پزشکان و پرستاران، عوارض دارویی را گزارش کنند

نایب رئیس کنگره اروپایی آسیایی فارماکو اپیدمیولوژی بر لزوم گزارش عوارض دارویی هر چند خفیف، از سوی پزشکان و پرستاران تاکید کرد.

به گزارش ایسنا، جمشید سلام‌زاده در نشست خبری کنگره اروپایی آسیایی فارماکو اپیدمیولوژی اظهار کرد: هر مداخله دارویی در راستای تشخیص، درمان و پیشگیری علاوه بر اثرات مثبت، می‌تواند اثرات نامطلوبی نیز داشته باشد که گاهی از این عوارض به نام بحران دارویی یاد می‌شود. به همین دلیل دانش فارماکو اپیدمیولوژی پایه‌گذاری شد.

وی ادامه داد: مطالعه‌ای نشان داد که از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷، ۱۰۰ هزار مورد مرگ، ۷۰۰ هزار مورد پذیرش اورژانسی و ۱۲۰ هزار مورد بستری به دلیل واکنش‌های نامطلوب دارویی در آمریکا رخ داده است. بین ۲۰ تا ۷۹ درصد عوارضی که داروها می‌توانند ایجاد کنند، قابل پیشگیری است. بیش از ۲۰ هزار میلیارد دلار هزینه دارویی در دنیا نشان دهنده اهمیت توجه به این آمار است.

نایب رئیس کنگره اروپایی آسیایی فارماکو اپیدمیولوژی، سابقه فارماکو اپیدمیولوژی در کشور ما به اوایل دهه ۶۰ بازمی‌گردد و از اواسط دهه ۷۰ نیز اولین پژوهش‌های علمی در این زمینه بر اساس معیارهای سازمان جهانی بهداشت انجام شد. با توجه به اینکه این علم در کشور ما جوان است. اساتید و محققان سالی یکبار برای تبادل اطلاعات دور هم جمع می‌شوند.

وی همچنین اضافه کرد: در سال ۱۳۷۷ دفتری در سازمان غذا و دارو به نام فارماکو ویژولانس برای پایش دارو راه‌اندازی شد که به داروسازان بیمارستانی سراسر کشور آموزش‌های لازم را در زمینه نحوه رصد و گزارش عوارض ناشی از داروها ارائه کند. مشکل انجام گزارش‌گیری درباره عوارض نامحدود داروها در تمام دنیا وجود دارد. چون این کار به صورت داوطلبانه انجام می‌شود و انگیزه زیادی برای آن وجود ندارد. به همین دلیل در دنیا با گزارش کمتر از حد واقعیت در این زمینه روبرو هستیم.

سلام‌زاده تصریح کرد: اعتقاد داریم برای انجام شدن این کار به صورت کامل و سیستماتیک باید مرکزی ملی درباره عوارض نامحدود دارو تشکیل شود. در سال ۹۵، ۶۰۰۰ گزارش در این زمینه به سازمان غذا و دارو فرستاده شد که این اطلاعات تحلیل می‌شود و بر اساس مقرراتی که طبق آن به دارو مجوز داده شد، مشخص می‌شود آیا این عوارض طبیعی است یا خیر؟

نایب رئیس کنگره اروپایی آسیایی فارماکو اپیدمیولوژی با اشاره به موظف بودن شرکت‌های تولید کننده دارو به ارسال گزارش‌های عمومی دوره‌ای، ادامه داد: گزارش‌های مربوط به ایمنی داروها در داخل و خارج از کشور به واحدهای نظارتی اعلام می‌شوند. در حال حاضر قسمتی در سازمان غذا و دارو این گزارش‌ها را جمع‌آوری می‌کند. این سازمان هر سال تعدادی دارو را بعد از ورود به بازار مصرف از نظر کیفی بررسی می‌کند.

وی با بیان اینکه گزارش عارضه دارو در هیچ کجای دنیا اجباری نیست، افزود: معمولا واکنش‌هایی که عارضه زیادی ایجاد می‌کنند و تهدید کننده حیات بیمار هستند، حتما گزارش می‌شوند، اما هیچ الزامی برای گزارش موارد خفیف عوارض داروها وجود ندارد. این موضوع نیاز به فرهنگسازی دارد که پزشک و پرستار برای این کار وقت بگذارند.

وی همچنین اضافه کرد: یکی از مواردی که خود وزارت بهداشت در بحث مصارف دارویی تاکید می‌کند، تقویت و تجویز منطقی مصرف دارو است. علاوه بر آن راهنماهای بالینی هم می‌توانند به بحث کاهش هزینه‌ها و عوارض ناشی از داروها کمک کنند. بیمه‌ها اصلی‌ترین گروهی هستند که از اجرای راهنماهای بالینی سود می‌برند. چون تجویز بر اساس آن به نفع کاهش هزینه‌های سازمان‌های بیمه‌گر است.

به گزارش ایسنا، در ادامه این نشست فرزاد پیرویان – رئیس کمیته علمی این کنگره با بیان اینکه اگر به دنبال عوارض بعد از مصرف دارو نباشیم، با مشکل روبرو خواهیم شد، اظهار کرد: در کشور ما فارماکو ویژولان و کنترل دارو تا بعد از ورود آن به بازار با مشکل روبرو است. در این کنگره قرار است که به مباحث مربوط به محدودیت‌ها، مطالعات اقتصاد دارو، استفاده از داده و مدل‌های داده کاوی، ‌ مطالعات ارزیابی دارو در سطح بالینی، مدیریت دارو و ارزیابی ریسک و بانک‌های اطلاعاتی پرداخته شود.

به گزارش ایسنا، در کنگره آسیایی اروپایی فارماکو اپیدمیولوژی که از سیزدهم تا پانزدهم دی ماه برگزار می‌شود تا کنون بیش از ۴۰۰ نفر از متخصصان، پزشکان و داروسازان ثبت نام کردند.

همچنین چهار کارگاه آموزشی قبل از همایش برگزار خواهد شد. روز دوم و سوم ۱۴ سخنرانی و سه پنل تخصصی توسط ۳۰ سخنران ایرانی و هفت سخنران خارجی ارائه می‌شود.