی، وارد میدان نبرد شد.

این منبع یمنی نوشت، صماد ۲ سلاحی با قدرت و فناوری بالاست که بُرد آن به بیش از یک هزار کیلومتر می‌رسد و پیامد‌ها و اثرات آن را تنها کسانی می‌دانند که از شروط و قوانین سرمایه‌گذاری باخبرند و کارشناسان باسواد اقتصادی می‌گویند ایمان پیدا کرده‌ایم که پروژه‌های بن سلمان، تخیلی و رویا‌های تعبیر نشدنی است.

رونمایی از پهپاد صماد ۲ و تاسیس مرحله جدیدی از بازدارندگی با هدف گرفتن شرکت آرامکو ریاض، نقطه عطف مهمی است که به اذهان رژیم سعودی و حامیان بین المللی آن هم خطور نمی‌کرد.

نادانی عربستان به علل آتش سوزی در یکی از مخازن شرکت آرامکو که چهارشنبه گذشته بر اثر حمله پهپاد یمنی صورت گرفت و به دنبال آن، اظهارات سعودی‌ها درباره احتمال کاهش صادرات قریب به یک هزار بشکه نفتی آن‌ها در ماه آگوست آتی نشان داد که اساس اقتصاد عربستان در پی کاهش قیمت نفت و افزایش تهدید‌های امنیتی با موشک‌های بالستیک و پهپاد‌های یمنی در معرض خطر است.

حمله یک پهپاد شناسایی به شرکت آرامکو با عمق راهبردی آن به معنای انتخاب یک هدف راهبردی با ابعاد نظامی و اقتصادی است، به گونه‌ای که بر همه تصمیم‌های آتی عربستان درباره ادامه تجاوز به یمن تاثیرگذار خواهد بود و همچنین بر طرح گسترده عربستان برای اقتصاد بدون نفت، تاثیرگذار است.

این طرح که «چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی» نام دارد بر خصوصی‌سازی، کاهش بیشتر یارانه‌ها، فروش بخشی از غول نفتی دولتی «آرامکو» و تشکیل صندوق ذخیره ارزی دو تریلیون دلاری متمرکز خواهد بود.

گفته می‌شود، عربستان سعودی بر مبنای این طرح بزرگ‌ترین صندوق ذخیره ارزی جهان را به خود اختصاص خواهد داد و بعد از عرضه اولیه پنج درصد از سهام شرکت ملی نفت آرامکو به عموم، حجم ذخایر این صندوق به ۲ هزار میلیارد دلار (دو تریلیون دلار) خواهد رسید.

محمد بن سلمان در آوریل ۲۰۱۶ با ارائه این طرح تاکید کرد تیم اقتصادی‌اش به این نتیجه رسیده، اگر عربستان سیاست‌های اقتصادی خود را تغییر ندهد اوایل سال ۲۰۱۷ با ورشکستگی کامل مواجه می‌شود.

چیزی از این طرح تاکنون به اجرا درنیامده و بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که اجرای آن در سال جاری میلادی امکان پذیر نیست، چون در نتیجه تنش‌های ژئوسیاسی و افزایش قدرت یمنی‌ها که بر تاسیسات اقتصادی عربستان سایه انداخته است، زمان برای واگذاری سهام آرامکو مناسب نیست؛ بنابراین حتی اگر عربستان بخواهد بخشی از سهام آرامکو را واگذار کند، عواید حاصل از آن برای دوت سعودی بسیار کمتر از سطح پیش‌بینی شده خواهد بود که این کار ریسکی بزرگ برای ستون اصلی اقتصاد عربستان شمرده می‌شود که قریب به ۸۰ درصد از بودجه دولت عربستان در سال ۲۰۱۵ برای آن هزینه شده است.

طبیعتا کار فروش سهام نفتی شرکت آرامکو، بزرگ‌ترین تولید کننده و صادر کننده نفت خام مورد توجه جهانیان قرار دارد و سرمایه گذاری خارجی هم از نزدیک بر آن نظارت دارند.

بر این اساس، عرضه سهام آرامکو در سطج جهانی به شرکت‌های خارجی این فرصت را می‌دهد نفت شبه جزیره عربستان را که در کنترل محمد بن سلمان، ولی عهد سعودی است، تحت تسلط مجدد خود بگیرند.

بعید هم به نظر نمی‌رسد که بن سلمان برای رسیدن به پادشاهی عربستان امتیاز‌های بیشتری به قدرت‌های بزرگ دنیا از جمله آمریکا بدهد که در دوره ترامپ، سیاست «پول در ازای امنیت» را در پیش گرفته است.

اگر گزارش‌ها درباره تمایل بن سلمان برای افزایش سهم خصوصی سازی سهام شرکت آرامکو به ۴۹ درصد ظرف ۱۰ سال درست باشد، نگرانی‌ها از این اقدام فقط محدود به نگرانی شهروندان عربستانی از پیامد‌های امنیت اقتصادی آن‌ها نیست بلکه به تردید درباره میزان موفقیت چشم انداز ۲۰۳۰ هم کشیده می‌شود؛ بنابراین سودآوری و بازده کنونی آرامکو بهتر از مبلغ هنگفتی است که ترامپ و نزدیکانش برای آن دندان تیز کرده اند، چون ارتقای قدرت موشک‌های بالستیک و هواپیما‌های شناسایی یمنی‌ها، نگرانی شرکت‌های سرمایه گذاری را شدت بخشیده است.