“پلاسکو” هنوز می‌تواند نفس بکشد
مالک می‌خواهد “پلاسکو” را از پای بست بسازد اما کسبه، سازمان نظام مهندسی و میراث فرهنگی حرف دیگری برای باقی مانده‌های پلاسکو دارند؛ «پلاسکو می‌تواند بدون تخریب و بازسازی بار دیگر سرپا شود.»
به گزارش ایسنا، با فروریختن ساختمان، نخستین حرف و ذهنیت همه، ریزش کامل “پلاسکو” بود، ذهنیتی که حتی در نخستین نگاه به باقی مانده‌های “پلاسکو” نمی‌توان از ذهن دور کرد، شاید به همین دلیل است که مالک اصلی “پلاسکو” هم هنوز از شوک ریختن بخش کوچکی از پلاسکو که می‌توان آن را ورودی این بنای ارزشمند دانست در نیامده و هر بارقصد دارد از راهی جدید کلنگ تخریب این بنا را به زمین بکوبد.
برای نخستین بار فکرش را با تهیه‌ی طرحی که مبنای آن تخریب باقی مانده‌های پلاسکو بود آغاز کرد و به دنبال آن حتی در رسانه‌ی ملی هم اعلام شد قرار است جای پلاسکو را ساختمانی بلندتر بگیرد، ساختمانی تجاری با ارتفاعی بیش از ۱۳ طبقه و البته به اعلام ناامین بودن باقی مانده‌های “پلاسکو”.
حرکت بعدی مالک آغاز حرکت لودرها به صورت شبانه در پارکینگ معروف به “اکبر” متعلق به خاندان سردار “معتمد” بود، محوطه‌ای که به دلیل داشتن یکی دو بنای تاریخی ارزشمند با مخالفت میراث فرهنگی روبه‌رو و حتی با حکم دادستانی به صورت شبانه کارش متوقف شد.
پارکینگ “اکبر” و عرصه خانه سردار “معتمد” که چندین بار توسط مالک پلاسکو گودبرداری شد
نخستین بحث‌ها با صحبت‌های مهدی حجت، معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران و بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی در ۱۸ دی و در جمع خبرنگاران آغاز شد، زمانی که او از کلنگ‌زنی ساختمان بیش از ۱۰ طبقه جدید «پلاسکو» خبر داد؛ ساختمانی که براساس صحبت‌هایش قرار است یک پارکینگ و زیرزمین پنج طبقه زیرِ پلاسکوی کنونی و ساختمانی هشت طبقه روی زمین ساخته شود تا یکی از معدود لکه‌های تاریخی باقی مانده در این منطقه از تهران قدیم نیز زیرساخت‌وسازها مخدوش شده و نادیده گرفته شود.
اقدامی که نه تنها باقی مانده‌های ارزشمند پلاسکو یک خاطره‌جمعی در شهر به طور کلی از بین می‌برد، بلکه یکی از بزرگترین محوطه‌های تاریخی قرار گرفته در قلب تهران یعنی مدرسه و کلیسای ژاندارک را نیز زیر سایه خود می‌برد!
البته مسئولان و کارشناسان میراث فرهنگی از ابتدای مطرح شدن این مباحث مخالفت‌شان را با آن اعلام کردند و حتی به حرایم و ضوابط میراثی اشاره کردند.
ورودی پلاسکو از بخش شمالی که هنوز سالم است
اسکندرمختاری، کارشناس پیشکسوت میراث فرهنگی در همان زمان اعلام کرد: «اگر ایمن نیستند امکان ایمن‌کردن آن‌ها وجود دارد، چرا این کار را انجام نمی‌دهید؟ بهتر است قبل از تخریب و ساخت پاساژی جدید در مرکز شهر، نگاهی به نمونه‌های مشابه مانند پاساژ «نور» در تقاطع طالقانی و ولی‌عصر(عج) یا پاساژ فردوسی در این خیابان بیندازید، آن‌ها نمونه‌های نادرستی از انجام این اتفاق هستند.»
پس از آن نیز سپیده سیروس‌نیا، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران با بیان این‌که «آن‌ها – مالک پلاسکو- از شهرداری استعلام گرفته‌اند، ما نیز به شهرداری اعلام کرده‌ایم که باید تابع چه شرایطی باشند، گفت: بخش شمالی پلاسکو عملا در آتش‌سوزی آسیبی ندیده است، آن باید حفظ و بار دیگر مورد استفاده قرار گیرد. همچنین نظر شورای فنی در مورد بخش تخریب شده مبنی برای نصب یک المان یا یادمان از این ساختمان و شهدای آتش‌نشان پلاسکو بود.
او با بیان این‌که در بخش فروریخته ساختمان که مساحتی حدود ۹۵۵ مترمربع را در بخش جنوبی بنا را شامل می‌شود، ترجیح است تا نمادی از حادثه و یادآوری شهدای پلاسکو استقرار یابد و در ادامه تاکید می‌کند: میراث فرهنگی این مصوبه را ۲۲ آبان به شهرداری اعلام کرده است اما با این وجود چیزی به عنوان نقشه هنوز برای ما فرستاده نشده است
وی با بیان این‌که در استعلام انجام شده، در مورد بخش شرقی نیز استعلام گرفته شده است، در توضیح شرایط اعلام شده از سوی میراث فرهنگی به شهرداری منطقه ۱۲ توضیح می‌دهد: بخش شمالی پلاسکو قبلا خانه “سردار معتمد” بوده است و اکنون به پارکینگ تبدیل شده است. آن ملک ارزشمند است حتی گفته می‌شود آن نخستین دفتر مهندسی “مارکوف” بود، بر این اساس اعلام کرده‌ایم عملا ساخت‌وساز در این بنا نیز ممنوع است و آن باید به حالت اولیه برگردانده شود.
سیروس‌نیا با اشاره به موقعیت‌های بناهای تاریخی قرار گرفته در محدوده‌ی پلاسکو می‌گوید: این ساختمان حریم درجه دو از مدرسه “ژاندارک” و “مشیرالدوله” است، همچنین یک بخش از لاله‌زار نیز در این حریم قرارمی‌گیرد حتی پارکینگ “اکبر” که اکنون یکی از بناهای مورد نظر برای اضافه شدن به پلاسکو است در حریم بناست که نهایتا می‌توانیم تا ارتفاع ۱۲ متر برای آن در نظر بگیریم.
او تاکید می‌کند: بر اساس مصوبه‌ی شورای فنی ساخت‌وساز در محدوده پارکینگ ممنوع است، همچنین این عملیات در ضلع شمالی بنا ممنوع اعلام شده است. بخش شمالی مرکز تجاری پلاسکو شامل ۷۵ درصد از کل عرصه است که هیچ صدمه‌ای ندیده و قابل بهره‌برداری است بنابراین در این بخش از عرصه تخریب و بازسازی مجاز نیست.
نشانه‌گذاری‌ها و بررسی کارشناسان سازمان نظام مهندسی در پلاسکو
با این وجود اگر هیچ کدام از این صحبت‌ها برای مالک “پلاسکو” محلی از اعراب نداشته باشد، او قرار است با نامه سازمان نظام مهندسی چه کند؟ نامه‌ای که بعد از انجام بررسی‌های کامل کارشناسی توسط کارشناس رسمی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران که برای نخستین بار در ۱۸ دی ماه ۱۳۹۵ و بعد از بروز آتش‌سوزی به درخواست دادستانی تهران و برای دومین بار در دهم دی امسال به درخواست کسبه پلاسکو انجام شد و در هیچ کدام اعلامی مبنی بر ناایمن بود این بنای ارزشمند اعلام نشد «اسکلت برج شمالی و جنوبی پلاسکو دارای درز انقطاع بوده و به لحاظ سازه‌ای مستقل از هم اجرا شده است. مقاومت حد جاری شدن و نهائی فولاد مصرفی در سازه ساختمان معادل فولاد متعارف درپروژه‌های ساختمانی بوده و آتش‌سوزی ساختمان جنوبی، تغییری در مشخصات فیزیکی ساختمان ایجاد نکرده است. بتن مصلح موجود در ساختمان دارای مقوامت مطلوب است.
بارگذاری ساختمان برای بار ثقلی امکان‌پذیر و بدون مشکل بوده، لکن در خصوص بهسازی لرزه‌ای و مقاوم‌سازی ساختمان در خصوص زلزله بایستی تمهیدات جدی انجام شود.»
البته نباید اعلام علی اصغر مونسان، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را نادیده گرفت؛ او بعد از انتشار این صحبت‌ها اعلام کرده بود؛ «علی‌القاعده باید برای ساخت پلاسکو از سازمان میراث فرهنگی هم مجوز گرفته شود و اگر از ما استعلام گرفته شود، ما نظرات خود را اعلام می‌کنیم.»
اسناد و مکاتبات این خبر نزد خبرگزاری ایسنا محفوظ است.
